ИЙНАНЫУЛА БЛА ЫРЫСЛА

•  Адам атланнгандан сора, ызындан юй тюп сыйпаса, ырысды.
•  Адамланы кюндюз жукъулары келсе, кюн бузулады.
•  Адамны сибиртки бла урсала – обур болады неда къаратон къалады.
•  Ана тауукъ юйге айланып къычырса, ол юйге бир къайгъы келир.
•  Асыралгъан хазнагъа тие турма, аны жин бийлейди, зараны жетер.
•  Ат, тагъылып тургъанлай, арт аягъын узатса, – къайры эсе да узакъ жол барыргъа тюшер.
•  Атасына-анасына жууап этгенни къолу-буту къурур.
•  Аллынгдан киштик чыкъса, артха къайт – жолунг аман боллукъду.
•  Атланнганда атынг эснесе, жолунг иги болур.
•  Атланнганда темир тапсанг – огъурлулукъду.
•  Атланнганлай кёккёз адамгъа тюбесенг – къайтыргъа керекди.
•  Ашагъан заманда биреу тилин къапса, аны къайда эсе да сёгедиле.
•  Аягъы ауруучу сабий мал аягъын ашауну къойса, аурууу къалыр.
•  Башын жуугъан сууну кече эшикге  тёксе – башы ауруучу болур.
•  Бёрюню неда аман адамны атын эшитсенг, отха салам ат.
•  Бети кичисе, жилягъан этер.
•  Бешикни къурулай тебиретген ырысды.
•  Битген аурууну  сормаучудула.
•  Биттирланы ырыслары: тукъум тап анга ушагъаны себепли, малны онг жан сюегин кемирирге жарамайды.
•  Бичакъны башы ёрге айланса, мал ёледи.
•  Босагъада олтурса неда  кёнчегин ёретин кийсе, адам жарлы болады.

 Бурун ыйыкъны кюнлеринде жолгъа чыгъаргъа жарашханы, жарашмагъаны болгъанды. Кёп тукъумла геуюрге кюн жолгъа чыкъмагъандыла. Сёз ючюн, Малкъарда Тогъузаланы Абдулла ол шартны къачан эсе да болгъан тукъум къазауат бла байламлы эте эди. Ол урушда Жанузакъланы бла Тогъузаланы къыргъандыла.

