Мардасыз къоранчла керекмидиле?

Бюгюнлюкде къарачай-малкъар миллетни айныууна чырмау болгъан шартладан бири бернеди. Нек? Бек биринчиден, орта къолайлы юйюрле да, байларыбыздан артха къалмай той ётдюрюрге, сый берирге излегенлерини хатасындан. Ахча-бохча ючюн ненча юйюр къуралмай къалгъанды? Ненча къызыбыз турадыла эрге чыкъмай?

Мен алыкъын тюбемегенме берилген саугъаланы толусунлай жаратханлагъа. Берилген сыйны сатып къоюу а арт кезиуде тёреге айланып да къалгъанды. Сый хазырлагъанла да берген алтынларыны юслерине жалгъан багъаланы жаздырадыла. Андан а: «Ала бизни теличиклеге санап…» -дегенча керексиз хапарла башланадыла. Ол болум бла байламлы жаш келиннге да кёз къарам тюрленмей къалмайды, арагъа сууукълукъ тюшеди. Бир къауумла уа аллай затланы юслеринде айырылып да къаладыла. Сагъышланыр заман келгеннге ушайды.

«Харам затны юсюнде, халал иш болмайды. Кредитле алып кимни къууандырыргъа излейсиз? Не берген, не алгъан онгармы? Эм азы бла сыйгъа 500 минг сом керекди. Аны юсюне да башха къоранчланы да къошсанг. миллионнга жетип къалады. Кимни юйюнде салынып турады бу къыйынзаманда ол ахча?» - деген оюмланы бюгюнлюкде терк-терк эшите башлагъанбыз. Сыйда берилген бла ким бай болады? Битеу саугъаланы элтип тапкалагъа бла кюбюрлеге саладыла. Берне не аламат, не ахшы болса да, эки кюнден аны хапары тауусулады. Аман болса келинни сау жашаууна жетеди… Да сора халкъыбызгъа заран келтирген жумушланы къурап нек кюрешебиз?

Бу ишге асламында тиширыула оноу этедиле. Эрлерини айтханларын эшитгенле аздыла.  Дагъыда бу кезиуде къызны юйдегиси жашныкъындан хапар сакълайды. Киеулюкню жанындан тап оноу  этилип билдирилсе, ма ол заманда хар зат да жерине келир.

Ахчаны уа жашю йюрге аякъ тирерге къоратхандан игиси боллукъ тюйюлдю.

Болсада эрттеден келген адетлерибизден бири болгъанын эсге сала, ахыры бла кетерип къоймай, ёлчемин тохташдырыргъа кереклисини юсюнден айтханла да бардыла. Ол кёп къыраллада да барды. Сёз ючюн, алгъаракъдаУзбекистанда тойну ётдюрюуню эм анга къоранчланы да ёлчемлерин белгилеген энчи буйрукъ къабыл этилгенди.      Анда айтылгъаннга кёре, тойну эрттенликде 6 сагъатдан 23 сагъатха дери ётдюрюрге эркин этиледи. Къууанчха 200-ден асламны чакъырыргъа жарамайды. Плов бла жаланда 150 адамны сыйларгъа болады. Бир юйюрде бир ыздан эки жаш къатын ала эселе неда эки къызны бере эселе, къонакъланы саны 250 аслам болмазгъа деп буюрулады. Келинни алыргъа жаланда 3 машина барыргъа боллукъду. Тохташдырылгъан жорукъланы толтуруугъа жер-жерли самоуправленияланы депутатлары эмда ич ишле органланы профилактика жаны бла инспекторлары контроль этерикдиле.