Сабийлени жетишимлери – мектепни ёхтемлиги

 Тёбен Чегем  талай заманны районну арасы болуп тургъанды. Аны школуну аллында мекям 1936 жылда ишленнгенди, анда район советни юйю орналгъанды. 1974-1976 жыллада анга къошакъ мекям ишленнгенди, 1977 жылда уа анда сабийлени окъутуп башлагъандыла.

 Бюгюнлюкде школну директору Сарбашланы Мустафаны жашы Альбертди. Ол кеси да элинде школну бошагъанды. 1984 жылда Къабарты-Малкъар къырал университетни Спорт факультетинде айырмалы эсепле бла тауусханды. Сора, туугъан элинде мектепде ишлерге къайтханды. Талай заманны элни администрациясына да башчылыкъ этгенди. Бизни бла ушагъында Алберт Мустафаевич школда иш къалай къуралгъаныны, аны жетишимлерини эм проблемаларыны юсюнден билдиргенди.

Ахшы тёрелени сакълап, шёндюгюлю амалланы да хайырланадыл

Школда терк Интернет, компьютер классла, интерактив къанга, мультимедиялы проектор, библиотека бардыла. Окъуу жылны аллында сабийлеге китапланы асламысы бериледиле. Учреждение автобус бла жалчытылыннганды, кюн сайын ол сабийлени мектепге келтиреди. Спорт зал бла спорт майдан, тренажерлары бла майдан, медицина болушлукъ этерча кабинет, слесарь эм столярный мастерскойла, ашатыучу бардыла. Мектепни ичи жылыды, суу тохтаусуз келеди.

Къоркъуусузлукъ жалчытыугъа да энчи эс бёлюнеди: от тюшгенини юсюнден мычымай билдирип, адамланы чыгъарырча сигнализация ишлейди. Мекямны ичинде, тышында да видеокамерала орнатылгъандыла.

Къолайлары аз эм кёп сабийли  юйюрледен балалагъа энчи къаралады, себеплик этиледи. Тёрели халда бардырылгъан субботниклеге школ дайым къатышады, анда ишлегенле биркюнлюк хакъларын къыйын жашау болумгъа тюшген юйюрлеге болушлукъгъа ётдюредиле. Ол ахча юйюрлеге юлешинеди. Андан тышында, «Сабийни школгъа хазырларгъа болуш» деген район акция да къуралады, аны бардырыугъа да устазла къолдан келгенлерича къатышадыла.

Жангыртыу ишле  болгъандыла, алай толу ремонт керекди

 Мектеп «Билим бериу» миллет проектни чегинде 2022 жылда ремонт этилирча программагъа тюшгенди. Ол мурат бла проект-смета документле жарашдырылгъандыла, ала экспертизаны да ётгендиле.

Школ ишленнгенли бери анга  толу ремонт этилмегенди, жангызда 80-чи жыллада аз-маз жангыртыу ишле тамамланнгандыла. Жер-жерли бюджетни себеплиги бла терезеле бла полла алышыннгандыла. «Физкультура бла спортну айнытыу» программаны хайырындан 3-4 жыл мындан алгъа спорт залгъа ремонт этилгенди. Ол гитчерек эсе да, физкультурадан дерслени анда бардырыргъа онг барды.

Мектепде эс бурурча бир шарт эследик. Школну экинчи къатысыны къабыргъаланы Макытланы Борисни (жаннетли болсун) суратлары жасайдыла. Алада малкъар халкъны бурун заманладан бери тарыхы кёргюзтюледи: революция, кезиу, колхозла къурау, уруш, кёчгюнчюлюк эм андан сора жангыдан журт къурау. Борис Олиевич эл клубну директору болуп тургъанды, таулулада эм биринчи къуралгъан вокал-инструментал ансамбльде жырлагъанды, уста тепсеучю эди.

Алгъаракълада республиканы Башчысы элге ишчи жолоучулукъ бла келген эди да, мектепни тийресинде спорт майдан къурарча буйрукъ бергенди. Элде спорт комплекс ишленириги да сакъланады, Спорт факультетни бошап, анда жарау этдирирча специалистле да бардыла.

Къоркъуусузлукъну юсюнден айтханда, коронавирусдан сакъланыугъа да эс бурулады. Мектепге киргенлей, адамланы къолларына антисептик себиледи, келгенлени температуралары ёнчеленеди, хауаны тазаларча рециркуляторла алыннгандыла.

Мектепни бошагъанла – къыралны, республиканы да даражалы вузларыны студентлери

Школда бир сменнге 570 сабийни окъутургъа онг барды, бюгюнлюкде ары битеу да 211 сабий жюрюйдю. Быйыл биринчи классха 13 гитче келгенди, школну 2021 жылда 14 выпускник бошагъанды, аладан бешиси ахшы окъугъанлары ючюн айырмалы аттестатла алгъандыла. Сабийле школда тынгылы билим алгъанларын ЕГЭ-де да кёргюзтгендиле: ала 70-90-нга жууукъ балл алгъандыла. Эндиги выпускну юсюнден айтханда, школну 13 адам бошарыкъды, аладан да бешиси майдаллагъа барадыла.

Мектепни выпускниклери республиканы вузларында, андан тышында да бийик окъуу юйлеге кирип окъуйдула. Москвада техника вузлада, Бауманны атын жюрютген институтда, медицина факультетде усталыкъ билим алгъанла  да асламдыла. Ёхтемленирча сабийле кёпдюле, сёз ючюн, школда ахшы окъуп, кирген вузларында да жетишимле Дебейланы Динара, Мызыланы Кязим, Боллуланы Жамиля, Эттеланы Асият, Кетенчиланы Карина, Аппайланы Элина,  Къойчуланы Салима, Хаджиланы Джамиля, Байтууганланы Исмайыл, Мустафаланы Фарида, Байтуугъанланы Светлана эм башхала болдурадыла. Окъуучула предметледен бардырылгъан олимпиадалагъа хар жылдан да къатышадыла эм алада саугъала алмай хазна къалмайдыла. Алада ахшы кёрюмдюлери бла Жанкишиланы Элеонора, Аппаланы Алина, Аккызланы Айгуль, Гудуланы Танзиля, Толгъурланы Камилла эм башхала къууандыргъандыла.

Школну къауумуна сабий сад да киреди, анда 60 сабийге къараргъа боллукъду. Алай шёндю пандемия бла байламлы аланы саны азыракъды. Башланнган класслагъа 86 сабий жюрюйдюле, алагъа исси аш-азыкъ бериледи.

Сабийлени юйретиу билим бериуню федерал къырал стандартына кёре толтурулады.