«Сахнагъа оркестр бла бирге чыгъар муратлыма»

Кичибалыкъчы къыз Габуланы Зухураны бирсилеге ушамагъан ауазын кёпле жаратадыла. Ол Нальчикде Музыка театрны хоруна келгенли алай кёп болмай эсе да, кесини хунерин ачыкъларгъа жетишгенди. Коллектив жангыдан къуралгъаны бла байламлы кёргюзтген концертинде солосу бла къараучуну эсинде къалгъанды. Биз, фахмулу къызгъа тюбеп, сахнагъа жолуну эм башха затланы юслеринден да ушакъ этгенбиз.

- Зухура, табийгъат санга берген ён энчиди. Аллай хунерни иеси болгъанынгы уа юйде къалай билгендиле?

- Баям, ауаз манга анамы жанындан ыннам Жаппуланы Шамдарийден кёчген болур. Ол аламат ариу жырлаучуду. Гитче заманыбызда тёгерегине жыйып, юйретип тургъанды. Тойлада, къурманлыкълада да ёню бла кёплени къууандыргъанды. Сора анам Аминат да къобуз согъаргъа устады. Ол анга бир жерде окъумагъанды, не биреуден юйренмегенди. Кеси аллына тюшюннгенди. Аны бир эшитгенин къайтарып къойгъан сейирлик фахмусу барды.

Эгечим Лейля да ариу жырлайды. Ол Нальчикде Искусстволаны колледжини вокал бёлюмюне окъургъа кирген эди. Ма аны кёрюп, кёлленнгенме бу усталыкъны сайларгъа. Музыка школгъа жюрюмегенме, тогъузунчу классны бошагъанымда уа толу биле эдим къайры окъургъа барлыгъымы. Алай бла эгечим шахаргъа Казаноко атлы чыгъармачылыкъ арагъа Таукенланы Галинагъа келтиреди. Ары эки жылны жюрюгенме.

- Къыйын тюйюлмю эди да узакъ элден келген?

- Школда директорубуз билгенден сора дерслеге эркин, кесиме тап заманда барырча этген эди. Аны себепли къыйналмагъанма.

- Усталыкъгъа жырны, сахнаны сайлагъан кезиуде асламысында юйде ыразы болмаучудула.

- «Жюрегинг бла жарата эсенг, окъу», - дегендиле ансы, тыйып кюрешмегендиле. Алай бла мен да эгечим кирген колледжге барама. Анда да Галина Малкъарбиевна болгъанды устазым. Эм алгъа 18 бар эдик да, 12 адам тауусханбыз окъууну. Сиз билген Къабардокъланы Зухура да бизни бла бирге билим алгъанды. Устазыбыз барыбызгъа да уллу къыйын салгъанын белгилерге сюеме. Ол кеси къобуп, ауазыбызны къалай алыргъа, къалай солургъа кереклибизни окъуна кёргюзтюучю эди.

Ноталаны билмей кирген эдим окъуугъа. Бир айны ичинде фортепианодан преподавателибиз Ольга Сижажева бла (ол бюгюнлюкде колледжни директоруду) юйреннгенме алагъа. Андан сора къыйналмагъанма. Ызы бла СКГИИ-де вокал бёлюмде билим алгъанма. Наталья Гасташеваны классына кесим сюйюп баргъанма. Ол репертуарымы байыкъландыргъаны бла бирге ауазым таза, эркин  чыгъарча да юйретгенди. Бийик ноталаны къалай алыргъа, аланы соза билирге тюшюндюргенди.

Институтну бошагъанымда, Санкт-Петербургга халкъла аралы вокал конкурсха къатышыргъа хазырланнган кезиуюм болгъан эди. Ол заманда Таукенланы Галина мени Музыка театргъа жибереди. Анда комиссия къурап, репертуарымдан да кеслери сайлап тынгылайдыла. Аладан бири «Трубадур» операда Элеонораны кавантинасы эди. Ауазымы жаратып, хорну башчысы Залим Бекулов ары алыргъа келишеди.

- Бюгюннгю жашауда сенича къыз анда ишлерча аны сейири недеди санга?

- Билемисиз, жырлагъан адамгъа хорну уллуду магъанасы. Сен жанынгдагъыны ауазына тынгылайса, аны эшитесе, сора кесинг да алагъа къошуласа. Юйренирге ол бек уллу школады, ангылагъаннга.

- Бирсилени ичинде хорну ишине къошхан юлюшюм эсленмей къалыр деб а сагъыш этмеучюмюсе?

- Ачыгъын айтсам, алай суннганым да болуучуду. Болсада тутхан ишинги билип этсенг, ол кёрюнмей къалмайды.

- Сахнада сен ушаргъа сюйген а бармыды?

- Угъай. Кесим къалай кёргюзтала эсем да фахмуму, аны къараучугъа аллайлай жетдирирге излейме. Билемисиз, бирле сахнагъа чыгъа туруп залдагъыла бла сёлешген да этедиле. Мен алай эталмайма. Ол айтырыкъ жырымда болгъан магъананымы, жашаунуму дейим, ангылатыргъа бегирек излейме.

Кесамат а мени кёллендирген этеди. Кеси кесим бла эришип тохтайма. Бир кере айтхан жырыма къараучу экинчи кере да тынгыларгъа келсе, ол заманда аны жетишимге санарыкъма.

- Къыйынмыды таулу къызгъа сахнада?

- «Хор санга неге керекди?» - дегенле да тюбейдиле. Ишими сюеме да, аны ючюн къайгъырмайма. Аны да кесини энчи жери барды культурада. Биз аллай сорууну иги сагъыш этсек, къайсы сферада да бераллыкъбыз.

Сахнагъа чыкъгъан бир заманда да тынч тюйюлдю. Ары къараучу санга ийнанырча халда атларгъа тийишлисе. Битеу да башха сагъышларынг юйде къалыргъа керекдиле. Адам концертге солургъа, зауукълукъ алыргъа келе эсе, бизни борчубузду аны тамамларгъа.

- Сен тыш къыраллы, башха миллет тилледе жырлагъанынгы да билебиз.

- Ол бир эшитгеними алып къойгъаным ючюн болур. Жырны ич магъанасын ангыласам, къалгъаны къыйын тюйюлдю.

- Бош заманынгы уа Интернетге бериучюледенмисе?

- Аллай кезиулерими юйде анамы, ыннамы къатларында сюйюучюме оздурургъа. Туугъан элими хауасына бёленнген бютюн хычыуунду.

- Жырдан сора жашауда сен жаратхан неди?

- Тюрлю-тюрлю жангы ашла хазырлап, къонакъланы ала бла сыйларгъа. Зарлыкъны, ётюрюкню кёрюп болмайма. Алдагъанны кечген къыйынды. Кесим жарыкъ адамма. Не бек къыйналсам да, аны биреуге кёргюзтюп, абызыратырыкъ тюйюлме. Бир зат бла байламлы муратым болса, аны тынгылы этгинчи тынчаймайма.

- Мындан ары уа къаллай умутларынг бардыла?

- Жууукъ заманда хорну солисти этерге дейдиле. Аны бла байламлы концертледе оркестрни биргесине жырларгъа муратым барды. «Норма» операда Норманы кавантинасын айтыргъа бек сюерикме. Репертуарым байды, аны себепли аслам чыгъарманы сайлар онгум да барды.

Коллективибиз болмагъанча игиди. Бери келгенли кёп заман озмагъан эсе да, ала мени кеслерине тенг кёредиле. Билмеген затымы юйретип, усталыкъны жашырынлыкъларына тюшюндюредиле.

Ушакъны Мокъаланы Зухура бардыргъанды.
Поделиться: