Таза жюрекли чынтты уста

Адам тутхан усталыгъына жюреги бла берилип ишлесе, жашаса, ол насыплыды дерге боллукъду. Аладыла, мени оюмума кёре, жашауну тутуругъу да, аны ариу этгенле да. Шимал Кавказны регионла аралы сетевой компаниясыны Къабарты-Малкъарда бёлюмюню электрокюч подстанцияларындан биринде - «Нальчик-110» объектде – электромонтёр болуп уруннган Улбашланы Ахмат да аллайладан бириди.

Бу усталыкъны нек сайлагъаныны юсюнден соргъанымда, ол, ышарып: «Мени жууугъум, шуёхум да Улбашланы Исмайыл ол кезиуде Минеральные Воды шахарда политехника училищеде окъуй эди. Мен да аны ызындан ары барама. Темир жолланы электромеханиги деген усталыкъ алып къайтама ызыма уа». Алай аны андан башха сылтаулары да болгъанларын артда билеме. Ахматны сабийлигинден окъуна техникагъа, электроникагъа жюреги тартханды. Жаш школда иги окъугъанды, алай бегирекда физиканы бла математиканы сюйгенди. «Аладан  «бешле»  болмаса алмагъанма»,- дейди ол. Бу дерследен окъутхан школ устазы Габоланы Мустафирни уллу жюрек ыразылыкъ бла сагъынады: «Бюгюнлюкде да ол бу сыйлы усталыкъда ишлеп турады. Сау болсун, узакъ ёмюрлю болсун, радиотехниканы бизге сюйдюргени ючюн. Ол жыллада электроника артыкъ эркин жюрюмегенликге, Габо улу бизни темир чыбыкъланы эритип жалгъаргъа, радиосхемаланы къураргъа да юйретгенди. Бузулгъан электроаппаратураны, сёз ючюн, телевизорланы жангыдан ишлерге да келиучю эди къолумдан».

Политехника училищени бошагъандан сора Ахмат Краснодаргъа барады ишлерге. Совет Союзну заманында билим бериу системаны бир энчилиги: окъууларын бошап, усталыкъ алгъанланы предприятиялагъа бла организациялагъа къырал кеси жибериучю эди. Айырмалыла уа, ол санда къызыл дипломлары  болгъанла да, къайсы предприятиягъа сюйселе да, ары барыргъа эркин эдиле. Алай бла жаш электромонтёр Краснодаргъа къурулуш-монтаж поездге тюшеди, аны бла Тбилиси эм Рустави шахарлагъа да жюрюйдю. Поездни специалистлери бла бирге темир жоллагъа электрокюч кабель, автоматика эм башха оборудование орнатыу бла къауум заман кюрешеди. Андан а аскерде къуллукъ этерге Ростовха кетеди. Сержант да болады, электросварщик усталыкъгъа да юйренеди. «Аскерде алгъан сынауум жашауумда бек жарагъанды, - дейди Ахмат. - Андан къайтханымдан сора Каменка элде къырал организацияладан биринде электросварщик болуп ишлеп башлайма. Юйдегиле да ыразы боладыла, башха шахаргъа кетмей, жууукъда къалгъаныма. Андан сора «Каббалкмебельбыт» организацияда, химия бла тазалаучу предприятияда да урунургъа тюшгенди. 1983 жылны октябрь айындан берисинде электрокюч бла жалчытыучу организацияда ишлеп келеме», -дейди ол.

Ал кезиуде слесарьлыкъ этгенди, ызы бла оборудованияны жумушларына къарагъан электромонтёр усталыкъгъа кёчюредиле. Ол жыллада подстанцияланы жумушларына дайым къарап тургъан адамла жокъ эдиле. Аны себепли объектлеге оператив бригада, ол санда Ахмат да, барып, тинтип тургъанды. Жаш специалистге насийхатлыкъ этгенле, уллу ток кючю болгъан оборудованияны энчилиги бла шагъырейленирге болушханла да табыладыла. Ахмат артыкъда Балкаров Борисге уллу ыспас этеди: «Не тюрлю сорууунг болса  неда болушлукъ излесенг, ол бир заманда да артха турмагъанды, угъай демегенди, сау болсун!» - дейди Улбаш улу. Шёндюгю коллективине да бек ыразыды. Мисирланы Рамазан, Шипко Анатолий, Мемедиминов Руслан да мында эрттеден бери ишлейдиле. Хар бири да – чынтты уста, уллу сынауу болгъан специалист.

Подстанцияда жаш адамла да кёпдюле. Бийик билим алып келгенликге, ала «ветеранланы» сёзлерине да эс бурадыла. «Жашау деген алайды: бюгюн сени юйретедиле, тамбла уа ол борч кесинге къайтады», -деп ышарады Ахмат.

Электрокюч аппаратураны хар жыл сайын жангылары, кючлюлери, ышаннгылылары, къыйматлылары чыгъа барадыла. Шёндю подстанцияда жангы аппаратура орнатыла турады. Ол андагъы эски техниканы алышындырыкъды, кеси да аладан эсе иги да аз жер аллыкъды. Быллай электрон системаланы жумушларына да женгил къарайды бизни ушакъ нёгерибиз. 

Биз сёлеше тургъан заманда подстанцияны таматасы ашыгъышлы кирип келди да: «Ахмат, трансформатор къызып башлагъанды, терк окъуна бир мадар эт», -деди. Жаш олсагъат чабып кетди да, бир кесекден, кире келгенлей: «Шёндю салына тургъан жангы трансформаторгъа алыкъа иги тюшюнмегендиле, анга чурум аны ючюн тюшгенди. Мен аны терк окъуна ёчюлтюп, кючюн эски трансформаторгъа кёчюргенме, алайсыз авария болуп, Нальчик шахарны иги кесеги токсуз къаллыкъ эди»,- деп ангылатды Ахмат.

Ол айтханыча, аллай чурумла чыгъа туруучудула, алай мында уруннган специалистлени сынауларыны бла тириликлерини хайырындан ала терк кетериледиле. Бригаданы къаууму, ол санда Ахмат да, кёп профессионал эришиуге къатышып, асламысында биринчиле болуп къайтханлары да аны ючюндю. Ушагъыбызны ахырында Ахматха урунуу жолунгу къайтарып,
жангыдан сайларгъа онг берилсе, къайсысына жан атарыкъ эдинг  деп сорама. Ол, экили бола турмай: «Жаланда муну. Мен аны не заманда да айтханма, аны сайлагъаныма уа бир заманда да сокъуранмайма», - дейди.