Гитче Черек ГЭС-ни къурулушу башланнганды

Орта кюн Къабарты-Малкъарда гитче Черек ГЭС-ни къурулушу башланнганды. Бу иш бла байламлы жыйылыу Зарагиж ГЭС-ден энишгерекде, Псыгансу элни къатында ётгенди. Анга республиканы Башчысы Казбек Коков, РусГидро компанияны таматасы Виктор Хмарин, регионну правительствосуну келечилери эм башхала къатышхандыла.

Гитче Черек ГЭС бир атлы сууну къатында ишленирикди. Айтханыбызча, Урвань районда, Псыгансуу элге жетмей орналлыкъды. Объект Тёбен-Черек каскадха кирликди. Шёндю аны санында юч станция барды: Къашхатау, Аушигер эмда Зарагиж ГЭС-ле. Аланы барыны да кючю 155,7 мегаваттды, жангы станцияныкъы уа, проектине кёре, 23,4 мегаватт боллукъду. Ол кеси да 2025 жылда битерикди.

Ал сёзюнде Виктор Хмарин бизни республикада энергетика объектлени ишлеуде компания тири болгъанын белгилегенди. «Зарагижде бла Огъары Малкъарда станцияла хайырланыугъа берилгенли алай кёп болмайды. Энди уа Огъары Бахсанда быллай гитче станцияны проектин жарашдыра турабыз. Биз бюгюн къурулушун башларыкъ объект жылгъа 87 миллион киловатт-сагъат электрокюч чыгъарлыкъды. Орта эсеп бла алып тергегенде, ол 70 минг иели юйню жалчытыргъа жетерикди», - дегенди ол. КъМР-ни башчыларына гидроэнергетикада быллай магъаналы проектлени тамамларгъа хазыр болгъанлары ючюн да ыспас этгенди.

ГЭС-ни къурулушу башланнганына Казбек Коков да ыразы болгъанын билдиргенди: «Бу проект республиканы экономикасына бек магъаналы инвестицияды. Жаланда къурулуш комплексге неда энергетикагъа къошумчулукъ этгени бла чекленип къалмай, регионну энергия бла жалчытыргъа, къоркъуусузлукъгъа да къошумчулукъ этеди. Ол экономиканы келир кезиуледе айнытыргъа себеплик этерикди. Ол а тюрлю-тюрлю проектлени тамамлауда жангы онгла бла амалладыла».

Ызы бла Казбек Коков эм Виктор Хмарин бир кубометрлик оруннга жангы ГЭС-ни къурулушу башланнганыны белгилерин салгъандыла, ишчиле уа аны ичин бетон къуюп толтургъандыла. Андан сора эсгертиу къанганы юсюнде къол салгъандыла.

Журналистлени сорууларына жууап бере, Казбек Коков былай дегенди: «Экономиканы андан ары айныта барыр ючюн не заманда да электроэнергия эркин жетерге керекди. Проект аллай онг береди, жангы инвестициялагъа да жол ачады. Станция ишлеп башласа, республика кесини электрокюч излемини энтта да бир кесегин жабарыкъды».

«Гитче гидроэнергетикагъа РусГидро не заманда да тийишли эс бурады. Бизде аны бла кюрешген институтла ишлейдиле, тийишли проектле жарашдырыладыла. Кесигиз билгенигизча, арт кезиуледе битеу дунияда таза энергетикагъа уллудан-уллу эс бурула барады. Бу жаны бла уа, желни кючю неда кюнню жарыгъы бла ишлеген станцияладан эсе бизни къыралгъа ГЭС-ле магъаналыдыла. Ол экиси бла бизде артыкъ уллу онгла болмайдыла, алай сууладан къытлыгъ а жокъду. Узакъдагъы Востокда регионлада черекле бек уллу болгъанлары себепли станцияла да аллайладыла. Мында уа – Шимал Кавказда, ол санда Къабарты-Малкъарда да, гитче станцияланы ишлеген хайырлыды», - деп къошханды Виктор Хмарин.

Заказчикни службасыны баш инженери Мырзаланы Марат билдиргенича, бу станциягъа суу Зарагижде ГЭС-ден 1,8 километрлик арыкъ бла келликди. Ызы бла ГЭС-ни мекямы орналлыкъды. Анда ишлерик юч гидроагрегат, турбинала, электротехника эм башха оборудованиясы да бизни къыралда чыгъарылгъанла боллукъдула. Объектни проектин РусГидрогъа кирген «Гидропроект» институтда хазырлагъандыла.

Марат айтханнга кёре, объектни багъасы 4,5 миллиард сомду. Станцияны къурулушу ДПМ ВИЭ программаны чеклеринде бардырылады. Былтыр аны хайыры бла Огъары Бахсанда Адыр-Сууда станцияны проекти жарашдырылгъанды, быйыл сентябрьде аны дурус кёргендиле. Келир жыл энтта да конкурс бардырыллыкъды, анда да талай проектле кёргюзтюллюкдюле. Ала да Бахсан сууда ишленирик станцияладыла.