«Муратым – тынгылы журтла сюеп, туугъан жериме хайыр келтириргеди»

 Хар ишде да инсандан билим, жууаплылыкъ, айхай да, ариу ниет да изленедиле. Бютюнда уа къурулушда, нек дегенде адамла жашарыкъ журтла тутхучлу, огъурлу да болургъа тийишлидиле. Къурулушчу Османланы Хасан да ол шартланы эм башха салып урунады.   
Ол Герпегежде Османланы Иссаны бла Зайнафны юйюрлеринде туугъанды, орта мектепни да анда бошагъанды. Бизни бла ушагъында бу усталыкъны нек сайлагъаныны, ишинде къаллай жумушла тамамлагъаныны, муратларыны да юслеринден айтханды.

– Хасан, къурулушчуну усталыгъын къалай сайлагъанса?      

– Биз къурулушчуланы юйюрюбюз дерге боллукъду, атамы атасы, атам, аны къарындашлары да юйле, мекямла ишлегендиле. Гитчеликден алагъа къарай, бу усталыкъны мен да сюйгенме. Къарындашым Хусей да ол ыз бла баргъанды. Школну бошагъанлай, Къабарты-Малкъар къырал университетни инженер-техника бёлюмюне киргенме, промышленный эм граждан къурулуш жаны бла билим алгъанма. Кёп жылланы ишлей, кеси заманымда абаданладан юлгю алгъаныма, къурулушда уруннганыма ыразыма. 

– Студент жылларын ким да энчи жылыулукъ бла эсгереди. Сени жюрегингде ол кезиу къаллай ыз къойгъанды?

– Ол жылла эм иги, огъурлу, зауукълу кезиуча къалгъандыла эсимде. Университетде кёп тенг да тапханма, ала бла бусагъатда да шуёхлукъ жюрютеме. 
Къурулуш объектлеге бла темир-бетон заводлагъа экскурсиялагъа баргъаныбызны, шахарыбыз къалай ишленнгенини юсюнден лекцияланы бюгюн да унутмагъанма.  

– Бюгюнлюкде сен Москвада урунаса, ара шахарда иш терк тапханмы эдинг?

– Москвагъа къышда келген эдим, сууукъ кезиуде уа къурулуш алай бармайды, сора сынамым болмагъаны да терк иш табарыма себеплик этмегенди. Бир кесекни ишсиз мычыргъа тюшгенди. Алай ауукъ замандан къурулуш компаниягъа киргенме, бюгюнлюкде «МСУ-1» (Монолит къурулуш управление) компанияда урунама. Биз къырал социал объектлени, сора жашау журтланы жангыртыуну къырал программасына кёре, совет замандан къалгъан эски юйлени оюп, орунларына жангыларын ишлейбиз. 

– Санга къаллай борчла салынадыла?

– Бек биринчи, юйню ишлеп башлагъанда манга проектни бередиле, мен а ишчиле андан ары-бери таймазларына, жангылыч этмезлерине, хар не да жазылгъаныча тамамланырына къарайма. Сора керекли материалны да мен алама, качествосун тинтеме. 
Къурулушда ишчи кёп болады, ала, жумушланы тамамлай, нёгерлерине хата, заран жетдирмезча, бийик жерледен жыгъылмазча, ток урмазча да сакъ болургъа тийишлиди. Ала бир бирлерине чырмау болмазларына да эс бураса, сёз ючюн, таш къалаучу терезе салгъанны тыймазча.

Къурулушда бир адамны иши башхасыныкъы бла байламлыды, бири кечигсе, башхала да артха къаладыла, аллай затланы болдурмазгъа керексе. Журнал барды, кюн сайын, этилген ишлени эсеплеп, ары жазып тураса. Юй ишленип бошалгъандан сора аны администрациягъа ётдюрюу, фатарланы иелерине бериу бла кюрешесе. 

– Ишингде нени жаратаса?

