Магъаданны тёрт кере депутаты

Тёбен Чегемден Гочияланы Ибрагимни умуту  алгъа башха эди. Элде школну бошап,  шофёр усталыкъ алгъандан сора,  аскерге барып, инсан борчун толтуруп къайтады. Андан сора туугъан элинден кенгде узакъ кюнчыгъышха ишлерге кетеди. Мындан ары онеки минг километр барды. Москвадан ары самолёт сегиз сагъат  учады.

Жаш иш къайгъы эте тургъанлай, тамата къарындашы Хашым юйюне солургъа келеди. Ол Магъаданда шофёр болуп ишлей эди. Солур кезиую тауусулуп, ызына тебирегенде, жашланы аналары  Ибрагимге  былай дейди: «Къарындашынг жер къыйырында башха миллетлени араларында жангызды, биргесине бар, анга билеклик эт».

Магъаданда эрттеден бери жашап тургъан таулу киши бар эди - Жаппуланы Аюп деп. Къарындашла аны табып, юч айны анда турадыла. Кеслери уа «Автотерк» деп уллу предприятиягъа ишге тохтайдыла. Анда минг бла жарымдан артыкъ адам ишлегенди, кеслерини жашау журтлары, школлары, сабий садлары.

Биринчи кюнледе Ибрагим бир тюрлю сылтау бла ишге чыкъмай къалгъан шофёрланы машиналары бла жумуш этеди. Ары кемеле бла сирнекден башлап кёп жюк келтире эдиле. «Автотеркни» машиналары аланы терк окъуна белгиленнген жерлеге элтедиле. Нёгерлери ингирде сагъат бешде ишни къойсала, ол а кече оннга, онбирге дери кемеледен организациялагъа жюк ташыйды.

Бир кюн муну тамата  чакъыртады. Кирип барса, «Автотеркни» оноучулары анда. Тамата: «Сен ишчиледен эсе мардангы эки кереге кёп этгенсе. Ол къалай болады»,-деп сорады. «Да, мен узакъ жерден келгенме. Ингир болгъанлай,  ишни къоюп кетмейме. Жумуш чыкъса, аны тындырыргъа кюрешеме. Кертиди, ишни кечирек бошайма. Алай эрттен-кеч юйге кирип  не этерикме. Тынч-тынч уруна турама»,-дейди Ибрагим да.

Къауум кюнден а тамата,  онбеш шофёрну тизип: «Сиз  бюгюн барып,  жангы машинала сюрюп келликсиз. Бюгюнлюкден башлап,  энчи бригада къурап, Ибрагим таматагъыз боллукъду»,-дейди. Андан башлап жыйырма беш жылны ол ишин бет жарыкълы  бардыргъанды.

Магъадан бек сууукъ жерледен бириди. Бир жаны тенгиз болгъаны себепли, хар заманда андан сууукъ хауа ургъанлай турады. Сентябрьде окъуна къар жаууп, сууукъла келип къаладыла. Ол кезиуде машиналаны ёчюлтмей жаз башына дери тутхандыла, ремонт этилген кезиулерин санамай. Шахарда уа машина, башха улоу кёп эди. Ала кюйдюрген отлукъну хауасы ол тийреге жыйылып,  солургъа адамлагъа да къыйын болуп тургъанды.

Шахарда, «Автотеркден» сора да,  кёп тюрлю организация  бар эди. Алай  шахарчыланы асламысы алтын къазгъан жерде ишлегендиле. Алгъа жерни топурагъын онеки метр теренликге дери къазып, тышына ташыгъандыла. Аны тюбюндеги юзмезни алып жуугъандыла. Алтын андан чыкъгъанды.

Анда ишлегенлеге кёп зат керек эди ол санда чачдырыучула. Ибрагим нёгерлери бла ол жууаплы жумушну тийишли тамамлагъанды.

