Сейир, кюлкюмю законла

Законла адамны эркинликлерин къорууларгъа, аны хата-палахладан сакъларгъа деп кийириледиле. Биз барыбыз да алада жазылгъандан чыкъмай жашау этерге кюрешиучюбюз. Алай дагъыда бардыла законла, ала кертиси бла да болгъанларына ишеклик туудургъан. Дагъыда сейирли, кюлкюлю, ушагъыусуз, шёндюгю жашаугъа чыртда келишмеген аллайла да. Аланы бир-бирлери бла сизни шагъырейлендирейик.

Алайды да, сиз Францияда жашай эсегиз, тонгузлагъа Наполеон деген ат берирге жарамагъанын билигиз. Бирле къырал аны бла белгили адамыны даражасын бийикде тутаргъа сюеди дерге боллукъдула. Игиси уа неди десегиз, бу закон официальный халда басмаланнган документ тюйюлдю. Аны себепли тонгузлагъа сюйген ат берирге боллукъсуз.

Великобританияда паблада (кафе) ичип кеф болургъа жарамайды, дейдиле. Бу законну 1996 жылда къабыл этгендиле. Анга кёре, адам бир бек эсирген эсе, кафеде анга ичги сатаргъа жарамайды. Аны бла аманлыкъчылыкъ ишле да азыракъ боллукъдула, дейдиле законну чыгъаргъанла. Баям, ол да тюз болур.

Англияда парламентни палатасында ёлюрге къоймадыла. Айтханларыча, патчахны дворецинде ауушханлагъа патчахны юйюрю сюд этерге керекди. Аны бла байламлы энчи акт барды. Сагъынылгъан палата уа ол дворецни бир кесегине саналады.

Анга ушашлы закон Лонгьире шахарда (Норвегия) да барды. Алай андагъы чеклениу патчахла бла угъай, аны тийресинде жер ёмюрледе бузлап тургъаны бла байламлыды. Аны ючюн анда адам ауушурукъ болса, аны ашыгъыш башха жерге элтедиле.

Сиз Таиландда болгъан кезиуде къайда да ахчаны аягъыгъыз бла басмагъыз. Бирле аны абериге келишмеген чеклениуге санаргъа да болурла, алай аны тамыры ол къыралда жюрюген адет-тёреледен келеди. Андагъы ахчаланы юслеринде ол къыралны патчахыны сураты ишленипди. Аны аякъ тюп этиу а аны ыспассыз этгеннге саналады.

Энчи удостоверениягъыз жокъ эсе, Сингапурда сизге чайнаучу чайыр сатарыкъ тюйюлдюле. Дагъыда аны медицина сылтаудан башха бошуна чайнай тургъан адамны кёрселе, анга бир минг доллар тазир саллыкъдыла.

Сиз Аляскада жашап, юйде фламинго чыпчыкъ тута эсегиз, аны чач къыркъыучугъа элтирге жарамагъанын билигиз. Канзасда болгъан кезиуде уа, орамда абери сатхан автомат ахчагъызны къымып абери бермей къойса, аны ура да кюрешмегиз – ол бузукълукъгъа саналлыкъды. Швейцарияда кече сагъат ондан сора унитазда сууну жиберирге къоймайдыла, Кентуккиде уа баппушланы чайыр бетли бояу бла бояргъа жарамайды. Бу закон 1972 жылда къабыл этилгенди. Къытайда адамлагъа жер башына жангыдан жаратылыргъа чек салгъандыла. Алай властьла эркинлик берселе уа – аны этерге боллукъду дейдиле.

Барындан да бег а быллай законла бла АБШ байды. Кёплери эртте заманлада кийирилгендиле, бюгюнлюкде алагъа хазна кёз-къаш берилмейди. Сёз ючюн, Огайо штатда адамлагъа бир-бирлерине сарыуеклени атаргъа жарамайды, Лос-Анджелесде уа эри къатынын базыкъ бел бау бла тюерге эркин тюйюлдю. Алай тиширыу ыразы эсе – бу законну бузаргъа боллукъду дейдиле. Джаспер шахарда да барды быллай сейирлик закон. Андагъы кишиле къатынларын таякъ бла урурну аллында, ол баш бармакъдан базыкъ болмазлыгъына къарасынла.

Техасда экинчи этажгъа минип, тюбюнде ёгюзлеге ушкок атаргъа къоймайдыла, Алабама штатда уа кёзлени быстыр журун бла къысып машинаны жюрютюрге чек салынады. Аляскда болсагъыз, жукълап тургъан айыуну суратха тюшюреме деп уятмагъыз, айры бутакълы бууну да самолётдан энишге атмагъыз – ала бары да законсуз ишлеге саналадыла.

Пенсильванияда бир юйде жашаргъа боллукъ тиширыуланы саны оналты бла чекленеди, кишилени уа - жюз бла жыйырмасы. Аризонада жол жанларында ёсген кактусланы кесген адамны 25 жылгъа олтуртургъа боллукъдула. Балтиморда экинчи этаждан бир сенек аууз биченни тышына атхан адамны да къууандырлыкъ тюйюлдюле.

Индианада октябрьден башлап мартха дери жуунургъа жарамайды, Нью-Йорк штатда уа трамвайда бара туруп къоянлагъа уучулукъ этерге. Айтханларына кёре, Калифорнияда машинаны ичинде олтуруп, китге ушкок атсагъыз, жууапха тартмай къоярыкъ тюйюлдюле. Алай муну эмда башында сагъынылгъан башха законланы чыгъаргъанла, жашауда аллай зат болур амал бармыды огъесе угъай деп не аз да сагъыш этгенлерине биз бек ишеклибиз.