Жол жангыртылынады

Байрым кюнде Нальчикде Мечиланы Кязим атлы китапханада Атайланы Далхатны жашы Жашарбекни жангы китабыны презентациясы болгъанды. 

Авторну юсюнден айтханда, ол запасдагъы полковникди. Москвада Ленин атлы аскер-политика академияны бошап, Шимал флотда, Бакуда Каспий аскер-тенгиз флотда къуллукъ этгенди. Киров атлы баш аскер-тенгиз училищеде, КъМКъУ-да да аскер кафедрада ишлегенди. Солуугъа кетгенли уа, Сауутланнган кючлени запасда офицерлерини «Мегапир» атлы миллет ассоциациясыны КъМР-де бёлюмюне таматалыкъ этеди, ёсюп келген тёлюню патриот ниетледе юйретеди.

Жашарбек сабийликден назмула жазады. 1991 жылда «Я к тебе подойду» деген лирикалы аты бла биринчи назму жыйымдыгъы, ызы бла «Тебе одной пишу слова признания», «О героях нашего времени», бусагъатда уа «Истоки вдохновения» деген назму жыйымдыгъы чыкъгъандыла. Ол «Поэт года-2017», «Поэт года-2019» деген адабият саугъалагъа, «Анна Ахматовагъа  – 130 жыл» деген майдалгъа тийишли болгъанды. 

Китапхананы ишчилери да бу тюбешиуге иги хазырланнгандыла. Ары келгенлеге босагъада аскер кийимли кадетле тюбегендиле.

Тюбешиуню библиотеканы директоруну орунбасары Лариса Садыкова ачханды. Ол Жашарбекни юсюнден къысха хапар айтып, ары келгенлени сыйлы къонакъла бла шагъырей этгенди. Ызы бла авторну юсюнден Токумаланы Лейля алдыргъан «О главном и не только» деген телевидение бериуню кесегине къарагъанбыз. Ол бериуде Атай улуну Петербургга аталгъан аламат жыры айтылгъанды. 

Къонакъланы араларында Жашарбекни аскерчи тенглери, белгили художник Герман Паштов, Пятигорскда «Слово» атлы адабият биригиуню таматасы, солууда полковник Лев Докторов, билим бериуню сыйлы ишчиси, Кенжеде 22-чи номерли школну директору Мая Асланова, жазыучу, китап басмачы Мария Котлярова, белгили малкъар поэт Табакъсойланы Мухтар, Музыкалы кадет корпусну таматасы Анатолий Шарданов эм башхала болгъандыла. 

Лариса Давидовна андан ары сёзню авторну кесине бергенди. Жашарбек бир къауум назмусун окъугъанды. Назмула Ата журтну, аны айтхылыкъ адамларыны (сёз ючюн, Ёлмезланы Абдул-Халимни), табийгъатны, сюймекликни юсюнден эдиле. Ол анасына атап жазгъан назмуну окъугъанында, зал, ёрге къобуп, сый бергенди. Автор бла бирге анда жюрек такъырлыкъ сынагъанла аз тюйюл эдиле. 

Атайланы Жашарбек, жамауат ишини юсюнден айтханда, солууда офицерлени Совет Союзну, Россей Федерацияны ол таныгъан, билген жигитлерин бери чакъырып, мында сабийле бла тюбешдиреди. Ол, аны чакъырыууна хо деп, бери келген жигитлени сагъынып, алагъа ыразылыгъын айтханды. Аланы санларында В.Алимов, В.Шарпатов, В.Куков, А.Солуянов, А.Корольков, А.Костоев, О.Новицкий, С.Ревин, И. эм Е.Тарелкинле (атасы бла жашы), Е.Федотов, Е.Бобров, С.Тулин, Р.Кокшин, А.

Копыркин да бар эдиле. Ала 50 тюбешиу къурагъандыла республикада. Автор алагъа аталгъан жигитлик назмуланы да бир къауумун окъугъанды.

Дагъыда автор тынгылагъанланы жыр бла къууандыргъанды. Кенжени школундан, шахар школладан да келген сабийле Жашарбекни жигитлеге аталгъан, башха назмуларын да окъугъандыла. 

Лев Докторов Атай улугъа жоралагъан назмусун окъугъанды эм назмучу офицерни ол таматалыкъ этген ветеранла солуучу жерге келиучюсюн, анда солугъанла бла тюбеп, аланы кёллерин кётюрюучюсюн да айтып, аны кесини къарындашына, шуёхуна санагъанын белгилегенди. 

Шарданов Анатолий: «Мен аны жамауат ишин чертирге сюеме. Ол битеу кадет школлагъа, башха окъуу юйлеге да барып, сабийлени белгили аскерчи жигитле бла тюбешдирип, алагъа Ата журтну, анга къуллукъ этиуню юсюнден хапар айтдырады. Алай бла ол аланы ол жаны бла юйретиуге уллу эс бурады. Ол аны борчу тюйюлдю, алай а тенгим бет, намыс, Ата журтха сюймеклик деген шартланы кенг жаяды ёсе келген тёлюде. Сау болсун», – дегенди.

Герман Паштовха сёз берирни аллында Жашарбек аны фахмусуну, адамлыгъыны юсюнден да къайтарып айтханды: «Бизни жерлешибиз узакъ Красноярскда окъуна уллу жетишимле этгенди – Художестволу академияны академиги, Россейни халкъ художниги болгъанды, республиканы атын иги бла айтдыргъанды, анда ксилография школ ачып. Ол бизни республиканы ёхтемлигиди. Минг графика суратын республикалы музейге саугъа этгенди. Бюгюн бери жашау нёгерин да алып келгени ючюн бек ыразыма анга. Мен аны бла бар малкъар ауузлада болгъанма. Аны кёзю биз эслемезлик затланы эслейди, жыл саны уа унутулуп къалады, тауда болса». Ызы бла Жашарбек Паштовха атагъан назмусун окъугъанды. 

Герман Суфадинович Атай улуну адамлыгъын, башхалагъа сакълыгъын, Ата журтха сюймеклигин, жангы тёлюле бла арымай-талмай ишлегенин чертип, анга илхамны бийигин тежегенди. 

Авторну юсюнден Чегем районну администрациясыны физкультура эм спорт бёлюмюню таматасы Хачим Кунижев да айтханды. Ол жерлешини осетинлилени бла грузинлилени араларынды баргъан къаршчылыкъны заманында, ёлюмден къоркъмай, адамланы жанларын къалдырыр ючюн къалай кюрешгенин, ол аскерчилени сюеп ишлетген «коридор» бла уруш къаты баргъан жерден къаллай бир адам къутулгъанын эсгертгенди.  «Адамлыгъын а айтып да айталмайма. Шалушкада юч жигитге сын салгъанбыз, биринчи орус устазлагъа да. Ол ишлеге Жашарбек тири къатышханды. Бюгюн а сабийлени салады тюз жолгъа. Багъалы кёрген шуёхума мен не тюрлю игилик да тилейме», - дегенди ол.

Спортну эм физкультураны ветераны Уяналаны Владимир аны назмучу, адамлыкъ фахмусуна да бирча ыспас этгенди. 

Бабугентде кадет школну алгъыннгы директору, солууда полковник Эристауланы Абдурахман: «Жашарбекни къурау ишге уллу усталыгъы барды. Ол бир жолгъа ненча иш этгенин айтыргъа къыйынды. Сабийлени юйретиуде кадет школгъа болушлугъу уллуду. Жашарбек ол ишин бардырып, иги да жол ётгенден сора келгенди бизге Москвадан аллай ишлени программагъа къошаргъа буйрукъ. Къарындашыбыз солууда болгъан офицерлени бирге жыйгъанда, сейир этип тургъанма, асыры кёп адам келгенден. Аланы хар бири да аны сыйын къалай кётюргенлерин а айтып-айталмайма. Ма аллай жарашыулугъу, адамланы кётюрген, таукел этген кючю барды бу адамны. Жаланда «Наследники победы», «Равняйся на героев!» деген проектлени алсанг окъуна, къаллай бир магъаналыдыла ала», – дегенди. 

Дагъыда Табакъсойланы Мухтар, Мая Асланова, Мария Котлярова, училищеден окъуна аскерчи нёгери Хасан Балкаров, сабийликден шуёху Герийланы Магомет эм башхала сёлешгендиле.