– Бек алгъа, ол командалы иш болгъанын. Сора, уруннганынг бла бирге юйреннген да этесе, хар кюнден жангы зат биле, усталыгъынгы ёсдюресе. Бир жерде туруп турмайса, къуллугъунг да ёседи, тамблагъы кюннге арсарсыз къарайса. Ишинги эсебине – хазыр юйлеге, мекямлагъа къарап къууанаса. 

Социал объектлени – школланы, садланы – энчи белгилерге сюеме. Алада сабийле ойнагъанларын, окъугъанларын кёрсенг, къыйынынг зырафына кетмегенин ангылайса, жюрегинге ырахатлыкъ келеди. Аллай объектледе ишлерге бютюн бек сюеме. Нёгерлерим да сабийле турлукъ жерледе ишге жюреклери бла бериледиле. 

– Школланы, садиклени бла юйлени тенглешдиргенде, аланы къурулушларына излемле бирчамыдыла?

– Социал объектлени ишлеген бир кесек башхаракъ болады: сабийлени саулукъларына заран жетдирмезча къырал сертификацияны ётген, от тюшюуге къоркъуусузлукъну жалчытыуну битеу излемлерине келишген, къабынмагъан, радиациясы болмагъан материалла алынадыла. Аланы хайырланыугъа бергенде да комиссия хар не къалай этилгенине бек къаты къарайды. Сёз ючюн, мекямгъа от тюшгенде сабийле андан тыйгъычсыз терк чыгъарча, жоллары ачыкъ болурча ишленирине сурам уллуду.
Кёп фатарлы юйлени да тынгылы ишлеуге бек сакъбыз. Бир гитче жангылыч окъуна эсленсе, аны заманында тюзетмесенг, ол артда уллу чырмаугъа бурулургъа  боллукъду – ол юйде адамла жашарыкъдыла, ала анда тынчлыкълы турурларына къоркъуу салмазча этерге керекди. Сёз ючюн, мурдорун салгъанда, бир гитче кесегин бегитмей къойсанг, артда алайдан суу тартып турады. Аны ючюн не аз затны да эслемегенча этип къоймайбыз. Къурулуш контроль служба да, юйге адамланы жиберирден алгъа, анда хар не да излемлеге келишгенин бла къалгъанын къаты тинтеди. 

– Жангы юйлеге кёчген адамладан къоншуларыбызны хар къымыдауларын, сёлешгенлерин эшитип турабыз, юй бир жанына чёкгенди дегенча тарыгъыуланы эшитирге тюшеди. 

– Аллай болумлада адамла юй тапсыз ишленнгенди, осал материалла хайырланылгъандыла деп къоркъадыла. Болсада аны ючюн  сагъайыргъа керек тюйюлдю. Жангы юйге адамла кёчюп, ремонт этгенде, мебель, техника да саладыла, ол а, мингле бла тонна болуп, аны кесини ауурлугъуна къошулады. Юй кесини жерин табып тохташыр ючюн жыл бла жарым заман керекди. Хар не эшитилип тургъанындан а ремонт этгенде тауушну тыйгъан материалланы салыу болушурукъду.

– Артха, республикагъа, къайтыргъа уа умут этемисе?

– Хау, отпускумда юйюрюм бла туугъан элиме, жериме бармай къалмайма, адамларыбызны, жууукъ-тенглерими да бек тансыкълайма. Мында иги юйренип, сынам жыйып, артха къайтыргъа акъылым бар эди да, ол муратымы толтурама. Бек сюерик эдим юй, социал объект болсун, ишлеп, туугъан жериме хайыр келтирирге.  

Нальчик айбатлана баргъанын, парк, адамла солугъан башха жерле да тапландырылгъанларын, жангы ариу юйле къаланнганларын кёреме, ол бек къууандырады. 

Ушакъны Кульчаланы Зульфия бардыргъанды.
Поделиться: