ИГИДЕН, ОЛ КЪАЙДА БОЛСА ДА, АХШЫ ХАПАР КЕЛЕДИ

Тышына кетип, анда ишлеген жашларыбыз, къызларыбыз кюнден-кюннге кёпден-кёп бола барадыла. Аланы араларында кеслерине, миллетибизге да ариу айтдыргъанла бардыла.
Рахайланы Юсюпню къызлары Рената бла Джамиля аллайладандыла. Аланы сабий заманларындан бери таныйма да, алагъа айтылгъан махтау мени бютюнда къууандырады. Ала гитчеликден окъуна нени да билирге талпыннган къызчыкъла болгъандыла. Пионерлени юйюнде бир жолгъа бир ненча кружокга жюрюп, ингилиз, араб тилде окъургъа, жазаргъа, тигерге-бичерге, гинжиле этерге, тепсерге, жырларгъа, спортну тюрлю-тюрлюлерине да юйреннгендиле ала. Музыка школда да окъугъандыла. Ала бла мени белгили композиторубуз Жеттеланы Мустафир танышдыргъан эди. Ол саулукъда къызчыкъла бла бир ненча кере телевидение бериу да этилген эди, ала сабий болгъанда. Дагъыда Таукенланы Галинаны бла Марлен Бжинаваны жыр дерслерине жюрюгендиле.

Бу фахмулу адамла жырларгъа юйретген къызла, Москвада «Утренняя звезда» атлы телевидение бериуге къатышып, аны лауреатлары болгъандыла. Сочиде фестивальдан сора белгили композитор Павел Ермолаев аланы Ленинградха чакъырып, къонакъ этгенди. Аналары Туменланы Къурманбийни къызы Фатимат иги кесек заманны устаз болуп ишлегенди. Сабийлери ёсе башлагъанда уа аладан заманын, къарыуун да къызгъанмагъанды. Ала аталарын эртте тас этгендиле, Юсюп жашаудан замансыз кетгенди. Ананы салгъан къыйыны уа бюгюн-бюгече да къайта турады.

Культурагъа не бек берилселе да, къызчыкъла докторла болургъа сюйгенлерин ол заманда да букъдурмагъандыла. Нальчикни экинчи школун айырмалы, алтын майдалла бла тауусханлай а, экиси да, Рената бла Джамиля, Нальчикде Къабарты-Малкъар къырал университетни медицина бёлюмюне киргендиле. Экиси да тиш докторладыла.

Къызла бусагъатда медицина факультетни деканы, медицина илмуланы доктору, профессор Мызыланы Исмайылны, Россейде илмуланы сыйлы къуллукъчусу, профессор Николай Николаевич Гаражаны бла аны жашы Сергенй Николаевич Гаражаны къолларында окъугъандыла, аладан кёп затха юйреннгендиле. Ол эсли устазлагъа ыразылыкъларын айтханлай турадыла.
Ординатураны Рената Ставропольда ётгенди. Андан къайтып, Республикалы стоматологияны терапия бёлюмюнде ишлеп башлагъанды. Хирург болургъа умуту уа таркъаймагъанды. Хунерли къызны тилегин толтура, аны хирургиягъа Коческов Хаджимуратны бёлюмюне кёчюргендиле. Ол анда жангыз тиширыу эди.

Рената ишлеп башлагъанда, Хаджимурат Ахмедовични анга бир айтханын эсде тутады. Ол белгили стоматолог-хирург: «Хирургия эр кишилени ишлериди. Тиширыула анга къатышыргъа керек тюйюлдюле», – деп, артыкъ къууанмай тюбеген эди къызгъа. Артда уа аны не къыйын болумда да тап оюм этгенин, иш хунерин кёрюп туруп, бёлюмюнден бек аламат специалистге айырып аны санагъанын къайтып-къайтып белгилегенди.

Таулу къыз Краснодарда баргъан конференциялагъа къатыша, ары жюрюй тургъанды. Ишлерге ары барыргъа сюйгенин билдиргенде, таматасы анга бек жарсыгъанды, алай мында къызны усталыгъы ол сюйгенча ёсмезлигин да ангылагъанды ол акъыллы адам.

Алай бла Рената Краснодаргъа баргъанды. Къызны дипломларын, махтау къагъытларын кёрюп, Краснодар крайны Саулукъ сакълау министерствосунда ишлегенле хурмет этгендиле. Анга эки вакансиядан бирин сайла деп, онг бергендиле: бири – шахарда Ара стоматологияда терапевт болуп ишлерге, бирси уа – Динской атлы станицада хирург болургъа. Рената экинчисин сайлагъанды. Анда аламат, бусагъатда изленнген техниканы кёрюп, таулу къыз бек къууаннганды. Кече сайын китапдан айырылмай, билимин да ёсдюре, анда юч жыл ишлегенди. «Шахардан узакъ болмаса, баям, андан кетерик да болмаз эдим, – дейди Рената. – Краснодардан жюрюп ишлегенме ары. Мында барды кесими фатарым. Динской узагъыракъ эди. Новотитаровская станица уа – он километрде. Чакъыргъанларында, ары барыргъа таукел болгъанма».

Он жыл болады таулу къыз анда ишлегенли, ариудан бла ыспасдан башха сёз а эшитмегенди. «Земский доктор» деп программа барды къыралда – жаш специалистлеге болушлукъгъа бир миллион берген. Мен анга тюшмегенме, – дейди Рената. – Алай болса, мында жашар жер алыргъа боллукъ эдим. Кюн сайын, айтханымча, шахардан келеме кеси машинам бла. Мында жашагъанла шахаргъа ашыгъадыла, мен а – бери».

Врач къыз айтханнга кёре, мында анга башха сылтау бла да келедиле станицачыла. Ма сёз ючюн, алгъаракъда, къулакъгъа, буруннга къарагъан врач болмай, Ренатагъа бир сабийчикни бурунундан карандаш къыйырны чыгъарыргъа тюшгенди. «Насыпха, мен челюстно-лицевой хирургма да, ол затны сабийни къыйнамай этгенме, – дейди ол. – Студент заманымда косметолог врачха окъугъаным да жарайды».

Ол больницагъа келамагъан ауругъанланы юйлерине барып къарайды. Къартха намыс эте, сабийге да сабийгеча къарагъаны бла Таулу къыз ол жерде жашагъанлагъа кесин сюйдюргенди. «Бир айгъа тёрт жюзге жууукъ адамгъа болушлукъ этгеним болады, – дейди Рената. – Бир-бирле уа саулай юйюрлери бла ышанадыла саулукъларын манга. Адамларын, жерин да бек жаратама былайны. Ачыкъ, кимге да ахшлыкъ тежеген инсанладыла. Жерлерине ушайдыла, баям, мында ёсмеген зат жокъду…»

Бир кере Рената солуу айында анасы бла тенгизге баргъан эди. Анда ууакъ затла сата келген бир жаш тишинден тутуп тургъанын кёрюп, анасы Фатимат не болгъанды деп соргъанды. Жаш а тиши къыйнап тургъанын, къаратыр онгу болмагъанын айтханды, жарсып. «Былай туругъуз, бусагъат тиш доктор жюзюп келе турады», – деп, Фатимат аны къайгъысын айтханды Ренатагъа. Врач къыз, машинасында инструменлерин алып, алайда жашны тишин алгъанды.

Бу къысха хапарда Волгоградда жашагъан Джамиляны юсюнден аз айтылса да, араларында жыл бла жарым болгъан эгечле халкъыбызны ахшы адетлерин биледиле, таулу къызланы ариу къылыкъ хунерлерин къайда да кёргюзтедиле. Фатимат аланы аш этерге, юй тутаргъа да юйретгенди. Узакъдан юйге келселе уа, къызла, аланы къарындашлары физика-математика илмуланы кандидаты, Москвада жашагъан Рашид бла юрист болуп ишлеген Мурат да Бызынгыда, Хасанияда, башха да ата жууукъларына жетип, хапар билмей кетмейдиле.
Бу юйюрню юлгюсюнде ата-ана сабийге салгъан къыйын кеси юйюрюнде угъай, саулай халкъында да ариу ыз къойгъанын кёрюп, къууанырчады.

Мусукаланы Сакинат.
Поделиться: