Жашау игилениригине ышандыра, таукеллик да бере

Журналистге иши бла байламлы кёп жерлеге барыргъа, тюрлю-тюрлю адамла бла тюбеширге, даражалы жыйылыулагъа да къатышыргъа тюшеди. Аны  къадарында унутулмазлыкъ ишле да боладыла. Ма мени да болгъанды аллай бир кезиуюм. Аны хар заманда да уллу ёхтемлик эмда жюрек талпыныулукъ бла эсиме тюшюреме.

2004 жылда 12 февральда Москвада РФ-ни Президенти Владимир Путин ышаннгылы адамлары бла тюбешгенди. Ала битеу да 361 бар эдиле.

Аланы санында бизни республикадан КъМР-ни Президентини бла Правительствосуну ишлерини управляющиси Сафраил Кучмазоков, урунууну эм социал айнытыуну министри Туменланы Мурадин, басманы эмда информацияны министри Любовь Мороз бла Олег Шандиров болгъандыла.

Тюбешиуге Россейни битеу регионларындан, тыш къыралладан да 650 журналист келген эди. Ол санда «Кабардино-Балкарская правда» газетден Светлана Шамакина, «Адыгэ псалъэден» Тая Небежева эмда «Заман» газетден мен болгъанбыз.

Тюбешиу Москваны М.Ломоносов атлы университетинде болургъа керек эди. Алай ары дери уа журналистлени Россейни Тыш къыралла бла ишлерини министерствосуна элтип, къагъытларын тинтип, кёп тутхандыла. Эштада, алайсыз боллукъ болмаз эди, нек десенг да, Президентни пресс-службасында ишлегенле айтханларыча, кандидат президент къуллугъун да бардырады, ол себепден аны къоркъуусузлугъуну жорукъларын толтурмай жарарыкъ болмаз эди.

Бу жумушла бошалгъандан сора, журналистлени, бир жары да иймегенлей, тюзюнлей автобуслагъа олтуртуп, МГУ-гъа элтдиле. Тюбешиу бардырыллыкъ Акъ залда барыбыз да, къазауатдан сахна иги кёрюнюрча жерле излеп, олтурдукъ. Экини жарымында ышаннгылы адамла бир бири ызларындан кирип башладыла. Аланы арасында белгили артист Михаил Боярскийни бек терк эслеген эдик. Аны къап-къара кенг къанатлы къалпагъын эслемей къояргъа жарарыкъ да тюйюл эди. Андан сора айтхылы сабий доктор Рошаль, политик Асланбек Аслаханов, белгили гимнастка Светлана Хоркина да кёрюндюле.

Сагъат экиде, белгиленнгенича, Владимир Путин кесини айырыула аллы штабыны башчысы, президентни администрациясыны  башчысыны биринчи орунбасары Дмитрий Козак бла сахнагъа кётюрюлдюле.

Президент жарым сагъат чакълы сёлешгенди, алай ол заманны ичинде биз тёрт жыл мындан алгъа къалай жашагъаныбызны, шёндюгю болумубузну эмда мындан ары къалай жашау этеригибизни юсюнден толу хапар билдиргенди.

Президентни сёлешиуюне жыйылгъанла шум болуп тынгылагъандыла, алай ол ышаннгылы адамланы сорууларына жууап берген заманда уа, аны бир ненча кере къарсла бла бёлгендиле. Анга жыйырма чакълы бир соруугъа жууап берирге тюшгенди. Ала жашау юйлени къытлыкълары, аскерде тюрлениуле, билим бериу, саулукъ сакълау, культура, спорт бла да байламлы эдиле.

Президент къуллугъунда къаллай бир заманны турургъа керекди, деген соруу да болгьанды. Анга жууап бере, ол Конституцияны хар ким кеси сюйгенча тюрлендирип турургъа жарарыкъ тюйюлдю, дегенди. Аны оюмуна кёре, кёпле айтханча, президент болжалны жети жылгъа дери созуу - ол асыры кёпдю. «Россей къыралны башчысы къуллугъун тийишлисича толтурса, жети жылны ичинде битеу кючюн салып ишлесе, акъылындан шашып окъуна къалыргъа боллукъду», - деп чертгенди ол.

Совет Союзну чачылгъанына Сиз къалай къарайсыз, бара баргъан заманда аллай къырал къуралыргъа боллукьмуду, деген соруугъа жууап бере, Владимир Путин деменгили къыралыбыз чачылгъаны бек уллу битеумиллет палах болгъанын чертгенди. Болсада, дегенди ол, бюгюннгю жашау болумланы эсге алыргъа тийишлиди. Артха къарап туруудан, хар затны аманлагъандан, урушхандан хайыр жокъду. Алгъа къараргъа керекди.

Ышаннгылы адамланы миллет ниет да тынгысыз этгенди. Ол керекмиди, кеси да къаллай болургъа керекди, деген соруула берилгендиле. Кандидатны оюмуна кёре, бюгюнлюкде баш миллет ниет - къыралны саулай да, ол санда аны регионларын кючлю этиудю эмда хар адамны да жашауун игилендириудю.

Дмитрий Козак соруула бергенни бошагъыз, деп, бир ненча кере эсгертгенди. Болсада бири биринден сейирлик соруула бериле эдиле: юйюрде 3-4 сабий болурча онгла къачан къураллыкъдыла, Россейге бир заманда да киши да къол кётюрмезча онгубуз бармыды, шёндюгю жаш тёлюге президент къаллай багъа бичеди, культураны проблемаларына къаллай эс бурулады...

Эл мюлк бла байламлы ахыр соруугъа жууап бергенден сора Владимир Путин МГУ-ну актовый залындан чыгъып кетгенди. Ызы бла уа жыйылгъанла да, бир бирлерине оюмларын айта, эшикле таба тебирегендиле.

Артха, Нальчикге, самолётда келе, «Коммерсант» газетни алып окъуйма. Ол кимни газети болгъанын билмейме, Березовскийникиди дейдиле. Алай анда тюйюлдю иш. Газетде биз кёзюбюз бла кёрген, къулагъыбыз бла эшитген затланы юслеринден терс айтылгъаны мени бек сейирсиндиргенди. «Мен бу тюбешиуден сора Путинни ышаннгылы адамларыны бир къаууму бла сёлеширге кюрешгенме, - деп жазады корреспондент, - ала уа, уялып, башларын энишге этип, жукъ айталмай эдиле. Аланы бетлеринде абызыраулукъ бар эди».

Ол тюбешиуге къатышмагъан анга, ким биледи, ийнаннган да этер. Алай мен а анда болгъан адамланы бетлеринде жаланда ыразылыкъ, ышаныулукъ эмда таукеллик кёргенме.