Къыйматлы бегимле, умутландыргъан келишимле

Республиканы Правительствосуну Председатели Мусукланы Алий бардыргъан кенгешде финанс жумушланы тамамлау, социал-экономика жаны бла айнытыу, къолайсызланы эмда аскерчилени онгдуруу бла байламлы эм башха проектле бар эдиле.

Товарла бла жалчытыу неда жумушла тамамлау бла байламлы къырал келишимлени толтургъанда, аванс тёлеулени ёлчемин тохташдырыуну юсюнден финансла министр Елена Лисун хапарлагъанды. Ол аны мардасын 30-90 процент этерге чакъыргъанды. Кеслерин да аллай келишимлеге Казначействону жанындан кёз-къулакъ болсала алай.

Дагъыда, 44-чю номерли федерал законнга тийишлиликде, бу бегим кюч алгъынчы дери этилген аллай келишимлени да аны жорукъларына кёчюрюрге боллугъун билдиргенди. Министр айтханнга кёре, былтыр да чыгъарылгъан эди быллай бегим; аны къыйматы иги болгъанды. Сёз ючюн, федерал арада да бу айны ал кюнлеринде аллай бегим къабыл этилгенди.

Елена Лисун дагъыда бюджет системаны онгдуруу, финанс, бюджет эмда налог низамлагъа контроль этиу жаны бла правительстволу комиссияны, сора дагъыда финансла министерствону коллегиясыны къауумларына тюрлениуле кийирирге оноу этилгенин билдиргенди.

Саулукъ сакълау министр Рустам Калибатов кенгешге къатышханланы КъМР-ни Правительствосуну 2020 жылда 3 февральда чыгъарылгъан буйругъун тюрлендирирге оноу этилгени бла шагъырейлендиргенди. Айтханына кёре, ол кеси да план бла белгиленнген кёрюмдюлени бизни регионну энчиликлерине келтирирге кереклисин эсге алып этилгенди. Анда уа сёз паллиатив болушлукъну качествосун эмда аны женгил бериуню юсюнден барады.

Калибатов энтта да бир проектин туура этгенди. Ол а быйыл 24 январьда къол салыннган къырал келишимни тюрлендириу бла байламлыды, кесинде да медицина оборудование бла жалчытыуну юсюнден айтылады. Министр билдиргеннге кёре, шёндю жангы поликлиника ишлене турады, аны себепли оборудованияны эски поликлиникагъа салгъандан хайыр боллукъ тюйюлдю. Бу оноуну саулукъ сакълау, иш бла жалчытыу, социал къоруулау, маданият бёлюмлени ишлерин тынгылы бардырыу штабны кенгешинде да дурус кёргендиле.

Культура министр Мухадин Кумахов «Маданият» къырал программагъа тюрлениуле кийирилгенлерин билдиргенди. Аны бир-бир кесеклери республиканы бюджетини излемлерине келиширча болгъандыла, дагъыда талай кёрюмдюлери жангыдан жарашдырылгъандыла.

КъМР-ни Башчысыны «Аскерчилеге, башха къауумлагъа эмда аланы юйдегилерине къошакъ халда социал себеплик этиуню юсюнден» буйругъуна тийишлиликде, анда сагъынылгъан жумушланы тамамлаугъа 20 миллион сом бёлюнюрюкдю. Аны юсюнден жыйылгъанлагъа урунуу эмда социал къоруулау министр Асанланы Алим билдиргенди. Ол дагъыда къыйын жашау болумгъа тюшгенлеге бир кере болушлукъ бериллигин туура этгенди.

Правительствону алгъын къабыл этилген талай бегимлери кючлерин тас этериклери бла экономиканы айнытыу министр Рахайланы Борис шагъырейлендиргенди. Сёз мында къырал эмда муниципал учрежденияла дизель эмда башха отлукъланы, газны, сууну, жылыуну, мазутну, электрокючню хайырланыуну азайтыргъа керек болгъанларыны юсюнден барады. РФ-ни Правительствосуну аны бла байламлы 1289-чу номерли бегими барды. Сагъынылгъан ресурсланы мардаларын а, ала неллай бир хайырланылгъанына эмда энергетикалы тинтиулеге кёре тохташдырыргъа дейдиле.

Рахайланы Борис дагъыда КъМР-ни Правительствосу, Москваны халкъла аралы байламлыкъла институту бла этерик келишимини проектин кёргюзтгенди. Сёз анда узакъ болжаллы байламлыкъла къурауну, ишчи кадрланы усталыкъларын кючлендириуню юсюнден барады.

Ызы бла министр КъМР-ни 2040 жылгъа дери социал-экономка жаны бла айнытыу Стратегиясына тюрлениуле кийирирге оноу этилгенин билдиргенди. Ол кеси да республикада экспорт бла кюреширге тап болум къурау Стратегия жарашдырылгъаны бла байламлыды. Аны болжалы да 2040 жылгъа дериди. Дагъыда «Халкъла аралы кооперация эмда экспорт» миллет проектни излемлерин эсге алгъандыла.