Элчи сабийле къарыулу, жетишимли болурларына къайгъыра

Он жыл мындан алгъа Жанхотияда Элбрус районну олимпиада резервли спорт школуну ауур атлетикадан бёлюмюню филиалы ачылгъанды. Огъурлу иш районну физкультура эм спорт комитетини башчысы, элледе спортну айнытыугъа къайгъыргъан Жаппуланы Магометни башламчылыгъы бла толтурулгъанды. Аны мектепни ол кезиудеги директору Сотталаны Борис къабыл кёрюп, жарау этерге билим берген учрежденияны эски мекямын бергенди. Аны жангыртыугъа ахчаны уа Бахсан районну администрациясыны алгъыннгы башчысы Артур Каздохов бёлгенди. Къолларындан келгенича элчиле да болушхандыла. Жарау этиу залдан сора да, тренерлени отоулары, кийинир эм жууунурча жерле тап халгъа келтирилгендиле. Спорт комитет а  битеу керекли инвентарь бла жалчытханды.

Сабийлени юйретип сынамлы тренер Муаед Шаов башлагъанды. Кеси заманында ол эришиулеге да къатышханды, жетишимли да болгъанды, ол санда КъМАССР-ни биринчилигинде, республиканы жай спартакиадасында да хорлагъанды. Андан сора Тырныауузну шахар стадионуну тюбюнде залда жаш гёжефлени хазырлап тебирегенди. Аны сохталары регионну биринчиликлеринде алчыла болгъандыла, битеусоюз турнирлеге да къатышхандыла. Он жыл мындан алгъа уа ол тренерлик ишин Жанхотияда андан ары бардырып тебирегенди.  

Ауур атлетикадан залны  ачылгъаны  магъаналы жумуш болгъанды, нек дегенде ары дери элде спорт объектле ишлемегендиле, сабийле да окъуудан сора заманларын ётдюрюрча жерле артыкъ кёп болмагъандыла. Алай бла юйренирге аслам  адам келгенди, къоншудагъы  Лашкутадан жюрюрге сюйгенле да чыкъгъандыла. Сабийлени жыл санлары башха-башха болгъанлары себепли, Муаед аланы юч къауумгъа юлешгенди. Элде бир жангы зат къуралса, анга сейир уллу болмай къалмайды. Баям, аны ючюн жашчыкъла жараугъа ол башланнгынчы иги да алгъа жыйылып тургъандыла. Бир кесек юйреннгенден сора уа, итиниулюклери бютюн ёсгенди. Аны ючюн ала район, ызы бла республикалы эришиуледе алчы жерлеге терк чыкъгъанларына  сейир этерча тюйюлдю.  

Бек биринчи атын Ёзденланы Мурат айтдыргъанды. 16 жылы толгъанында ол СКФО-ну биринчилигинде эм кючлюлени санына киргенди, жарау этгенде спортну устасына нормативине тенг ауурлукъ кётюргенди. Умутландыргъан жашчыкъла андан сора да аз болмагъандыла. Тюрлю-тюрлю эришиуледе майдалланы Гюлюйланы Расул, Аслан Каскулов, Сотталаны Расул, Алим Шогенов, Азамат Тлизамов эм башхала къытхандыла.

Ол кезиуде Жанхотияны кесинде да ауур атлетикадан эришиу къуралгъанды – республикалы эл оюнла. Алагъа къатышыргъа кёп гёжефле келгендиле, сыйлы къонакъланы араларында уа Нальчикден, Элбрус эм Бахсан районладан белгили спортчула да тюбегендиле. Муаед Шаовну спортчулары анда жети алтын майдал къытхандыла, экинчи, ючюнчю жерлеге да чыкъгъандыла. Ала, Олимпиада оюнланы эки кере призёру Аккайланы Хаджимуратны юлгюге алып, аныча айтхылыкъ гёжефле болургъа сюйгендиле.

Хау, жанхотиячы атлетле аллай бийик кёрюмдюлеге алыкъа жетишмегендиле, алай къысха заманны ичинде аладан бешиси спортну устасы болгъандыла, алтысы – спортну устасына кандидатладыла, асламыны биринчи разрядлары барды. Ол а тренерлери Муаед Шаовну усталыгъына, ишине берилгенине, сабийле да аны къолунда юйренирге сюйгенлерине шагъатлыкъ этеди. Ол кеси да элчи сабийле бла кюрешген тынчыракъ болгъанын белгилейди. Аланы заманларын булжуй оздурурча кёп амаллары жокъду, кеслери да ата-аналарына юйде болуша, къарыу излеген ишлеге юйреннгендиле. Ала юйретиу-жарау этиуге жууаплы кёзден къарайдыла, кючлерин аямайдыла, араларында эринчекле жокъдула. Жангыз да ала бла бир тил таба билирге керекди, дейди тренер. Сабийле бла аны араларында байламлыкъ болгъаны уа шартды. Специалистле Шаовну ауур атлетикадан арт жыллада эм ахшы тренерге да андан санайдыла - аны сохталары къайсы эришиуде да кёзге урунадыла, алчыла боладыла. 

Спортчуланы юслеринден энчи айтханда, башда сагъына келгенибизча, эм кёп жетишими Ёзденланы Муратны барды. Ол Россейни биринчиликлеринде юч кере хорлагъанды, къыралны студентлени араларында бардырылгъан биринчиликлеринде эки алтын майдал алгъанды, башха эришиуледе, битеуроссей спартакиадада алчы болгъанды. Алим Шогенов Россейни жаш тёлю биринчилигинде – эки кере, юниор биринчилигинде да бир кере хорлагъанды. Аслан Каскулов къырал даражалы эришиуледен кюмюш эм алтын майдалла къытханды. Альберт Киповну да къыралны биринчиликлеринден эки алтын бла бир доммакъ майдаллары барды. Майдалсыз Гюлюйланы Расул да къалмайды, алгъаракълада уа ол Россейни биринчилигинде да эм кючлю болгъанды. Бу жашла барысы да спортну усталарыдыла, ала быйыл да республикагъа хорламла келтирирлерине ышанырчады.

Атлетлени жангы тёлюсю да аланы жете келеди. Алай бла Гюлюйланы Тамерлан Россейни биринчилигинден «кюмюш» бла къайтханды. Дадуланы Ислам, Барасбийланы Мурат, Джаппуланы Алим бла Тамерлан, Багъатырланы Таулан, Мансур Шомахов, Тамерлан бла Кантемир Тезовла да умутландырадыла. Ала регионда ахшы кёрюмдюле болдургъандыла, бир эки жылдан а къыралда да майдалла ючюн эришаллыкъдыла.

- Бюгюнлюкде залгъа 30-гъа жууукъ сабий келедиле, - дейди Муаед Шаов. – Алагъа хар жылдан жангы спортчула къошуладыла, араларында 7-8 жыллыкъла окъуна бардыла. Аланы бирине угъай демейме, къарыуларына кёре жарау этдиреме. Хау, ала барысы да айтхылыкъ гёжефле болуп барлыкъ тюйюлдюле, алай сабийле спорт бла кюрешгенлери, къарыу алгъанлары, айныгъанлары да уллу магъананы тутады. Ишимде районну физкультура эм спорт комитетини башчысы Жаппуланы Магометни жанындан болушлукъну дайым табама, ол да спортчуларым жетишимли болурума себеплик этеди.