Кесигизни алдатмагъыз, сакъ болугъуз!

Къытайлыла не заманда да не тюрлю багъалы маркалы быстырланы, техниканы да эксперт ангылаялмазча ушатып эте билгенлери белгилиди. Ол жаны бла усталыкъларын ала жыл сайын айнытып, битеу дунияны да сейир этдиргенлей турадыла. Арт кезиуде жалгъан жумуртхала чыгъадыла деген хапарла жайыла башлагъандыла. Эм алгъа анга ийнанмазча эди. Аны къураргъа къыйынды, ол болмачы хапарладыла дегенле да кёпдюле. Жарсыугъа, ол кертиди. Иги кесек замандан бери къытайлыла жалгъан жумуртхаланы кеслеринде сатханлай тургъандыла. Бюгюнлюкде уа аланы тыш къыраллагъа да чыгъарып башлагъандыла, Россей да аланы санындады.

Жумуртха хар адамны, бютюнда сабийни, ашында болургъа тийишлисин врачла да белгилейдиле. Анда керекли веществоланы, минералланы, витаминлени (А, Е, Д, Б къауумгъа кирген) саны уллуду. Алай жалгъанланы хайырлары жокъду, заранлары уа кёпдю. Аланы тышларын гипсден, парафинден, кальцийден хазырлайдыла, ич сарысын бла агъын а желатин эм альгинат кальциядан этедиле. Биринчи сарысындан башлайдыла ол химия элементлени къатышдырып, сарыгъа бояп, тёгерек болурча орунлагъа саладыла, ызы бла уа, тёгюлмезча углекислый калийде тутуп, башха акъ тюрсюнлю химия затха къошадыла. Ызы бла, тыш къабугъу болурча парафин, гипс, калий растворгъа салып, тышы къатхынчы сакълайдыла. Хазыр болгъанындан сора аны кертиден айырыргъа къыйынды. 

Багъасы учузуракъ болгъаны ючюн а, ол файдалы бизнесге айланнганды. Аланы бизни къыралда да сатылып башлагъанлары себепли, кесибизни ол химиядан сакъларгъа керекбиз. Жалгъанланы билир ючюн эм алгъа тышларына къараргъа керекди, ол жылтырагъан этеди. Сындырып бир табакъгъа къуюп къойсанг а, бираз замандан сарысы бла агъы бири бирине къатышып къаладыла. Биширилген жумуртханы дагъыда сарысыны тёгереги къауум сагъатдан кёксюлдюм болады, химиялы уа – угъай. Алай ашагъанда уа аны кертиден башхалыгъы ангылашынмайды. Сатыучу жумуртхаланы къайдан алгъаныны тюзюн айтырыкъ тюйюлдю. Аны себепли саулугъугъузгъа сакъ болугъуз.

Темуккуланы Аминат.
Поделиться: