Ырысхы амалтын жау болдула

Уллу ариу мекям  узакъдан окъуна кёзге  урунады. Тёгерекде, андан сора да, бардыла журтла, алай ол аладан энчиди. Аны жанында да - ашхана. Ол да гитче тюйюлдю. Быллай журтда жашагъан аз  бай тюйюлдю, жарлы адам аллай юй ишлеялмазлыгъы баямды, деп келликди кимни да кёлюне. Алай аны иеси Ахмед кесин байгъа санамайды. Ол аны, кредит алып, къазауатда салгъанды. Ала анга бек къыйын заманла эдиле. Кредитни тёлейме деп, ол кесин ашдан-суудан да кем этип жашагъанды. Алгъын  архитектор эди, аны себепли юйюню хар ташын кеси сюйгенча, кеси къолу бла къалагъанды.

Ахмед бла  юй бийчеси Мадина  юйлерин ишлеп башлагъанда, ол тийреде жашагъанла бу сейирлик журтлада кимни жашатырыкъ болурла деп, сейир-тамаша этгендиле. Ала уа, Аллахны ахшылыгъындан, юч сабий барды, аладан туугъанла да болсала, сыйынмай къалыргъа окъуна боллукъбуз,деп оюмлай эдиле.

Сабийлени уа ёсе келгени окъургъа ара шахаргъа кетип, ючюсю да анда орналдыла да къалдыла. Эки жашлары Ислам бла Азнор, къызлары Эмма юйюрлю-юйдегили болуп, ата юйлерин анда -санда жокълай башладыла. Артда уа, телефон бла сёлешип къойгъан болмаса, келгенлерин тохтатдыла.

Ата-ананы алагъа этген умутлары толмады. Алай жашаулары келген эсли къартла: «Аллах буюргъаннга не оноу деп», - жарашып къалдыла. Бусагъатда таматала бла алай кёп сабий жашап къалмайды. Хар ким жолун кесича ызлай барады. Анга была да тюшюндюле.

Ахмедни юйдегиси замансыз ауушду. Этерин, къалырын билмей, къарт, бир отоудан башхасына кире, аманны кебин кёрдю. Бу юй къачан эсе да бирде ариу кёрюннгенине ол ийнаннган да этмейди энди. Бюгюн  бек сокъуранады анга аллай уллу къыйын салгъанына. Акъылына асыры аман сагъышла келгенден, отоулада туралмай, башын алып, тышына чыгъады, тёгерекде айланады.

Узакъ бармай алайдан, аныча къатыны ёлген бир шуёху барды, анда кечеле бла къалып, заманын ашырады. Аллай бир ингирде экиси да олтуруп, ушхууур ашай тургъанлай, Ахмед былай айтады: «Юйюмю сатайым да, андан тюшген ахчаны сабийлериме юлешейим. Кесим да аладан бирлери бла жашарма».

-Ашыкъма, бусагъатдагъы жаш тёлю бизни заманыбыздача тюйюлдю, адет-тёрени сан этмейди. Энди къартлагъа къызларында жашагъан бизде адет тюйюлдю, алай жашларынга уа акъылынгы билдир, сора юйню оноуун  алай  этерсе,-деп,   юйретеди шуёху.

Биринчиден, Ахмед тамата жашына барды. Ой, не айтдыраса, бек жарыкъ тюбедиле, иги да къарадыла. Тёгерекни-башны кёргюзтдюле. «Жашым, кеси аллыма къалып, къыйналама. Сау кюнлеримден саусуз кезиулерим кёпдюле. Эки жашдан бирине къысылайым деп келгенме»,-деди къарт бир жол.

-Да, атам, ким угъай дейди санга, кел да, бизни бла жаша. Юйюнгю да сатайыкъ. Бусагъатда бизге да ахча бек керек болуп турады,-дейди тамата жашы.

Ахмедни жюреги къыйналды. «Да ахчасыз мен былагъа керек тюйюлмеми да»,-деп, кёлю бютюн такъыр болду. Ол къайгъылы сагъышла акъылын бийлеп, экинчи жашына барды. Аны жууабы да тамата уланыныча болду. Жашларына, туудукъларына да ол бюгюнлюкде керек болмагъанына жюреги бек къыйналды, мудах болду, башы ауарагъа къалды. Киши кёрмеген жерде къатын кибик ачы жиляды.

Бир кесек шошайгъанда уа, сабийлерини гитче заманлары кёз аллына келдиле. «Къаллай зауукълу кезиу эди ол, къалай хычыуун эдиле ала. Жанымдан эсе бек сюйген балаларым кюнлени биринде мени былай сансыз этип къоярла деп, эслеп эсимде да жокъ эди. Къачан, къалайда кемчилик ийдим? Бюгюн была мени нек учуз этдиле?» Ма аллай кёп соруула бийлейдиле Ахмедни акъылын.

Буйрукъдан бир жары да кетмезсе, дейдиле да, аны алайлыгъына Ахмед бюгюн да бир кере тюшюндю. Кеси къол къыйыны бла ишлеген юйде энди ол жангыз кеси жашайды. «Сатайыкъ да, тёрт тенг этейик: къызгъа, сизге, манга да»,-деп айтып да кёрдю жарлы къарт. Аны да унамадыла. «Ким бла жашарыкъ эсенг да, ахча аныкъыды»,-деп тохтагъандыла. Аны амалтын сабийлери бир бирни жау этип турадыла. Ахмедни уа жюреги анга бек къыйналады.