Итлеге къоркъуулу ауруу

Юйлеринде итле тутханла быллай жаныуарланы къаллай ауруулары болгъанын да билирге керекдиле. Аланы арасында эм къоркъуулудан бири эминады. Аны ышанларыны, тинтиу, ачыкълау эмда багъыу амалларыны юсюнден Россельхознадзорну Шимал Кавказда регионла аралы Управлениясыны КъМР-де ветеринария бёлюмюнде айтхандыла.

Эмина вирус болгъанын биринчи кере французлу алим Карре билгенди, ол 1905 жылда болгъанды. Ол адамда кёме аурууну эмда тууар маллада эминаны къозгъагъан вирусха ушайды. Итлеге ол хауа бла неда ала абериге тийселе жугъады. Аны чычханла, къумурсхала, къанатлыла, адам да кёчюреди.

Вирусха жукъгъан итни кёзлеринден бла бурунундан шыты келип башлайды Ол чючгюрюп, жётел этип турады, анга къалтырауукъ тиеди, юсюн а жарала басадыла. Ызы бла бюйреклерине, баууруна, сырт эмда баш мыйыларына дери жетеди, нерва системасын бузуп, къымылдаргъа къыйын болурча этеди. Башха ауруулагъа жугъуп тургъан итле эминагъа бютюнда терк хорлатадыла.

Диагнозну эпизоотология эмда клиника тинтиуле бардыргъандан сора саладыла. Анализ этер ючюн итни кёз мылысын эмда бурун сууун, ауруу теренине кетген эсе уа – къанны да аладыла, ызы бла лабораториягъа ашырадыла.

Ауруу талай ыйыкъ неда ай созулады. Сау къалгъан итле сокъур, сангырау болургъа, къыйналып атларгъа боллукъдула – ол затла аланы юслеринден кетмейдиле.

Багъыу къыйматлы болур ючюн аны ауруу къозгъалгъаны бла башларгъа керекди. Итге профилактика прививкаланы уа жыл сайын этип турургъа тюшерикди.  

Улбашланы Мурат хазырлагъанды.
Поделиться: