Артиллерия рота гитлерчилени траншеяларына биринчи болуп жетгенди

Къудайланы Тамукну жашы Ахмат Кавказны гитлерчиледен азатлагъан батыр аскерчиледен бириди. Кавказ ючюн сермеш Уллу Ата журт урушда немислилени алгъа барыуларын тыяргъа онг бергенди, алай бла уа саулай къазауатны барыуун сындыргъанды. Тарыхчыланы оюмларына кёре, бу сермешде Совет Союз къытдырса, Уллу Ата журт уруш къалай бошаллыгъын айтхан да къыйынды. Бу къазауат 1942 жылда 25 июльда башланып, 1943 жылда 9 октябрьде бошалгъанды. Кеси да эки уллу операциягъа юлешиннгенди – биринчи жарымында совет аскерлеге душмандан къорууланыргъа тюшгенди (1942 жылда), экинчисинде уа – сермешле бла алгъа барып, немислилени ууатыргъа (1943 жыл) къолдан келгенди.

Къудайданы Ахмат уруш аллы жыллада Яникойну колхозуну парторгу болуп ишлегенди. Алай Уллу Ата журт урушну биринчи кюнюнден окъуна Къызыл аскерге къуллукъ этерге кетгенди.
Гвардий тамата лейтенант Къудай улу 176-чы мараучу дивизияны къауумунда Шимал Кавказны къоруулау сермешлеге къатышханды – Грозныйге битеу кючюн салгъан душманнга къажау къазауат бардыргъанды. Батыр лейтенант Къобанны гитлерчиледен сакълагъанды, Таман жарым айырыкамны эркин этиу урушха къатышханды. 1943 жылда Керчь, Кърым ючюн къанлы сермешле баргъандыла, бизни батыр аскречибиз да 2-чи мараучу гвардия дивизияны 1-чи гвардий полкуну ротасыны командирини къуллугъунда алагъа къатышханды.  

Кёргюзтген батырлыгъы ючюн Къудай улу 1943 жылда 20 ноябрьде Къызыл Байракъны Орденине тийишли кёрюлгенди. Командованияны саугъалау документинде айтылгъаныча, «Кърым АССР-ни Керчь районуну 115,4 бийиклиги ючюн къазауатда жолдаш Кудаевни башчылыгъында артиллерия рота гитлерчилени траншеяларына биринчи болуп жетгенди. Алайда ачылгъан тюйюшде бек аздан 25 душман жокъ этилгенди, полкну башха бёлюмлери бла бирге немислилени атышыуларын тохтатхандыла эмда бийикликни алгъандыла. Кеси юч гитлерчини ёлтюргенди. Бу къазауатда Къудайланы Ахмат жаралы болгъанды.  

Сермешни кезиуюнде ротагъа башчылыкъны тюз этгени, эмда батырлыгъы ючюн жолдаш Кудаев Къызыл Байракъны Орденине тийишли кёрюледи».

Кърым жарым айрыкамны, Севастопольну гитлерчиледен эркин этиу къазауатда жигитлиги да белгиленнгенди. Командованияны буйругъу бла ол Ата Журт урушну Орденини 1-чи даражасы бла саугъаланнганды.

«1944 жылда 7 майда Севастопольну тийресинде Сапун-гора жерде немислилени къорууланыу ызларын чачдырыу къазауатда Къудайланы Ахмат башчылыкъ этген рота душманны траншеяларына биринчи киргенди. Былайда башланнган тюйюшде 30 гитлерчи ёлтюрюлгенди. Безымянная бийикликде траншеяланы зорлап, Сапун-гораны азатлау сермешлени башларгъа онг берген жерни алгъанды», деп жазылады аны саугъалау документде.

Хорламны кюнюне сыйлы ветеран Восток Пруссияда тюбегенди. Ол башында саналгъан бийик къырал саугъала бла бирге Къызыл Жулдузну Орденине эки кере, «Кавказны къоруулагъаны ючюн», «Кенингсбергни азатлагъаны ючюн», «Уллу Ата журт урушда Германияны зорлагъаны ючюн» майдаллагъа тийишли кёрюлгенди.

Поделиться: