«Йога мыйыны, дуниягъа къарамыбызны окъуна тюрлендирген кючдю»

  Элли жылдан сора  адам саны – чархы арыгъанын сезип башлайды. Эрттенликде тургъан да къыйын, ингирде да жукъу жокъ. Аны не зат тюрлендирирге боллукъду.?  Аны юсюнден биз терапевт Холамханланы Халимат бла ушакъ этгенбиз.

- Йога къартланы жаш этеди деген кертимиди?

- Хау, кертиди. Женгил боласыз. Алай йога къыйын илмуду, аны бла кеси аллыгъызгъа кюрешмегиз. Бирле йоганы жарау сунадыла, ол а илмуду. Бизни пациентлерибизден кёплери йога бла кюрешедиле, ол алагъа бек болушады.

- Йога шаугютлени бек кючлендиреди, ала сырт сюекни  къуршоулап, къаты тутханлары болур бек уллу  хайыры?

- Ол алайды. Йога адамны  санында – чархында хар органын жерине салады. Аны бла бирге тюнгюлюу, мудахлыкъ кетеди. Йога ёмюрлени теренинден келген затды, аны алимле окъуна ахырына дери ангылаялмайдыла. Ол мыйыны, дуниягъа къарамыбызны тюрлендирген кючдю. Алай йогагъа баргъандан сора солургъа керекди.  Кюн узуну тынчлыкъ тапмагъан аркъа жикле кече иги солусала, аны магъанасы бек уллуду. 

- Бел тутхан заманда йога бла кюреширге жараймыды?

- Жарайды, алай сизге болушурукъ упражненияланы жаланда тренеригиз  билликди. Кеси аллыгъызгъа кюрешмегиз. Сырт тутханда, хар адамны багъыуу башха тюрлю болады.

- Йогада да турник хайырланады?

- Хау, ол адамны санын  созгъан этеди. Сау кюнню компьютерни аллында олтуруп турсанг, санла къурушадыла.

- Юйде да саусуз  болгъаныбызны ангылап, кесибизни башха тюрлю жюрюттюрге керек болурбуз?

- Хау, сырт сюекни къыйнамагъыз, ауурлукъ бермегиз. Ваннаны къатында  узун сап орнатыгъыз. Андан тутуп, аркъа шаугютлени да къыйнамай, ваннагъа кирликсиз, андан да чыгъарыкъсыз. Аякъларыгъызны жарты бюгюп пол жуууну къоймасагъыз, ол келе тургъан жууукъ кезиуде эски аурууларыгъызны къозгъар. Ундурукъ тюплени, башха аллай жерлени тазаларгъа керек эсе, бюгюлюп кюрешмей, тобукъларыгъызгъа чёгюгюз - ол игиди ёретинлей ырмах болуп кюрешгенден эсе.

- Ортопедия жанлы бел бауну уа къалай сайларгъа тийишлиди?

- Къарынны жеринде тутуучу, темир неда сюек пластинкалары болгъан эластикалы бел баула быдырны шаугютлерин тирилтедиле, алай бла аркъагъа быдырны басымын тюрлендирип, анга тийген ауурлукъну женгиллетедиле. Аланы болушлукълары бла остеохондроздан къутулургъа уа кюрешмегиз: багъыуда этген муратыгъызгъа жетер ючюн, аладан эсе кючлю фиксация керекди, ол мадарла уа аны жалчыталлыкъ тюйюлдюле. Алай эсе уа, ауруу къозгъалгъанда, аллай бел бау, аркъа жиклени жюклерин азайтып, аурууну да азайтырыкъды. Аллай бел бауну дайым жюрютюп турургъа уа жарамайды, бек керек болгъанда болмаса.

Ауруу къозгъалгъанда хайырланнгандан сора да, ауур затланы кётюргенде, ташыгъанда ол, сёз ючюн, белни къорууларгъа жарайды. Ол остеохондроздан ауругъан тиширыулагъа бир-бир юй жумушланы ийиле-ийиле тамамлагъанда неда кёп заманны аягъы юслеринде турургъа тюшгенде болушады. Башха-башха фирмала чыгъаргъан аллай бел бауланы бир бирден сезилирча башхалыкълары жокъдула.

Ол къаты эм тар шинала бла жалчытылыныргъа керекди, ала аны къатыландыргъан этедиле. Бел бауну сатып алырдан алгъа ортопед бла сёлешигиз, ол айтханны эсигизде тутуп барыгъыз сатып алыргъа да.

- Аркъаны ауругъанын кетерир муратда кёпле магнит бел бауланы неда итни жюнюнден эшилгенлени хайырланадыла. Къайсы игиди?

- Белде къанны айланыуун игилендирип, аллай затла, кертиси бла да, болушадыла ауругъанлагъа. Алай жаланда бир кесекге. Остеохондроз кетмейди эм кюч ала барады. Андан сора да, санда жангы тюрлениуле болсала неда адамны ичинде хатхулары сууукъдан аурусала, жылытыучу бел бауланы хайырланыргъа жарамайды, магнит бел баула уа заран келтирирге боллукъдула.

Остеохондроздан ауругъанда, сезерча болушлукъну энчи халда хазырланнган габара этерикди. Артыкъда ауруу чекден озмагъан эсе, аркъа жикледе, бел эм андан энишгерек тийреледе кесин билдире тура эсе. Тап сайланнган габара аркъагъа жабышып къалгъанча болады, аны жюгюн женгиллетеди. Кёп тюрлю габарала бардыла, аланы остеохондрозну къаллай тюрлюсюне келишгенине кёре хайырланадыла. 

- Кёпле кюн узунун ишчи жерлеринде бир тюрлю болумда олтуруп ётдюредиле. Аны хатасындан боюн шаугютле ауруйдула. Кесибизге къалай болушургъа боллукъбуз?

- Мында да йога болушурукъду. Ауругъан боюн шаугютле боюнну сюеклерине, мыйыны къан бла жалчытхан тамырларына басынчакълыкъ этедиле. Алай эсе, ишчи кюн бошалгъандан сора боюнну солутургъа керекди – йога бла. Алай этмесегиз, башыгъыз аурурукъду, жукъугъуз тынгысыз боллукъду, арыгъанча кёрюнюрюкдю, эрттенине санларыгъыз ауурланып чыгъарыкъсыз, эсигиз осалланырыкъды.

Йогагъа жюрюмей эсегиз а, ишден юйге келгенлей окъуна былай этигиз: полда аркъагъыздан жатып, аякъларыгъызны шинтикге салыгъыз, белигизни тюбюне уллу болмагъан быстыр чулгъамны, боюн тюбюгюзге да аллай чулгъамны салыгъыз. Ол битеу аркъа жикледен ауурлукъну кетерликди эм боюндан а-арыгъанлыкъны.