Жюрек тазалыгъы болгъан ачыкъ адам, фахмулу врач

Жюрек ыразылыкълары, талпыныулукълары, жигер урунуулары бла  ахшы юлгю кёргюзтген, халал къыйынлары бла коллективни битеулю жумушуна аслам юлюш къошхан адамла къайда да бардыла. Ала не къыйын ишден да артха турмайдыла. Эрттеди, кечди деп бир заманда сагъыш да этмейдиле. Кеслерини сейирлеринден эсе къатындагъыланы саладыла сейирлерин бийик.

Мен бусагъатда хапарын айтырыкъ  да аллайладан бириди. Ол Чегем район больницаны гинекология бёлюмюнде къыркъ жыл чакълы бет жарыкълы ишлеген, сыйы-намысы бийикде жюрюген Сабанчыланы Тамарады. Бу огъурлу тиширыуну не бек махтасакъ да, аны юсюнден не кёп ариу сёз айтсакъ да, ол азлыкъ этерикди.  

Ол  Къыргъызда Къызыл-Къыя деген жерде туугъанды. Юйюрге сабий къошулгъанына Сабанчыланы Магометни бла аны юй бийчеси Аппайланы Къарачыкъны къууанчларыны чеги жокъ эди. Андан Кавказгъа къайтханларында, Булунгу элде тохтайдыла. Къыз школгъа мында барады эм аны биринчи болуп алтын майдалгъа  бошайды.   

Билими иги болгъаны себепли ол Къабарты-Малкъар къырал университетни  медицина бёлюмюне да къыйналмай киреди. Анда да алчылыкъны кишиге бермей окъуйду. Ярославль  бла Питер шахарлада ординатураны, ызы бла интернатураны да жетишимли тауусады. Таулу къызны терен фахмусун анда да кёредиле, къалырын излейдиле. 

Болсада Тамара кесини жашагъан жерине къайтып келеди. Чегем районну ара больницасына ишге тохтайды, тиширыулагъа багъады. 1980 жылдан башлап 2012 жылгъа дери гинекология бёлюмню таматасы болуп тургъанды. Бийик категориялы врачды. Кёп тюрлю махтаула тапханды. Ийменип, аланы юсюнден айтыргъа сюймеучюдю.

Аны аллына келген ким болса да, ол аны,  жумушуна къарамай, артха иймегенди. Анданды аны сыйы-намысы бийикде жюрюгени да. Ненча ананы насыплы кёзлерин кёргенди жашауунда, ненчасы анга алгъыш этгендиле - санап саны жокъду.  Кесине да Чегем ауузунда «бизни Тамара» дейдиле. Аны таныгъан къайсы миллетни инсаны да анга ыразылыгъын билдиреди.

Тамараны ишине келгенибизде, ол операция эте тура эди. Аны биргесине эрттеден бери ишлеген Кясова Люся бла Лихова Ася, бизни келген сылтауубузну билгенлей, бир бирге ал бермей, хапар айтдыла: «Кертилиги, жюрек тазалыгъы болгъан ачыкъ адамды. Жаратмагъан заты болса, бир да тынгылап къоймаз. Биз аны ишни юсюнде аберини жаратханын бла къалгъанын къарамындан билебиз. 

Анча жылны ичинде бир терс сёзюн, не ишин кёрмедик. Не уллу жумушубузда да  айтханына тынгылайбыз. Кеси арабызда «эр киши акъыллы» дейбиз. Не къыйын саусузубуз болса да, ол ишни юсюнде эсе, ырахат болабыз». 

Анданды Тамара Магомедовнагъа жер-жерледен кёпле ыразылыкъларын билдиргенлери, андан болушлукъ, кенгеш да сурагъанлары. Ол чынтты докторду, кече-кюн да адамлагъа жарагъанлай, болушханлай, саулукъ бергенлей келген. Аны билими, намысы, сыйы адамла бла кесин жюрюте билгени - бирин айт да, бирин къой.  

Больницада жатхан Тхазаплижева Лариса асыры ыразы болгъандан, асыры алгъыш этгенден  врачны игилигин айтып тауусалмай эди. «Мен ючюнчю сабийим бла келгенме анга. Аны бир таныгъан  башха доктор излерик тюйюлдю. Аллахдан игилик келсин бу огъурлу тиширыугъа»,-  дейди.

-Тамараны эрттеден таныйма, кесим да аны къолунда туугъанма, мени эки гитче къарындашым да алай. Анам аны  юсюнден бюгюн да уллу ыразылыкъ бла айтады. Бизни тиширыуланы насыплары тутханды Тамараны бу районда ишлегени бла, деучюдю. Энди уа мен да биринчи, экинчи балам бла да анга тюшгенме, бек ышанама,- дейди бирси ушакъ нёгерибиз Тохаланы Лейля да.

Алагъа тынгылай, эштада, адамланы хунерликлери, жарашыулу халлары, огъурлулукълары, ахшы сёзлери, терен оюмлары болурла жашауну къууаты, магъанасы да деп келеди акъылыма. Ол ышанла барысы да бардыла  Тамарада. 

Биз саусузла бла ушакъ бардыра тургъаныбызлай, ол, операция этген кабинетден чыгъып, ординаторскийге кирди. Мен да аны ызындан бардым.  Не кюрешдим эсем да, ол кесини юсюнден айтыргъа унамады. 

- Ананы бла энди дуниягъа жаратылгъан баланы жанларын сакълаялсакъ, анга къууанабыз, арыгъаныбызны иш да унутабыз. Кёлюбюз да кётюрюледи, - деп ышарды.

Тамараны сабийлерин, эгечлерин, къарындашын да иги таныйма.  Бири къалмай  бийик билимлиле, бирер жерде бет жарыкълы урунадыла. Республикада бу юйюрню намысы-сыйы бек жюрюйдю. Къарындашлары Юра Нальчикде Психоневрология диспансерни баш врачыды, эгечлери Халимат судьяды, Фатима Нальчик шахарны ара больницасыны таматасыны экинчисиди,  Амина Нальчик шахарны 2-чи номерли лицейинде ишлейди,  Хадижа Финансла министерствода бёлюмню таматасыды, Мариям бухгалтерди. Тамара: «Мени байлыгъым аладыла»,- деп бек къууанады не заманда да. 

Аны баш иесини юсюнден айтыргъа уа манга бир да къыйынды. Эсиме тюшюрсем, кёз жашларым келмей къалмайдыла. Замансыз кетгенди арабыздан. Жер башында бир тюз, огъурлу, халал, жарыкъ адам болгъан эсе, ол Макытланы Магометни жашы Жамал эди. Аны республикада, андан тышында да танымагъан хазна адам болмаз. Ол бийик билимли, ишин уста билген врач болгъанды. Кёзлерине къарата аны аллына кёпле келиучю эдиле. Не медет, билмей тургъанлай дуниясын алышды.  

Жамал бла Тамара  адепли, ариу сабийле ёсдюргендиле. Жашлары Муслим    къурулуш фирманы таматасыды, къызлары Мариям а Пенсия фондну регион бёлюмюнде ишлейди. Экишер сабийлери бардыла. Ала къайда болсала да, юлгюге келтирирчадыла. Алма терегинден узакъ кетмез дегенлей, аталарына бла аналарына ушамай къалай къаллыкъ эдиле!  

Жамал дуниясын алышханлыкъгъа, юйдегиси Тамара ата-ана борчну да тамам толтурады. Жууукъ-ахлу  бла байламлыкъланы кючлендире, аладан жюрек жылыуун къызгъанмайды. Балаларыны толу юйюрлерине, аланы жашауларына къууанып, ишинден бош заманында туудукъларын да тёгерегине жыйып, тамблагъы кюннге къууана жашайды.