Сиз билемисиз?

Йодну  къалай хайырланыргъа керекди

Кесекледен сакъланыр ючюн йод тургъан шешачыкъны башын ачып, аны хауасын бурун тешиклеринг бла ичинге тартыргъа керекди. Неда йодну  эки чай къашыкъчыкъ бла бирин къайнагъан суугъа къошуп, аны буруннга тамызса да жарайды.  Къаты жётел этген заманда, ингирде жатардан алгъа, кёкюрекге йодну  жакъса  иги болады.

Жыгъылып аягъын ачытхан да, алайына йод жакъса жарарыкъды. Артда адамны аллай къыяулу жери хауа болумла тюрленнген заманда бурдуртуп тебирейдиле. Йод заманында жагъылса,  аллай тапсыз затдан къутулургъа боллукъду.
Адамны ирин этип башлагъан жери терк иги болур ючюн, алайына йод жагъаргъа керекди.
                         

 Чай татыулу болур ючюн
Чай кырдыкны тап сакълауну магъанасы уллуду. Юйде чайны мияла банкада башын тынгылы бегитип сакъларгъа керекди. Къургъакъ чай не тюрлю  ийсни да кесине бек терк тартады, аны себепли ийис этген ашарыкъланы чайны къатында тутаргъа жарамайды.
 Хар чай этгенден сууну алышыргъа керекди. Бир кере къайнагъан суудан иги чай болмайды. Чайны фарфор неда фаянс адырда хазырларгъа керекди. Ары дери уа адырны жылытыргъа керек болады. Аны ичин къайнар суу бла чайкъап, таза жан жаулукъ бла къургъакъсытадыла. Чайникни отха салып жылытыргъа жарамайды, аны баш жаны къызаргъа боллукъду, ол заманда чай ачы татыу этерикди.

Эсигизде тутугъуз: чай кырдыкга къайнар суу къуядыла.    Чайникни толтурургъа керек тюйюлдю, къайнар сууну чайник суууй баргъанына кёре  къуядыла. Чайникни башын, бурунчугъун, башында тешикчигин да лён къумачдан этилген быстыр бла жабадыла.

Чайны эки-беш минут тутаргъа керекди, алайсыз чай татыулу болмайды.

 Салатланы юсюнден
Салатны хазырлагъан заманда темир адырланы хайырланыргъа жарамайды. Аллай адырда аны тутаргъа да керек тюйюлдю.Салат татыулу болур ючюн кёгетле сууукъ болургъа керекдиле. Витаминлери сакъланыр ючюн тууралгъанда жашил гедигинни бла петрушканы кюн тийген жерде кёпге къоймагъыз. Тууралгъан кёгетлени сууда кёп тутмагъыз, аланы юслерин мылы салфетка бла жабыгъыз, холодильникге салыгъыз.

Салатны терк-терк къатышдырмагъыз, аны татыуу, кёрюмдюсю да осал болады.

Ариу болургъа сюе эсегиз
Бетинги териси къургъакъ эсе, алгъа кремни неда чеплеу жауну (бир кере къайнагъанны) жагъып, маскаланы аны юсюне алай жабышдырыргъа керекди. Крем жарашмай эсе, жангы нашаны неда хобустаны сууун къош. Жаулу кремлени исси кюнледе бетге жагъаргъа жарамайды. Бетинге этилген маскадан сора эшикге чыкъмай бир кесек чыдаргъа керекди.

Бет териси къургъакъ болгъаннга дагъыда бир амал: сууукъ чайдан, акъ гокка хансндан (ромашка), акътерекни чапыракъларындан, шалфейден, дугъумадан настойкала этип, сууугъандан сора ала бла бетинги жууаргъа керекди. Олсагъат ( сыйпамай)  крем жагъып, бир кесекден салфетка бла бетинги акъырын тазала.

Хатасыз арыкъ болуу
 Арт заманда къарт,жаш да, тиширыу, эр киши да арыкъ болургъа итинедиле. Аш орунугъузну  ауруулу этмей азаргъа онг барды. Эрттенликде хобустадан, быхыдан,неда бишген чюгюндюрден салатла этип ашаргъа керекди. Быллай салатланы неда тахта кёгетлени бла жемишлени заманында (ачлай) хайырлана билсегиз, ала бет къанны жашлай туруруна  себеплик этедиле. Дагъыда бир айны ичинде талай кюнню ашынг асламында жангы тахта кёгетледен болургъа керекди, асламыракъ быхыны ашаргъа керек болады. Гедигин,гёлендир (петрушка) дегенча аллай хансладан чёплеу жау бла не лимонну сууу бла салат этсегиз да, бек аламат.

Кийимле бузулмаз ючюн

Къолан ич киймле неда жуургъан-жастыкъ тышла онгмаз ючюн аланы бир ауукъгъа тузлу сууда жибитирге керекди. Кёнчекге салгъан итиуюнг кёбюрек сакъланыр ючюн аны ичин тышына айландырып, къургъакъ сапын бла ышып,  алай салыргъа тийшлиди.

Жюнден эшилген киймлени шифонерде такъмай, ала созулмаз ючюн тап чулгъап салыргъа керекди.

Чилле къумачдан этилген салкъынлыкъны   ачып къургъастырыргъа жарамайды.