•  Бурунунгу онг жаны кичисе, сюйген адамынг келир, сол жаны кичисе, сюймегенинг.
•  Бууаз тиширыу ёртеннге къараса, сабийни жаягъы къара болуп тууады.
•  Бууаз къатын не затха кюлсе, сабийи анга ушайды.
•  Бууаз къатын ёртеннге къоркъуп неда сейирсинип къараса, сабийни бир жери  тамгъа болады.
•  Бууаз къатын итни юсю бла атласа, сабий жиляуукъ болады.
•  Бууаз къатын къояннга сейир этип къараса, айрыерин сабий табады.
•  Бууаз къатынны къатында аурууну атын айтсанг, сабий андан ауруйду.
•  Геуюрге кюн – ырыс кюн.
•  Геуюрге кюн бла бараз кюн тырнакъ кесерге жарамайды.
•  Геуюрге кюн жолгъа барма, орта кюн жолдан къалма.
•  Гитче сабийни суудан неда кёпюрден ал ётдюрген  заманда суугъа жумуртха атмасанг, батып ёледи.
•  Гугукну алгъа къычыргъаны алгъа ёлюр.
•  Гура терекге къонса, къыш къаты болады.
•  Ёлген адамны юсюнден айта тургъанлай адам чючкюрсе, чючкюргенни аркъасындан къагъадыла, ол да ёлмезча.
•  Жатханлай чючкюрсе – экинчи кече башха жерде жатар.
•  Жаз башында кукук къычыргъанны бек ач къарангылай эшитсенг, бирле алдарыкъдыла.
•  Жана тургъан кесеулени бир бирге урсанг, кюн бузулады.
•  Жангы бишлакъны шишге чанчып шишлесе, ийнекни эмчеги жарылады.
•  Жаны терк чыкъмагъан адамгъа сюлесин тырнакъ кёргюзтедиле.
•  Жауун жаудурур ючюн макъагъа дарий кийдиредиле.
•  Жаягъына таянып олтурса адам, атасы неда анасы ёледи.
•  Жер юсюнде ненча жулдуз бар эсе, анча адам барды. Адам ёлгенлей, аны жулдузу да учады.
•  Жилярыкъ сабийни кёзлери кичирле.
•  Жыгъылгъанны тёгерегин ызламасанг, жин зараны жетер.
•  Жылы жел уруп башласа, жауун жауар.
•  Иги къонакъ келсе, мал ёлюр, аман къонакъ келсе, адам ёлюр.
•  Ийнени халысы бла берген ырысды.
•  Ингирлиги къургъакъ булутлу болса, кюн иги болады.
•  Ингирликде булутла жыйылсала, кюн бузулмаз, тюзелир.
•  Ингирликде жауун жауса, кёпге барыр.
•  Ит терк-терк улургъа къалса, бир палах болур.
•  Итни къулакъларын кессенг, ыстауатха сакъ болур.
•  Келин гумугъа кирсе неда  от башда олтурса, къайын анасы ёледи.
•  Келин къайын анасыны не къайыныны атын айтса, тиши ауруйду.
•  Кеч туугъан сабий эртте ёксюз болады.
•  Кече бёрюню атын айтсанг, ыстауатха чабады.
•  Кече юйню тюбюн сыйпаса жарамайды – жарлылыкъ келеди.
•  Кёзю ауругъаннга эшек къан сюртселе, иги болады.
•  Кёк кюкюрегенде, эшек жауурлукъ къаршы турса, элия урады.
•  Кёкде тамыр-тамыр суу булутла болсала, кюн бузулады.
•  Киштик онг аягъы бла бетин жууса, кюн иги болады.
•  Киштик сол аягъы бла бетин жууса, кюн бузулады.
•  Кюз артында кёк кюкюресе, къышы сууукъ болады.
•  Кюнбатыш кюн аманнга бозарыр, кюн ариугъа къызарыр.
•  Къайгъы сёзден келип, бетин жуумай юйге кирген ырысды.
•  Къара чибинле къадалып къапсала, кюн бузулады.
•  Къарачар къытай юсюнге айланып къычырса, бир хата болмай къалмайды.
•  Къаргъала жыйын болуп къычырсала – ол зат огъурсузлукъгъады.
•  Къарылгъачла алаша учуп, гузаба болсала, жауун жауар.
•  Тиширыу сабий таба туруп босагъагъа кёнделен шиш салынса, ауругъаннга жин зараны жетмез.
•  Къатыныны ауурлугъу болгъан эр киши къабыр къазса, сабийи къыяулу болур.
•  Къой къыркъгъанда къолларын жуууп ашагъан ырысды.
•  Къолу кичисе, харекет неда ахча тюшеди.
•  Къоншулукъ табакъны къуру къайтарма – ырысды.
