Студентни фахмуларын ёсдюрюрге иги себеплик этедиле

Жырла, ариу макъамла, тепсеуле хар миллетни да энчилигин кёргюзтген шартладыла. Алай халкъ аланы  айнытмаса, эс бурмаса, ёмюрлени жыйылып, тёлюден-тёлюге сакълана келген хазна  тас болуп барлыгъы баямды. Хар халкъны да аллай усталыгъын сакълаугъа, сабийлени фахмуларын айнытыугъа себеплик этген а Нальчик шахарда  Искусстволаны  Шимал Кавказ къырал институтду. 

Ол 1990 жылдан бери ишин бардырады. Ол Шимал Кавказда аллай профильде жангыз болгъаны ючюн, бери башха республикаладан, округладан да кёп адам келип окъуйду. Мында хар студент да кесин сынарча,  билимин ёсдюрюрча  кёп сейир факультет барды. Алада болумну юсюнден бизге институтну билим бериу жаны бла проректору, Дагъыстан Республиканы Культурасыны сыйлы къуллукъчусу Мусабег Ахмедагаев билдиргенди.

Заманны баргъанына, тюрленнгенине кёре жангы факультетле да къошулгъанлары баямды.  Институтда фортепианода, оркестр, духовой, къыл къобуз инструментле, миллет къобуз, тепсеу, дирижёр, жыр, актёр фахму, телевиденияны бла кинону режиссурасы,  социал-маданият иш, музыка билим бериу  бёлюмле  бардыла. Эндиге дери бу усталыкълада бир-бирлеринде жангыз бакалавриаты окъургъа жарагъанды, быйыл  магистратурада ачылгъанды. Хар сабийни да кесини энчи хунери болгъаны себепли, быйыл бир жерге тёрт адам келгенди. Алай бла факультетледе  бюджет жерле толгъандыла.

Институтну кесини энчилиги болгъаны да белгилиди.  Башха  окъуулада студентле  жангыз ЕГЭ-ни хайыры бла кирип къаладыла. Мында  аны бла чекленмей, музыка жаны бла да билимлерине  къаралады. Беш тюрлю экзамен  бериледи, ол санда  музыканы тарыхы, сольфеджио да.

Аны ючюн бери сабийлени кёбюсю  не  музыка школну,  неда  училищени бошап келедиле.  Болсада, институтда, искусство жаны бла окъургъа амаллары болмай, алай кеслерини фахмуларын сынаргъа сюйгенлеге да бек ыразыдыла. 

- Музыка школда окъургъа онг чыкъмагъанлай, алай тамаша фахмулары болгъанла да бардыла.  Алагъа да мында окъуп, билимлерин ёсдюрюрге амал чыгъады. Тышындан къарагъаннга, мында окъугъан женгил да кёрюне болур. Алай ол тынч болмагъанын билдирирге сюеме. Студентле сайлагъан ишлерин, керти да, кёллери бла сюйгенлери баямды. Нек дегенде, бери келирлерини аллында кёбюсю музыка школда не беш, неда жети жыл окъуйдула. Ызы бла училищеде тёрт жылны.  Андан  сора мында бийик билим  алыргъа, усталыкъларын ёсдюрюрге келедиле. Кёпле муну тауусуп, тутхан сфераларында илмуланы кандидатлары да боладыла.  Сёз ючюн, фахмулу жашыбыз Малкъарланы Мурат  бу сферада онжети жыл окъугъанды. Бюгюнлюкде да институтну айтхылы устазларындан бириди,- дейди ушакъ нёгерибиз.

Институтха керти да аламат ёню, музыканы иги ангылагъан сабийле да келедиле.  Алай студент жангыз фахмусуна ышанып, тири кюрешип турмаса, анга ёсген къыйын боллукъду.  Искусствода керти да иги жетишимлиле эринмегенлей билимлерин, фахмуларын  ёсдюрюп тургъанла болаладыла деп  чертеди проректор.

Мында аламат окъугъан сабийле кёпдюле. Иги стипендиялагъа алгъан студентле аз тюйюлдюле. Алай  анга тийишли болгъан а тынч тюйюлдю. Иги окъугъандан сора да,  къаллай конкурслагъа къатышханы, даражалы жерлеге чыкъгъанына да къаралады.

Студентлеге окъууда теориядан сора, практикада керек болгъаны баямды. Мында окъугъан сабийле биринчи курсдан ишлеп башлагъанларын да айтады Мусабег Медагаевич.  Нек дегенде, ол бизни республикалада миллет тепсеулеге,  музыкагъа уллу эс бурулгъаны бла байламлыды. Окъуудан сора кёбюсю школлада, тюрлю-тюрлю кружоклада сабийлени ариу аякъ бюгерге, жырлагъа, миллет къобузда, фортепианода согъаргъа юйретирге барадыла.  Телевидения бла кинону режиссурасында окъугъанлагъа уа кинола, фильмле алдырыргъа мадарла этедиле.

Андан сора да,  2016 жылдан бери институтда Музыка кадет корпус ишин бардырады.

- Аны ачылгъанына Институтну ректоруна Рахайланы Анатолийге ыразылыгъымы билдиреме. Россейде аллай жангыз тёрт корпус барды - Химкиде, Краснодарда, Санкт-Петербургда, сора бизде. Быйыл биринчи выпуску да болгъанды. Аны онеки адам бошагъанды. Экиси бизге окъургъа киргендиле, бири уа  Саратовда Консерваторияда окъуйду. Кёбюсю да аскер  оркестрледе ишлейдиле, - дейди ол.

Кадет бёлюмге ариу ёнлерине, фахмуларына къарап сабийлени тёртюнчю классдан  сора аладыла.    Аны себепли кеслерин сынаргъа сюйгенлеге  келе тургъан жыл да ахшы  амал боллукъду.  Ары жангыз бизни республикадан угъай, битеу Шимал Кавказдан келирге  онг барды.  Сабийлени жашар жерлери,  бир кюннге беш кере азыкълары да болады. Быллай окъуу жер сабийге фахмусун айнытыргъа иги  себеплик этген, билим ёсдюрюрге болушханын белгилерчады.

 Институтда  хар не да келген сабийле абызырамазча, окъууларына кёллерин берип кюреширча  этилипди.  Педагогла уа  барысы да бийик билимлери болгъан, кандидат диссертацияланы къоруулагъан, жарыкъ  адамладыла. Хар сабийге да энчи эс бурадыла, аланы фахмуларын ёсдюрюрге къыйынларын аямайдыла.   

Институтну  арбазында  студентле жашарча юй да барды, республиканы узакъ эллеринден, башха регионладан келгенле да анда турургъа амал бериледи.  Ол студент абызырамазча, тынч жашау этерча, тизгини ариу жыйылгъан мекямды.