Жигит аскерчи, хунерли къураучу, партия къуллукъчу

Уллу Хорламны 75-жыллыгъына

Текуланы Исхакъны жашы Азретни аты, ол ауушханлы отуз жылдан аслам озгъан эсе да, бюгюн-бюгече да тырныауузчуланы эслеринден кетмегенди. Уллу Ата журт урушну ветераны кёп жылланы тюрлю-тюрлю къуллукълада ишлегенди, партия иш бла кюрешгенди, фахмулу оноучу болгъанды.

   Ол 1918 жылда Кёнделенде туугъанды. Орта школну жети классын бошагъандан сора Пятигорскда  интернатда окъугъанды. Ызы бла  Нальчикде медицина училищеге киреди. Окъуудан эркин заманда уа, ол кезиуню жаш тёлюсюню асламыча, ДОСААФ-ны авиашколуна жюрюп тургъанды. Ол а таулу жашха усталыкъны сайлагъанда уллу себеплик этеди – Азрет Ейск шахарда Аскер-Тенгиз авиация училищени курсанты болады. Пилот усталыкъны алып, Севастопольда Къара тенгиз флотда  ВВС-ни экипажыны командири болуп къуллукъ этгенди.  

  Уллу Ата журт урушда Текуланы Азрет Къара тенгиз флотну авиациясыны экипажыны командири болады. Ол таулу халкъда биринчи аскер-тенгиз лётчик эди. 
 115-чи атлы дивизия къуралгъанда, аскер командование Теку улуну Ростовха аны политбёлюмюню тамата инструктору этип жибередиле. Ол аскерчиле бла ушакъла бардырып, аланы хар бирин да кёллендирирге, туугъан журтха сюймекликлерин ачыкъларгъа сёзле тапханды. Агитациясыны хайырлылыгъын белгилеп, 10-чу сапёр аскерни Управлениясыны таматалары аны Сыйлы грамота бла саугъалагъан эдиле. 

 Немисли фашистле бла сермешледен биринде Теку улуну эки инбашына да окъ тиеди,  контузия алады. Ол саулугъуна Астраханьда госпитальда бакъдыргъанды.  

Аягъы юсюне болгъандан сора бир ауукъ заманны  НКВД-ны оперуполномоченныйи болуп къуллукъ этгенди. Ызы бла аны Биринчи Примор аскерни  энчи тенгиз  бригадасыны батальонуну командирини орунбасарына саладыла. Бу аскер бёлюм урушну тарыхында белгили Корсунь-Шевченко операциягъа къатышханды. Ол а  душманны уллу къауумун жокъ этиу бла бошалгъан эди. 

Малкъар халкъ туугъан журтундан зор бла кёчюрюлгенде, Азрет Къыргъызстанда Фрунзе областьда эди.  Анда Ивановский  райисполкомда кёчюрюлген халкъланы ишлери жаны бла бёлюмню таматасы, ызы бла уа районну финанс бёлюмюню инспектору болгъанды. Не заманда да борчуна, халкъына кертичилей къалгъанды, анга ышанылгъан битеу къуллукълада да бет жарыкълы ишлегенди. Ол шартла уа эсленмей къалмагъандыла, «1941-1945 жыллада Уллу Ата журт урушда  жигер  уруннганы ючюн» деген майдалгъа тийишли кёрюлген эди. 

Малкъар халкъ бла бирге артха - Кавказгъа - къайтхандан сора Теку улуну сынауу, аны къураучу фахмусу да Ата журтну айнытыуда да керек болгъанды. Ол Элбрус районну финанс бёлюмюню таматасына, Кёнделенде Мусукаев  атлы колхозну партия комитетини секретарына, РайПО-ну председателине салынып, хар жерде да  бет жарыкълы ишлегенди. 

Алай аны къураучу хунери эмда адамлыкъ шартлары  Тырныауузну вольфрам-молибден комбинатыны транспорт мюлкюне башчылыкъ этген кезиуде бютюн бек  ачыкъланнгандыла. Ол къыйын, алай жууаплы жумушладан бири болгъанды, ишчилени рудникге тюшюрюрге, производствону битеу  керекле бла жалчытыргъа борчлу эди. Азрет Исхакович  битеу сынауун, къарыуун аямай,  автотранспортниклени хатасындан бир тюрлю къаугъа болмазын жалчытханды. 

Пенсиягъа чыкъгъандан сора да ол юйде олтуруп къалмагъанды. Комбинатны оноучулары аны сауутланнган къалауурланы таматасына саладыла. Теку улуну иги таныгъан, биргесине ишлеген адамла ол не заманда да тюзлюк жанлы болгъанын, адамланы излемлерине, жарсыуларына сакълыгъын, хар адамгъа да къолундан келгенича болушханын айтадыла. Ёсюп келген тёлюню партиот ниетлеге юйретиуню уа ол кесини баш борчуна санагъанды.  

Аны аскерчи саугъаларына дагъыда КъМАССР-ни Баш Советини Президиумуну Сыйлы грамотасы, «Жигер уруннганы ючюн. В.И. Ленин туугъанлы - 100 жыл» майдал къошулгъандыла. Анга «КъМАССР-ни культурасыны сыйлы къуллукъчусу» деген сыйлы ат берилген эди, ол урунууну ветераны болгъанды. 

Теку улу юй бийчеси Энейланы Жамий бла алты сабий  ёсдюргендиле. Ала, тюрлю-тюрлю вузлада бийик билим алып, Тырныауузну комбинатында ишлеп тургъандыла. Таматасы Арсен Ростовда бийик партия школну бошагъандан сора ВЛКСМ-ни комитетини секретары болуп тургъанды. Осман предприятияны производство бёлюмлеринде уруннганды. Артур Москвада горнорудный институтну бошагъандан сора «Молибден» рудникде ишлегенди. Къызлары Людмила бла Рита да бийик билим алып, комбинатха къайтхан эдиле.  

Алай жашлары Рашид а предприятияда барысындан да кёп ишлегенди - 37 жыл. Ол Москвада «Институт стали и сплавов» деген вузну бошап, таулуланы арасында биринчи инженер-обогатитель болгъанды. Текуланы уллу юйюрюню предприятияда битеулю стажлары 140 жылдан  артыкъды.