Танзиля мени жюрегиме тюшюп чыкъгъанча жазады

Кёп болмай фахмулу поэтессабыз Зумакъулланы Танзиляны юбилейине атап, «Заман» газет энчи номер чыгъаргъанды. Андан сора редакциягъа бир тиширыу келип, Заммаланы Аслижан, Малкъарланы Хыйсаны къызы, болгъанын айтып, былай дегенди: «Алгъаракълада газетигизде Зумакъулланы Танзиляны юсюнден бек сюйюп окъугъанма. Аламат номер чыгъаргъансыз. Аны назмуларын  бек жаратама. Кёплери мени ючюн жазылгъан окъуна сунама. Сёз ючюн, къарындашы Володягъа атагъаны уа жюрегими артыкъда бек къозгъагъанды. Танзиля тюз да мени ичиме кирип чыкъгъанча  жазгъанды.

Мени къарындашым Ибрагим  кёп болмай жашлай ажымлы ёлюп кетгенди. Сабийлерими ёсдюрюрге ол, анам  Башийланы Жашкону къызы Лиза да бек болушхан эдиле. Аны  ахшы умутлары толмай къалдыла. Биз Бабугентденбиз. Къарындашымы   анда жашагъанланы барына да ишчи жерле  къурар,  жашауларын монглу  этер  мураты бар эди. Не медет, болмады.

Танзиляны РФ-ни Президенти Дмитрий Медведев, Кремльге чакъырып, алгъышлагъаныны юсюнден окъугъанымда уа, асыры къууаннганымдан  ёрге сюелип къарап тургъанма. Сиз да къырал башчы бла алыннган суратын басмалагъаныгъыз ючюн сау болугъуз. Бирле мени ангыламазгъа да болурла, алай аны назмулары манга  кюч-къарыу къошуп тургъан  шауданчадыла. Мени жашау чырагъымдыла.

Была бош алай айтылгъан сёзле тюйюлдюле. Хапарыма тынгыласагъыз, аны ангыларсыз. Манга жыйырма сегиз жыл бола эди баш ием авариягъа тюшюп  ёлгенде. Къолумда юч сабийим къагъанакълай къаладыла. Адамланы къайгъы сёзге келгенлери тохтагъандан сора адыргыгъа къалама, энди уа не этейим, сабийлени къалай кечиндирейим деп. Биринчиден, он классдан ары билимим жокъ. Школну бошагъанлай  чыкъгъан эдим эрге. Экинчиден,  шахарда жашайбыз. Мал тутар, бахча этер амалыбыз жокъ. Баш ием сау къадарда ол затланы юслеринден сагъыш этмей жашагъанма. Сабийлени аталары не кереклибизни да тапдырып тургъанды.

Бир кюн, сагъышха къалып, олтуруп тургъанымлай, кёзюм  китап тапкада  Зумакъулланы Танзиляны томуна илинеди. Эсимдеди, китапла къыт заманда аны, тюкенледен биринде табып, сатып алгъаным. Къолума алып, бетлеринден бирин ачама.  «Битеу ышаныуум сангады» деп окъуйма. Андан сора айырылалмайма. Этим-женим  титирейдиле. Менича тиширыуну къадарыны юсюнден жазылады. Аты да мени атымча-Аслижан. Аны да урушда баш иеси ёлюп, бири биринден гитче  юч сабий бла къалады.

Поэманы башындан аягъына дери окъуп чыгъама, дагъыда къайтарама. Аны тизгинлери манга, жашаудан тюнгюлген адамгъа, бир сейирлик кюч, ийнаныулукъ бердиле. Къаты жукъудан элгенип  уяннганча болама. Сейирлик сезимди ол, аны  айтып ангылатхан къыйынды. Китапда Аслижаннга жораланнган бетин ачханым бошдан болмагъанына ийнанама.  

Поэманы окъугъанымдан сора, кесими къолгъа алып, белими къаты къысып, бек биринчи  медицина училищеге кирдим. Бир тюрлю билимим, усталыгъым болмаса, сабийлени къалай бла ёсдюраллыкъ эдим? Окъуууму бек иги белгилеге бошайма. 

Училищени ол замандагъы директору Деппуланы Надя манга  мында къал да, «сестринский делону» окъутурса  деп тилеген эди. Болсада   больницада ишни сайлайма. Алай бла  республикалы клиника больницаны кёзлеге бакъгъан бёлюмюнде тамата медсестра болуп ишге тохтайма.  Сабийлерими да ёсдюреме, билим да алдыртама. Эки къыз бла жаш бардыла да, бирер жерде  бет жарыкълы урунадыла. Къызла юйдегили болгъандыла, энди кеслерини да барды сабийлери.

Баш ием ёлгенли иги кесек заман болады, алай мен   къыйын, къууанч кюнюмде да энтта да Танзиляны назмуларын излейме эмда хар заманда жюрегими хош этген, жапсаргъан сёзлени табама. Ол биринчи  кере окъугъан  «Сайламалары» уа мени стол китабымды. 

Ма ол сюймеклигим  туудукъчугъум Созайланы Алинагъа да кёчгенди. Ол алтынчы классда окъуйду. Школда конкурслада, ингирледе, байрамлада Танзиляны  назмуларын  айтады. Поэтни «Мени къара эшмелерим»деген назмусу уа тюз да туудукъчугъума къарап жазылгъанчады.