Малкъарлы жаш анда жамауат жумушха да тири къатышханды. Милициягъа болушлукъгъа дружинникле деп болгъандыла. Ол аланы санында кече шахарны орамларында айланып,  низамгъа къарагъанды. Бир жол, ишден сора ингир ала юйюне келе тургъанлай, къолунда да тиширыу сумкасы бла чабып келген эр кишини кёреди. Ызындан а бир тиширыу. Ибрагим жетип, къачып келгенни тутады. Тиширыу да жетеди. Экиси да ол адамны милициягъа ётдюредиле. Къауум кюнден а  Магъадан областьны милициясыны таматасы генерал-майор Минаев,   «Автотеркге» келип, адамланы аллында Гочия улугъа аты жазылгъан сагъат берип кетгенди.

Иш кёллюлюгю, буюрулгъан жумушланы тийишли тамамлагъаны ючюн, таматала жашны сыйын кётюре башлайдыла. Махтау къагъытла, «Победитель социалистического соревнования» белгиле бере турдула.

Сынаулу шофёрла жаланда машина бла ташыгъанда ,  Ибрагим а, улоугъа дагъыда бир прицеп тагъып, анга да машинасына салгъан тенгли бир жюк къошуп,  элтип тургъанды. Жюкню жюклеген заманда ишчилени юслерине сюелип къарап, санап тургъанды. Ётдюрген да алай этгенди. Аны  хайырындан ташыгъан жюгюн къоранчсыз жерине тапдыргъанды.

«Автотеркни» оноучулары Ибрагимни ишлегенин бек жаратхандыла. Эм къыйын жумушланы анга буюргъандыла. Ол да, кеси жанындан, хар ишин айыпсыз тындыргъанды. 1977 жылда уа  ишде болдургъан бийик жетишимлери ючюн анга Урунуу Сыйлылыкъны орденини ючюнчю даражасы бериледи. Дагъыда эки жылдан а -ол орденни экинчи даражасын.

Ары дери уа Ибрагим тёрт кере Магъадан областьха депутатха айырылады. Ишин да бардыргъанды, тюрлю-тюрлю организацияланы  халларын тинтгенди, адамларыны жашауларына къарагъанды, жарсыуларына тынгылагъанды. Ызы бла областьны таматаларына жолугъуп, кемчиликлени тюзетир амалланы излегенди.

Жетмиш алтынчы жыл солургъа юйюне келгенде, бир эллиси Наршауланы Ахматны къызы Зухура бла юйдегили болады. Сора аны да биргесине  алып кетеди. Анда ишлеген жерлеринде  юч отоулу фатар да бередиле. Ибрагим жер юлюш да алады. Юй бийчеси анда картоф, хобуста ёсдюреди. Жемишледен ишхелди бла тукъузгю кёп ёсе эди. Аладан да тиширыу къышха тюрлю-тюрлю ашарыкъла хазырлагъанды.

Ол жылланы Зухура былай эсгереди: «Магъаданда оруслула, украинлиле, японлула, татарлыла, чеченлиле, ингушлула, якутлула эм дагъыда кёп башха миллетлени келечилери жашай эдиле. Бир бирге бек иги болгъандыла. Сен башха миллетни адамыса деп,  аман айтхан, тюртдюм этген болмагъанды. Ариу айтып,  ыразылыкъ алыргъа кюрешгендиле».

Алай эте таулу юйюр Магъаданда жыйырма беш жыл жашайды. Ибригимни анасы ауруйду да, сора ол юйюрюн да алып, журтуна къайтады. Бюгюнлюкде Биринчи Чегемде жашайды. Сабийлерини юсюнден айтханда,  эки къызлары, бир жашлары барды. Ала экишер бийик  билим алгъандыла. Жашлары Масхут Москвада ишлейди. Къызладан таматалары Камилла полицияны майоруду. Аны гитчеси Мадина тиш докторду. Ара шахарыбыз Москвада жети жыл ишлегенди,  2012 жылда анда эм иги докторуна саналгъанды. Бюгюнлюкде атасы, анасы бла жашайды, Нальчикде ишлейди.

Алайды да, узакъ Магъаданда  тёрт кере депутатха айырылгъан таулу жашны юсюнден билгенибизни, эшитгенибизни айтдыкъ. Иш кёллюлюгю бла кесине сый тапханды, ариу юйюр ёсдюргенди. Мындан арысында да игиликге тийиши болгъанлай кёп жыл жашасын.

Османланы Хыйса.
Поделиться: