Жер тюбюнде – адамла жашагъан шахар

Австралияны къыбыла жанында, Виктория къумну ортарагъында, жерни тюбюнде Кубер-Педи деген шахтёр шахарчыкъ орналыпды. Анда жашагъан миллетни тиллеринден ол «акъ адамны дорбуну» деп кёчюрюледи. Анда кюнню иссилиги 50 градусха жетеди, ол бек къызыугъа да саналмайды. Адамла къум боранлагъа да юйреннгендиле. Аны ючюн шахарчыла, ала уа 2 мингден асламдыла, башына чыкъгъан да этмейдиле. Ол керек да тюйюлдю, жер тюбюнде аланы тюкенлери, китапханалары, килисалары, къабырлары окъуна барды, бассейнде жюзерге да боллукъду. Узакъда, кюн таягъын кёрмей жашаргъа уа не зат кёллендиреди аланы? Опалла. Ювелирле сюйген багъалы минералны мында дунияда болгъанындан ючден бири асыралыпды.

Налмасны Викторияда 1915 жылда табып башлагъандыла. Шахтёрла иссиликден жер башына чыкъмай тынч сакъланыргъа боллугъуна терк тюшюннгендиле. Кубер-Педи жыл узуну хауаны жылылыгъы 22 градусду. Бюгюнлюкде шахарны тийресине къазыу ишлени бардырыргъа къоймайдыла, ол хыйсапдан кёпле андан кёчгендиле. Алай шахарда юйюрлери бла окъуна къалгъанла да аз тюйюлдюле – ала фатарларына электричествону, сууну да  тартхандыла.

Юйле эки тюрлю жасаладыла. Бирде топуракъгъа штукатурка этмейдиле, жангыз да букъу болмазча энчи раствор сюртедиле. Башхалары уа штукатурка, ремонт этедиле, ала тюз да жер башында фатарлачадыла, жангыз да терезелери жокъду. Опалла сатыудан уллу хайыр алгъанла бай да жашайдыла, шахарны иги да кенгертгендиле.   

Кубер-Педи туристлеге да бек сейирди, жыл сайын аны кёрюрге келгенлени саны кёп минг адам болады. Ары жол да къыйын тюйюлдю, къаты бла темир жол ётеди. Къонакълагъа деп музей, саугъалары бла тюкен да ачылгъандыла. Анда кёпле сюйген «Безумный Макс 3», «Черная дыра» дегенча фильмлени алдыргъандыла, 2012 жылда NASA-ны специалистлери уа Марсха экспедицияны юйрениулерин бардыргъандыла.