Аны жюрегини излеми – къатындагъылагъа къайгъырыу, болушуу

Малкъарланы Зайнаф атасы Жантууланы Махмутну бла анасы Нафисатны уллу юйюрлеринде ёсе, эм алгъа къатындагъылагъа болушургъа, хурмет берирге юйреннгенди. Ол жорукъгъа уа бюгюнлюкде да кертичилей къалады. Билими, сынамы бла да хайырлана, къоншулукъда, бирси жерледе тургъанлагъа капельницала, уколла эте, къайгъыра, барысындан да ыспас сёзлени эшитеди. Себеплик излеп аллына келгеннге не заманда да эс тапдырмай къоймайды.

Бахсанда биринчи номерли школну тауусханындан сора кирген эди ол Нальчикде медицина  училищеге. Алай а гитчелигинден да  жырларгъа сюйген, мектепде да, клубда да бардырылгъан ингирлеге къатыша келген къыз, анда биринчи курсну тауусханындан сора культура-жарыкъландырыу училищеге кетерге излейди.

Аны ауазын жаратып, ары алгъан да  этедиле. Бютюнда  анасыны келини, Къыргъызстанны театрында жырчы болуп  тургъан Зинаида Черепанова, аны хунери барлыгъын кёрюп, табийгъатны аллай саугъасын тунчукъдуруп къояргъа жарарыкъ тюйюлдю деп кёллендирген эди.

Алай а юйде ол жырчы болуруна ыразы тюйюл эдиле, аны себепли анасыны жюрегин къыйнамай, аны айтханын этип,  билим ала тургъан жеринден кетмейди. Алай бла аны жашау жолу медицина бла байламлы болгъанлай къалады.

Болсада ыразыды къадарына. Окъууун тауусуп, республикабызны ара шахарында биринчи номерли клиника больницада ишлей, Малкъарланы Магомет бла юйюр къурайды. Баш иесин направление бла Тамбов областьха урунургъа жибергенлеринде аны биргесине  кетеди.

Ала Троица-Росляйда иги кесек жылны тургъандыла. Алыкъа тынгылы иш сынамсыз таулу къызгъа тынч тюйюл эди танымагъан орус элни медпунктунда фельдшер-акушер болгъан. Ол анда  анга юйренирге, тюшюнюрге болушлукъ этген Валя Егизарованы хурмет бла эсгереди. Жаш юйюрге не жаны бла да себеплик тапдыргъан колхозну председатели Николай Крыгинни, баш агроному Виталий Шумскийни адамлыкъ ышанларын да чертеди.

Огъарыда сагъынылгъан медпункт район арадан узакъда болгъанды. Аны себепли къыйын саусузланы ары жетдирген да тынч тюйюл эди. Кёплеге болушлугъу тийгенди Зайнафны, аны анда бюгюнлюкде да хурмет бла эсгергенле асламдыла. Таулу къызны халаллыгъын, ачыкъ ниетлилигин унутмайдыла. Аны бла шуёхлукъ жюрютгенлей да турадыла.

Бир жол кече белинде тиширыуну район больницагъа элтирге  тюшюп къалады. Къыш. Тышында къуру сууукълукъ угъай, къар жаууп, боран да бар. Улоу табылгъан этгенликге,  иги барыргъа унамай, къыйнар ючюн къалмайды. Къагъанакъ жолда туууп, жашчыкъны бузлатмай, сау къалдырыргъа керек эди. Зайнаф аны сууукъ этмей, жанын сакълар ючюн кесини быстырларына да чулгъайды. Алай бла эрттенликде ананы,  баланы да больницагъа сау-саламат жетдиредиле.

Ол заманланы эсгере, аллай кечеле кёп болгъанларын, тиширыуланы, къагъанакъланы да сакълап къалыр ючюн билгенинги-билмегенинги да этерге тюшгенин айта, аланы барысына да жюрегинде ёз сабийлеринеча сюймеклик,  халаллыкъ да болгъанын жашырмайды.

Къабарты-Малкъаргъа къайтханларындан сора да, ол Тырныауузда стоматология поликлиникада медсестра болуп тургъанды. Анда да бет жарыкълы ишлей, адамладан ыразылыкъ тапханды. Аслам кере тюрлю-тюрлю грамотала бла саугъаланнганды.

Огъарыда жыргъа сюймеклигин  сагъыннганбыз. Кесим аны ауазын эшитмесем, баям, ийнанмаз эдим медицина билими болгъан алай жырларыкъды деп. Аны уллу сахнагъа чыкъмагъанына жарсыгъан да этдим. Халкъ жыйылып, Тёбен Чегемде  Малкъарланы Жагъафарны арбазында уллу той баргъанында, алай тынгылатхан эди ол барыбызны да. Опера жырчы, профессионал Зинаида Александровна, айхай да, сезген да, билген да этген эди къудуретден берилген хунерни.

Билим, усталыкъ да, билгенибизча керекдиле. Алай а жашауда инсанны адамлыкъ ышанларына да багъа берилгенлей келеди. Зайнаф ёз анасын къалай сюе эсе да, биз атын сагъыннган оруслу тиширыуну да алай ариу кёргенди. Ол инсульт болуп ауруп тургъанында, анга тынгылы къарап, ахыр жолуна да ашыргъанды.

-Ана жууукъларым Боташланы къыйынлары менде уллуду. Иссаны юйюнде онтёртжыллыгъымдан бери тургъанма. Кёп затха юйреннгенме Зинадан. Кечеле бла экибиз да олтуруп, эки ауаз бла жырлагъан да кёп этгенбиз, – дейди ушакъ нёгерим. (Эсгерте кетейик, Зинаида Александровна белгили жазыучубуз Боташланы Иссаны юйдегиси болгъанды).

Аналыкъ насыпны кеси да Троица-Росляйда сынагъанды. Баш иеси бла бирге андан къызлары Эльвира, Лейла бла келгендиле. Абаданланы акъыл сёзлерине тынгылагъан, аланы хурметлеген насып юлюшсюз къалмазына тюшюнюп, ёсюп келген тёлюню ол халда юйретедиле. Бюгюнлюкде беш туудукъгъа къууана, ала жетишимли, халкъларына жарагъан жашла бла къызла болурларына ийнана жашайдыла.

 

 

Мокъаланы Зухура.
Поделиться: