Водительлени быйыл не зат сакълайды?

Жангы 2024 жыл водительлеге хайырлы жангылыкъдан башланнганды дерге боллукъду. Удостоверенияларыны болжалы быйыл неда келир жыл чыгъарыкълагъа аны энтта да юч жылны ичинде хайырланыргъа эркинлик берилгенди. Алай тыш къыраллагъа тебирерге сюе эсегиз а документни алышмай боллукъ тюйюлдю. РФ-ни Правительствосуну тийишли бегими былтыр декабрьде чыгъып, кёп да бармай кюч алгъанды. Быйыл а водительлени энтта да не зат сакълайды?

ОСАГО-ну бир кюннге

Энди страховой полисни сау жылгъа угъай, бир кюнден башлап, юч айгъа дери жарашдырыргъа жарарыкъды. Тийишли закон быйыл 2 мартда ишлеп башларыкъды. Бу амал, сёз ючюн, таксистлеге иги боллукъду. Алагъа полис багъа турады. Сау жылны ишлерге умут этмегеннге уа аны къысха заманнга жарашдырыргъа уллу берилликди.

Алай быллай полисни багъасы бийик боллукъду. Компанияла аны кеслери сюйгенлерича тохташдырыргъа эркинлик аллыкъдыла. Шёндю уа ОСАГО-ну тарифи Ара банк белгилеген мардадан озмайды.

Автобусха – жаланда сынам бла

Жоллада жюрюуде къоркъуусузлукъну юсюнден законнга кийирилип, 1 апрельде кюч аллыкъ тюрлениулеге тийишлиликде, автобусланы жюрютюрге эркинликни («D» категория) эм азындан бир жыл водитель стажлары болгъанлагъа берликдиле. Тыш къыралланы инсанлары Россейде автобусланы водительлери болуп ишлерге умут этселе, мында автошколлада окъургъа эмда экзамен берирге керек боллукъдула.

Андан сора уа?

Транспорт средстволаны эсепге салыуну юсюнден законнга Къырал Дума былтыр ноябрьде биринчи окъууда жангы тюрлениулени дурус кёргенди. Алада айтылгъаннга кёре, улоуну ГИБДД-да эсепге салгъанда ОСАГО полис изленирик тюйюлдю. Закон къабыл этилсе, машинагъа полис алыннганын билген къыйын боллукъду, дейдиле страховой компаниялада. Аны ючюн а жоллада камерала бла (ОСАГО болгъанына) контрольну кючлендирирге чакъырадыла. Аны этген а алай женгил тюйюлдю.

Энтта да бир тюрлениуню уа хар жерде да эртте окъуна дурус кёргендиле, алай бюгюнлюкде да къабыл этмей тутадыла. Сёз водительлени къагъыт документледен эркин этиуню юсюнден барады. «Госуслуги Авто» сервисни хайырындан аланы электрон тюрлюлерин кёргюзтюп къояргъа жарарыкъды. Алай ол энтта да сынам халда ишлейди, кенг жайылмагъан амалды кеси да. Аны ючюн а документлени алгъынча жаныгъызда тутсагъыз иги боллукъду.

Дарманланы талай тюрлюлерин хайырланнгандан сора адамны къанында эсиргендеча аллай ышанла табылыргъа боллукъдула. Аны ючюн а аллай инсанны, ол руль артында олтуруп тутулса, жууапха тартырла деген къоркъуу барды. Аны эсге алып, КоАП-ха тийишли тюрлениулени проекти жарашдырылгъан эди. Аны энтта да дурус кёрмегендиле, алай ол быйыл тамам этилир деген ышаныу а барды.

Болмазлыкъ мардала

Жангы жылны аллында энди жоллада автомашиналаны суратха эмда видеогъа тюшюрген камераланы башха тюрлю ишлетирикдиле деген хапарла жюрюп тургъандыла. Айтханларына кёре, ала улоула нечик терк баргъанларыны орта мардасын «кёрюрге», сора дагъыда ОСАГО жарашдырылмагъанын тохташдырыргъа керек эдиле. Алай ала бары да боллукъ затла тюйюлдюле, дегендиле. Нек?

Биринчиден, терк барыуну орта мардасыны юсюнден айтайыкъ. Шёндю камерала улоу нечик терк баргъанын аланы аллары бла озгъанда тергейдиле. Мардасындан озса – тазир салынады. Жангы жорукълагъа кёре уа, машина къызыу баргъанын, ол жолну бир кесегине кирип, андан чыкъгъан заманнга кёре тергерге боллукъ эди. Бу башламчылыкъны МВД-да бир да жаратмагъандыла, ол боллукъ иш тюйюлдю, дегендиле. Сылтауу уа Баш сюдню бу оноууду: къайсы бузукълукъ да энчи бир жерде эмда бир заманда этиледи.

ОСАГО полис болгъанын камерагъа тюшюрюп билиуню да дурус кёрмегендиле МВД-да. Анда айтханларына кёре, бу ишни тындыргъан бек къыйын боллукъду. Анда техника жаны бла чурумла бардыла, эмда норматив-праволу базаланы тийишдириуде да этер зат кёпдю. Къысха айтханда, бири бирине къошула кетип, ахыры тереннге кетерге ушайды. Алай болса уа, хар камера тюшюрген бузукълукъну автоматикалы халда угъай, энчи бир инспектор олтуруп тинтирге керек боллукъду. Система битеу къыралда ишлеп башласа, ол неге келтирлиги баямды.

Сагъынылгъан эки башламчылыкъ РФ-ни Транспорт министерствосундан чыкъгъан эди. Анда энтта да бир проектни жарашдыргъандыла. Аны магъанасы: жоллада болумлагъа неда кюнню халине кёре чеклениуле салгъан белгилени орнатыу. Шёндюгю белгиле къаллай болгъанларын барыбыз да билебиз: юсюнде, сёз ючюн, 60 километрден озмай барыргъа деп жазылып эсе, ол чеклениу алайлай турады. Жангы белгиле уа, айтханыбызча, жолда болумгъа кёре тюрлендирирге керекдиле кёргюзтгенлерин. Ол а жоллада жюрюуню схемасына чыртда келишмейди, деп чертгендиле МВД-да. Аллай схема жик-жиги бла жарашдырылады, туман басханды неда буз ургъанды дегенликге, тюрлендирилмейди.

Бу да магъаналыды

Быйыл биринчи апрельде энтта да бир жангылыкъ кюч аллыкъды. Ол кюнден башлап, экзамен алгъан инспекторла автошколаны машинасыны ал шинтигинде угъай, артындагъында олтурлукъдула. Ол кеси да аллай машинаны водительни жанында шинтигини тюбюнде къошакъ педальлары бар эселе. Тийишли законда айтылгъаныча, аллай жерде олтургъанла да водительге саналадыла. Сёз ючюн, ол автошколлада ишлеген устазла болургъа боллукъдула. Экзаменни алгъан инспектор а водительге саналмайды. Авария болса уа кимни санарыкъдыла терсге? Сюдледе аны бла байламлы талай тюрлю оюм жюрюгенди, алай эсеплеге кёре, аллай болумлада (экзаменни кезиуюнде) машинагъа тюшген хатаны багъасын МВД тёлерге тюше эди. Энди уа инспектор арт жанында шинтикде олтурлукъду.

Дагъыда бир тюрлениу: машинаны жюрютюрге эркинлик берген къагъытлары тыш къыралланыкъыла болгъанла энди бизде правала алыр ючюн автошколда окъургъа, ызы бла ГИБДД-да экзаменлени берирге керек боллукъдула. Алгъынча алышып къояргъа жарарыкъ тюйюлдю. Жангы излемден жаланда Беларусьну инсанларын эмда дипломатланы эркин этерикдиле.

Улбашланы Мурат хазырлагъанды.
Поделиться: