«Жамауатны тамбласы ёсе келген тёлюлени тийишлисича юйретиуге кёреди»

Сабийлени кёз къарамларын къурау бла ата-аналадан эсе кёп юйретиучюле кюрешедиле, нек дегенде ала гитчеле бла аслам заманны турадыла. Мектепге дери билим бериу учрежденияла къаллай магъананы тутханларыны юсюнден Элбрус районну Билим бериу управлениясыны баш специалисти Моллаланы Зарета айтханды.

- Ата бла ана экиси да ишлеген юйюрледе абаданланы заманлары алай кёп болмайды, толу болмагъан юйюрлени неда ёксюзлени юслеринден айтмай къойсакъ да. Школгъа дери жыл сан а инсанны ниет жаны бла айныуунда, ёсюуюнде уллу магъананы тутады. Воспитательни акъыллылыгъы, тёзюмлюгю, сабийге эс бёле билгени бла гитчелени андан ары жашаулары къалай къуралырыгъы къысха байламлыды. Ала юйретиучюлерини болушлукълары бла тёгерекдеги дунияны юсюнден биринчи билимлерин аладыла, шуёхлукъ жюрютюрге юйренедиле. Бусагъатда къыралыбызда школгъа дери билим бериуге уллу магъана бериледи, Россейни Президентини оноуу бла 2018-2027 жылла сабийликни онжыллыгъына саналгъанлары да анга шагъатлыкъ этеди, - дейди ол.

Сабийлеге, ата-аналагъа бла жамауатха билим бериуню ачыкъ майдан къуралгъанды. Сабийликге болушлукъ этиу, инновацияланы кийириу, школгъа дери билим бериу системаны проблемаларына граждан институтланы эслерин бёлюу бла байламлы соруула игирек тамамланып тебирегендиле. Устазла Москвадан, Санкт-Петербургдан, Калининграддан, Дондагъы Ростовдан, Саратов областьны Энгельс шахарындан,  Сабийликни «Рыбаков Фонд» университетинден специалистле бардыргъан билим бериу проектлеге тири къатышадыла. Жаш юйретиучилени фахмуларын айнытыргъа жангы онгла ачыладыла, методика пособияла, китапла, журналла, публикацияла жарашдырыладыла. Ала республиканы Билим бериу, илму эмда жаш тёлюню ишлери жаны бла министерствосу къурагъан кёрмючлеге бла мастер-класслагъа, «Элбрус ушакъ этиу майдан-2018» регионла аралы форумгъа барадыла. Анда ала гитчелени юйретиу бла байламлы проектле къалай толтурулгъанлары бла шагъырейленедиле.

Инновацияланы хайырланыуда да жетишимле бардыла. Ала, бек алгъа, «Энчи сабий» деген ара бла байламлыдыла, ол Тырныауузну 1-чи номерли лицейинде орналыпды. Аны инклюзив халда юйретиуде сынамы Калининградда илму-практика конференцияда  кёргюзтюлгенди, устазла да ыразылыкъ къагъытла, дипломла эм халкъла аралы даражалы сертификатла бла белгиленнгендиле. Учрежденияны сынамы уа, эм игиледен бирине саналып, «Превенция: организационные и методологические  аспекты предупреждения интеллектуального и речевого недоразвития детей в рамках международного проекта «Путь ребенка к красивой речи» методика пособиягъа киргенди.

Бусагъатда сабийлени юйретген устазгъа ишин бардырыргъа не керекди деген сорууубузгъа жууап бере, ушакъ нёгерибиз  билим, иш кёллюлюк, аныча, сагъыш этген адамланы болушлукълары изленнгенин айтады: «Ол сабийлени психологияларын ангыларгъа, методикаланы эм билим бериу программаланы хайырланыргъа тийишлиди. Сора, сёзсюз, сабийлени сюерге керекди». 

- Бюгюнлюкде садлада ишлеген педагогланы хазырлауда шёндюгюлю онгла бардыла: ушакъ этиу майданла, тренингле, мастер-классла, стажировкала, ишчи оюнла, эришиуле. Сочиде субъектлени билим бериу толтуруучу властьланы битеуроссей жыйылыуларында квалификацияны ёсдюрюуню жангы амалын къурауну юсюнден айтылгъанды. Ол устазлагъа, билимлерин ёсдюрюуден сора да, хунерлерин ачыкъларгъа, аны ишде хайырлана билирге юйретир деп ышанама.  Район администрацияны, эллени жер-жерли властьларыны, Билим бериу управленияны, ата-аналаны болушлукълары бла биз кёп затха жетишгенбиз.

Алай алыкъа алда кёп иш барды – школгъа дери билим бериу система андан ары да айнырча, жаш тёлюню ёсдюрюуде бютюн хайырлы болурча этерге тийишлиди. Бек башы уа – учрежденияларыбызны бошагъан сабийле школда болумгъа терк тюзелирча, мындан арысында жашауларында жетишимли болурча, жамауатха, къыралларына да жарарча кюреширге керекди, - дейди ол. 

Кульчаланы Зульфия хазырлагъанды.
Поделиться: