Жангоразланы Даниялны къызы Бачиланы Сакинат врач болуп жыйырмадан аслам жыл ишлейди. Медицинада ол сайлагъан ишине Ультразвуковая диагностика (УЗИ) дейдиле. Аны юсюнден толуракъ хапар билирге сюйюп, анга тюбеп, ушакъ бардыргъанбыз.
- Не тукъум тинтиудю бу? Неси игиди муну башха амалладан?
- «Неинвазивность» деген амалды ол. Адамны керексизине ачытмай, апчытмай аурууун тинтип, тюз тохташдырыргъа онг береди. Аны ючюн кенг хайырланылады бюгюннгю медицинада. Адамны чегилеринден башлап, къан тамырларына, иегилерине дери да къараргъа онг береди.
- Жаланда сизни тинтиуюгюз бла тюз диагноз салыргъа боламыды?
- Бирде терк окъуна тюз тохташдырып да къоябыз. Бирде уа арсар болургъа да тюшюучюдю. Не аз да арсар болсагъ а, саусузну Магнит-резонанс томографиягъа къаратабыз. Адамны къыйын хали бла келтирселе уа, анга терк диагноз салыргъа, операция керек болса, анга жетиширча этебиз.
- Пандемияны кезиуюнде сизни тинтиуюгюз керек сунамысыз? Ол ковид аурууну болгъанын бла къалгъанын кёргюзталамыды?
- Хау. Бауургъа къарасанг, тюз кёрюнюп къалады. Алай ол амалны бизде, нек эсе да, хайырланмайдыла. Асламысында Компьютер томография (КТ) бла къарайдыла. Ара шахарлада уа УЗИ бла бауурну халине кёре тюз диагноз салып, къысха заманны ичинде саусузну аягъы юсюне саладыла. Кертисин айтсакъ, УЗИ-де аурууну тюз тохташдырыр амалларыбыз МРТ-дан эсе мажалдыла.
- Сен терапевтге окъугъанса, УЗИ-де ишлерге къалай бла кёчгенсе?
- Кертисин айтсам, гитчелигимден да врач болургъа умутум бар эди. 1998 жылда КъМКъУ-ну медицина факультетин бошап, кёп жылланы терапевт болуп ишлеп тургъанма. Сора, бир кезиуде, кесими билимими ёсдюрюрге, кенгертирге сюйюп, ультразвуковая диагностикагъа эсим бёлюнеди да, анга окъуйма.
- Айырып УЗИ-ге уа нек? Медицинаны чеклери кенгдиле, ёзеклери кёпдюле.
- Ауругъанлагъа тюз диагнозла салыргъа сюе эдим. Мен ойлагъаннга кёре уа, УЗИ-ни ол жаны бла амаллары кёпдюле. Алай терапевт болгъаным а мени бюгюннгю ишиме себеп этгенлей турады.
- Ишингде энчи жаратханынг неди?
- Ишимде хар затны да жаратама. Адамны ич органларыны барысына да къараргъа онгубуз барды. Ол манга бек сейирлик кёрюнеди.
Бусагъатда УЗИ кёп жерде хайырланылады. Аны амаллары бла врачла тюрлю-тюрлю операцияла да этедиле. Бюгюнлюкде ансыз медицинаны бир бёлюмю да болалмайды деригим окъуна келеди. Айтама да, адамны къан тамырларындан башлап, чегилерине дери УЗИ-ни хайырланып, саусузлагъа этлерин кесип ачытмай, шаугютлерине хата этмей, кёп да тынч операцияла бардырадыла. Ол уллу себепди саусузлагъа.
Медицина консультация-диагностика арада ишлейме. Бизде кёп тюрлю врачла тюрлю-тюрлю ауруулагъа къарайдыла. Ол себепден ишим бир ауруу бла угъай, медицинаны кёп тюрлю жаны бла байламлыды. Манга келген адамланы битеу органларына къараргъа тюшеди. Ол себепден манга не тюрлю диагностика да сейирди.
Хар инсаннга да саулукълары кючлю болурларын тежейме. Алай хар адам да жыл сайын саулугъуна къараргъа, бютюнда УЗИ-ден ётерге, диагностика этерге унутмазгъа кереклисин эслерине салыргъа сюеме.
