Аны энчи ызы эсленирчады

Малкъар сахнада жырчыларыбызны арасында жырларыны   энчиликлери бла белгиленнген вокалчы, макъамчы, продюсер, аранжировщик, жырланы автору, мульти-инструменталист эмда  бек жарыкъ адам Аппайланы Юсюпню жашы Исламды. Фахмулу жашны жангыз  Малкъарда бла Къарачайда угъай тыш къыраллада да  Арис Аппаев деп таныйдыла. Бизни миллетде аны «Сорма», «Тау халкъым», «Унуталмайма», «Унамадынг» деген, дагъыда кёп бахшы жырларына сюйюп тынгылагъанла аз тюйюлдюле.

Жангы къауум-жангы жырла

Ислам 1985 жылда Акъ-Сууда туугъанды. Жырлап сабий заманындан башлагъанды. Школу сахнасына чыкъгъандан бери фахмулу жашчыкъны жашау жолу жыр бла байламлы болуп къалгъанды.

90-чы жыллада урушну хатасындан бизни республикагъа келген чеченли жашланы гитарада согъуп – жырлагъаналары аны бек сейирсиндирген эди. Аладан юйреннгенден сора, жангы шуёхлары Исламгъа гитара бередиле. Ол жаш адамны музыкагъа бютюн бек кёллендирип, битеу заманын алып тебирейди. «Бу саугъаны алгъандан сора, музыка бла кюреширге таукел болама», - дейди Ислам, ол кезиуню эсгере.

Акъ-Сууну маданият юйюнде Созайланы Заурну башчылыгъы бла жырлагъан жашладан «Берекет» деген къауум къуралгъан эди. Анга Ислам да киреди. Бир кесек замандан а къарындашла Аппайланы Руслан, Алим бла Ислам, «Три А» деген къауумну къурап, ариу жырлары бла кеслерин кёп тынгылаучулагъа сюйдюредиле. Руслан юйдегили болгъандан сора, коллектив чачылады. Андан сора Ислам «Ийман» къауумда да бираз тургъанды, бюгюнлюкде уа ол сольный халда жырлайды. «Урал моно», «Восточный базар», «Start Up» дагъыда кёп тюрлю конкурслада алчы жерлеге тийишли болады.

Бюгюнлюкде Ислам, тёгерегине жаш фахмулу музыкантланы жыйып, ала бла ишлейди. Ала да, аныча, кеси алларына юйреннген адамладыла, макъамла, назмула жазадыла. Биринчи заманда малкъар, орус тилде жырларын Интернетге салып тургъандыла. Алай бла Исламны сетьде чыгъармаларын тыш къыраллада да кёргендиле эмда  жаратып  кёп жангы проектлеге, конкурслагъа, концертлеге чакъырып тебирегендиле. Аны ючюн ол тюрк, ингилиз, ференк тилледе да жырлап башлагъанды.

Энчи ызы

Бу жаны бла  фахмусун ёсдюрюрча Ислам, башында белгилегенибизча, бир жерде да окъумагъанды. Бир жол Аппайланы Алим юйреннген заманда аны биргесине институтха  барып, анда Жанатайланы Исмайылны дерсине тюшгенди. Ол, жашха тынгылап аны  ауазы бархатный баритон болгъанын айтхан эди.

 - Отарланы Омарны чыгъармачылыгъын эм халкъ жырланы бек жаратама, алай алача жырлаялыкъ тюйюлме. Нек дегенде макъамны башха тюрлю кёреме, кесим жаратханча тюрлендирирге да сюеме. Аланы уа жазылгъаныча жырларыкъ тюйюл эсенг, тиймей къойсанг игиди, - дейди Ислам.

Кийиминде да аны энчи ызы  барды. Алай аны профессионалла къурамайдыла, ол былай, кёпле суннганча, башха жырчылагъа эниклеп да кийинмейди. «Кесиме къалай тап кёрюне эсе да, жырлагъан, кийиннген да алай этеме», - дейди ол ушагъыбызда. 

Бюгюнлюкде хайырланнган Арис деген сахна атын  а сабий заманында анасы атагъан эди. Аны кесине Ислам деген ат жууугъуракъ, ариу эшитилгенликге,  тыш къыраллагъа барып башлагъанлы Арисни тийишли кёреди.

Кёп жырланы шаркъ ызда  жырлагъаны себепли Тюркге концертледе чакъырылып башлагъанлы бир ненча жыл  болады. Тюркню  бла бизни тиллерибиз  ушагъанлыкъгъа, адет-тёре жаны бла башхалыкъла кёпдюле. Ол биринчи кере 6 минг адам келген амфитеатрда жырлагъанында, анда къараучула анга  жарыкъ, къарс уруп, сызгъырып тюбегенлери   сейир кёрюннген эди. Бютюнда бег а аны къарачай-малкъар тилде жырлагъа сюйюп тынгылагъанлары къууандыргъанды.

 Итиниулюк 

Аппай улуну оюмуна кёре, жаш тёлюбюзде иги жырлагъанла аз тюйюлдюле. Аланы тунчукъдуруп къоймай, билген адамланы чакъырып, конкурсла къурап ёсерге болушлукъ этерге керекди. Ол кеси да аланы биринчи жырларын  жаздырып, не мадар да этип, жолларын ачаргъа хазырды. Нек дегенде кёпле, кеслерин бир жары жарашдыралмай, сынып, ичгиге, андан аман затлагъа тартылып къаладыла.  Аллай жаш фахмулагъа себеплик этген Эльбрусоид фондну юсюнден да ол энчи айтып, анга ыразылыгъын билдиргенди

Тюрк миллетлени араларында бардырылгъан «Тюрквижн»  конкурсха фондну хайырындан  жыл сайын Къарачайдан бла Малкъардан жаш жырчыладан эм фахмулуларын сайлап, Тюркге жибередиле. 2015 жылда Нальчик шахарда бардырылгъан биринчи урумда Аппайланы Ислам хорлагъан эди. Жарсыугъа, артда бир-бир болумла ючюн ары барыргъа онг болмагъанды.

Муратла

Мындан ары да кёп тюрлю проектлеге чакъыргъанлары бла байламлы Исламны  уллу умутлары барды. Ол  ингилиз тилде жангы жырла жазады, дагъыда малкъар тилде-70, тюрк тилде-4 жыр, французча да бир къауумну сёзлерин хазыр этгенди.  Андан сора да, жангы клипле бла да тынглаучуланы къууандырыргъа деп турады.