Юлгюню осал къылыкъладан угъай, ахшылыкъладан алыргъа тийишлиди

Арт заманда шахарларыбызны, ол угъай, эллерибизни окъуна орамларында къолларында, билеклеринде татуировка салдыргъан жаш адамланы кёрюрге тюшеди.  Анга сейир этерча да тюйюлдю – артистле, жырчыла, социал сетьледе белгили адамла битеу санларын аллай суратла бла «жасап», къалгъанлагъа юлгю болгъандыла.

Бир жол  танышымы 13-жыллыкъ къызчыгъы, Егор Кридни клипин кёргюзте: «Къарачы, къалай ариуду. Мен да ма быллай татуировкала сюеме, анам къоярыкъ болурму?»,-деп сорады. Ол саулукъгъа иги тюйюлдю, бизге, муслийманлагъа, ол харамды дегенимде, къызчыкъ сейир этгенди.

Кертиди, татуировка,  адамны тыш сыфатын тюрлендиргенден сора да, аны саулугъуна заран салады. Аны медикле эртте тохташдыргъандыла. Суратны ишлегенде, энчи ийнени болушлугъу бла  адамны терисине шакъа кийиредиле. Медиклени айтханларына кёре уа, сурат ишленнген кезиуде териде ийне бла асыры кёп тешик этилгенден, инфекция (20-гъа жууукъ ауруу) кийирилирге боллукъду, ол санда гепатит, ВИЧ окъуна.  Бирде уа  шакъа жарашмай, жара сау болмай, ишлетген суратынг жукъгъа да ушамай да къалады.

 Шакъа кеси да къоркъуулуду - мышьяк, къоргъашин къатышдырылгъаны ючюн. Андан онкология, лейкоз ауруула башланыргъа боллукъдула, ала бауурну, бюйрекни бузадыла, къан-тамыр жюрек системагъа заран саладыла. 

Тинтиуледен белгили этилгенича, тату бояуланы хазырлагъанда, къаллай затланы хайырланыргъа жарагъаны закон бла белгиленмегенди. Алай эсе уа, аны чыгъаргъанла кеслери сюйгенлерича къатышдырадыла. Сёзге, къызыл шакъада гинасуу, жашил эм кёп бояулада кобальт бардыла. Къарасында уа, мышьяк бла къоргъашинден сора да, парафениленодиамин болгъаны ачыкъланнганды, ол а аллергия, экзема, дерматит къозгъаргъа боллукъду.

Медицина жаны бла бу ишни аманлыгъы белгилиди. Алай динде да   татуировка муслийманлагъа харам болгъаны тохташдырылгъанды. 

- Адам кесини терисинде сурат ишлесе  неда башхада ишлетсе, кесин Аллахуталадан бийикге салады, ол а къаргъышлы болур. Бу жумушланы толтуруп алыннган ахча уа урланнган ырысхыгъа тенг этиледи. Къаллай сурат ишлетгенинг артыкъ магъаналы тюйюлдю, Къурандан сураны окъуна жаздыр, ол харамды, - деп ангылатады бизге Хасания элни иймамы Мисирланы Тимур хажи.

Сыйлы Къуранда аны юсюнден быллай сёзле бардыла: «… Аллах анга налат бергенди, ол а: «Мен сени къулларынгы бир къауумун кеси жаныма бурлукъма. Мен аланы акъылларын терсине айландырмай къоярыкъ тюйюлме, алада ышаныулукъ туудурлукъма, малларыны къулакъларын кесдириликме, Аллах жаратхан сыфатларын буздурлукъма, дегенди. Аллахуталаны орунуна кесини жакъчысына Иблисни  алгъан ишексиз заранлыды» (12:34).

Ислам алимле «…Аллах жаратхан сыфатларын буздурлукъма…» деген сёзледе ол санда терилерине суратла, накъышла салдырыуну юсюнден айтылгъанын чертедиле,  деп ангылатады Тимур хажи.

Ибн Масхуд былай билдиргенди: «Бир жол Мухаммад, Аллахны саламы анга болсун, былай айтханды: Аллахутала татуировкала ишлеген неда кеслерине салдыргъан, къашларын жыртхан неда жыртдыргъан, ариу болама деп тишлерин билетген, алай бла Аллах берген сыфатны тюрлендирген тиширыулагъа налат салгъанды». (аль-Бухари 5931, Муслим 2125).

 Ислам алимле татуировка наджас болгъанын айтадыла -  ахырда тиерге жарамагъан кирли, жиргенчли затха. «Сурат ишлетилген  жерде къан жыйылады, ары кийирилген бояу бла бирге. Адамны терисинде бир тюрлю сурат да ишлетирге жарамайды, «Аллах», «Мен исламны сюеме», «Ышаргъан эт, ол сюннетди» дегенча ислам бла байламлы затланы окъуна. Хадиследе «ваши» деген сёз хайырланылады. Ол а ийнени бояугъа сюртюп, аны бла накъышла ишлеу деген  магъананы тутады. Биз билгенден, ол татуировкады. Былайда сёз косметология бла байламлы жумушланы юслеринден да барады. Алимлени акъылына кёре, муслийман адам татуировканы дарманланы болушлугъу бла, ала жарамай эселе, хирургия амал бла кесдирип кетертирге борчлуду,- дейди Тимур хажи.

 Кёресиз, дин, илму жаны бла да татуировка хайыр келтирмейди. Аны ёсюп келген тёлюге ангылатып, жукъгъа да юйретмеген жырчыладан юлгю алмай, алимлеге, жандауурлукъ бла кюрешген адамлагъа,  экономистлеге, къурулушчулагъа, эл мюлкчюлеге, быллай башха усталагъа ушаргъа чакъырсакъ иги болмазмы эди?