•  Къыбыла жанындан жел уруп башласа, кюн бузулады.
•  Мал сатханда, тюгюнден кесип асырамаса, къалгъан маллагъа зырафлыкъ тюшеди.
•  Малгъа къарап, ариулугъуна сейирсинип «тьфу» деп тюкюрмесе, кёз тиеди.
•  Малла желлеген заманда, юйде келин гыржынны жукъа этсе, малла тёлюсюз къаладыла.
•  Малны къуйрукъ къылын кесип, жерге атса, мал урланады (сыртына салыргъа керекди).
•  Малчыны жаны къайгъылы болса, малы тайгъылы болур.
•  Мангылайы кичисе, юйден неда тукъумдан адам ёледи.
•  Мыдых кёксюл жанса – кюн бузулады.
•  Онг къулагъынг къызса – къайда эсе да махтайдыла, сол къулагъынг къызса уа  – сёгедиле.
•  Онг къулакъ чууулдаса – иги хапар, сол къулакъ чууулдаса  – аман хапар.
•  Орта бармакъгъа эри болгъан тиширыугъа жюзюк киерге жарамайды.
•  Отда жинк ёрге сюелсе – ол юйге къонакъ келир.
•  Отда къуру суу къайнаса ырысды.
•  Отну юсю бла атларгъа жарамайды (ол, баям, отха-суугъа табыннган заманладан къалгъанды, энди Къуранны юсю бла атларгъа жарамайды).
•  Сабий бешикде элгенмез ючюн, бёрю тиш салып болгъандыла.
•  Сабий бюйрек ашаса, бетине губус чыгъар.
•  Сабий, къолуна кесеу баш алып, тёгерек айланса, анга тюпсий боллукъса дегендиле, от бла да ойнамазгъа юйретгендиле.
•  Сабий эки бутуну ортасы бла къараса, юйюне къонакъ келтиреди.
•  Сапынны къолдан къолгъа берген ырысды.
•  Сатхан неда берген малынг къачып келсе, аны экинчи сатсанг неда берсенг – ыстауат къуруйду.
•  Сибирткини юсю бла атласанг – гюняхды.
•  Сол къулагъынг къызса, къайда эсе да сёгедиле.
•  Суу сынсыгъан таууш этип барса, кюн бузулады.
•  Тауукъ къумда жууунса – кюн бузулады.
•  Тауукъла кеслерин къазып башласала – кюн бузулады.
•  Таякъсыннган адам болгъан юйге аман адам келсе, ол тюрленнген этеди. Алай болмаз ючюн, босагъа тюбюне темир саладыла.
•  Тешгенде, чурукъну тюбю ёрге айланып къалса, иеси ёледи.
•  Тирликни башындан ач адам ашаса, мирзеу токълукъ бермейди.
•  Тирмен уллу таууш этсе, ун аз чыгъар.
•  Тирменден келген унну башындан адамгъа берсенг, къалгъаны берекетсиз болады.
•  Тойдан къачхан къыз насыплы болур.      
•  Тууарла салкъын кюн къатели этселе, кюн бузулады.
•  Тырнагъынгы тюбюнде акъ тамгъачыкъла болсала – ырысхы тюшер.
•  Чаукала чау-чуу этип, бирге айлансала, кюн бузулады.
•  Чукук этсенг, къайда эсе да сени  сагъынадыла.
•  Чыккырны айран жугъусун жуусанг, юй берекетсиз болады.
•  Чырмылтыны болгъанны къатында отха туз атма.
•  Эки адамны ортасы бла от ётдюрген – аманлыкъ жоралайды.
•  Эки къолун жаягъына салып олтургъан игиликге тюйюлдю.
•  Эки сюйген адам бир бири тырнагъын кесселе, бир бири бла жау боладыла.
•  Эмегенле ёле туруп хыйлагъа уста боладыла.
•  Эрини кичисе – эт ашайды.
•  Эркек атны кирине гаккыны кёмюп, бир къауум заман тутуп ашаса, обур болады деп ийнаннгандыла.
•  Эрттени бузуллукъ болса, ингирде кюн къызарып батады.
•  Эрттенликде къызыл булутла жыйылсала – кюн бузулады.

 Эрттенликде эшикни этип къойгъан, ингирликде ачып къойгъан аманды (ырысхы, игилик эрттенликде, палах ингирде келеди деп ийнаннгандыла).

•  Этеклери ёрге къайырылса – адам тюйюшген этеди.
•  Эшек кюлде аунаса – кюн бузулады.
•  Эшек къулакъларын къакъса – кюн бузулады.
•  Эшекле ойнасала – кюн бузулады.
•  Юйде сызгъырса – юй къуу болады.