Илму

Росгидрометде бизни къыралда хауа болумлада къоркъууланы юсюнден доклад хазырлагъандыла. Битеудуния экономика форум кюнню халында  болгъан тюрлениулени  жер башында эм уллу къоркъууланы тизмесинде биринчи жерге салгъанды, террорчулукъдан окъуна алгъа чыгъарып. Анга былай уллу  эс бурурча хауагъа  не болгъанды? Биз андан нени сакълайыкъ? Аны юсюнден белгили  россейли экспертле хапарлайдыла.

Малкъар халкъны кеси заманларында атларын айтдырып, бюгюнлюкде уа унутула баргъанлары кёпдюле. Анда-санда биреу билгенликге, аланы ким болгъанларын, не иш бла кюрешгенлерин, миллетине да къаллай хайыр келтиргенлерин эшитгенле окъуна аздыла. Биз аллай инсанларыбызны эсибизде тутаргъа, ёсюп келген жаш тёлюге ала башлагъан жумушну андан ары бардырырча онгла, мадарла къураргъа керек болгъаныбыз а баямды.

(Баргъаны)

Бу тюрлю тил байлыгъыбыз ата-бабаларыбызны кёп жылланы ичинде тенглешдириу, тинтиу амаллары бла къуралгъанды. Аланы магъаналары алай теренди, сёз-сёз кёчюрюп, кишиге ангылатырча чыгъараллыкъ тюйюлсе магъаналарын. Аланы билгенни тили бай болады. Ариу сёлешгеннге уа ким да сюйюп тынгылайды.

Филология илмуланы доктору, КъМКъУ-ну орус эм тыш къыраллы литератураланы кафедрасыны профессору Кучукланы Ахметни къызы Зухураны биз университетде окъугъан кезиуюбюзде биринчи  лекциясы бла келгени, А.Экзюперини жашау эм чыгъармачылыкъ жолуну юсюнден айтханы кёз юсюмдеди. Алыкъа ол уллу илмугъа энди атламла эте башлагъан алим эди, кандидат диссертациясын  хазырлагъан кезиу. Аны ол жетишими бла курсубуз жюрекден алгъышлагъаны да эсимдеди.

Эл мюлк продукцияны тирликлилигин кёбейтиу амалладан бири битимлени жангы гибридлерин эмда сортларын хайырланыуду, дейдиле Къабарты-Малкъар Республикада ветеринария эмда фитосанитария жаны бла Федерал надзор службаны специалистлери.

ITV/AxxonSoft  халкъла аралы компания «Мен программистме» деген программаны Къабарты-Малкъарда толтургъанлы ючюнчю жыл барады. Проектни башламчысы эмда информация технологиялада къоркъуусузлукъну жалчытыу видео системала бла кюрешген  фирманы таматасы Алтууланы Муратды. Аны бизге айтханына кёре, быйылдан башлап, информация технологиялагъа юйретиу жаны бла курсла элледе да ачылгъандыла. Окъутуу хакъсызды, программа кеси да тёрт жылгъа созулупду.

Фразеология айланчла ана тилибизни кенг онгларын белгилейдиле. Аланы хар бирини магъанасы башха сёзле бла ачыкъланады. Алай а халны, болумну толу суратлар ючюн, ата-бабаларыбыз бу айтылыуланы къурагъанды. Ол тюрлю жюрютюлюулеринде ала бизни тил байлыгъыбызны чексиз кенгликлерин, миллетибизни оюм эте,тенглешдире билиуде бийик хунерин ачадыла.

Россейни илму академиясы чыгъаргъан «Этнографическое обозрение» журналны 2006 жылда басмаланнган экинчи  номеринде белгили алим, этнограф Гемуланы Нухну жашы Исмайылны юсюнден А.В. Баулону эсгериую басмаланнганды.

«Космопоиск» битеуроссей илму-тинтиу биригиуню бла жер-жерли спелеологланы бирикген экспедицияларыны чеклеринде Сары-Талада эм узуннга саналгъан «Главный калибр» атлы дорбуннга тюшюу болгъанды. Алимлени муратлары, алгъа жылладача, быйыл да жер тюбюнде илмугъа алыкъа белгили болгъан жангы жолланы, объектлени тизлеу, шёндюгюлю илму ангылаталмагъан табийгъат эм башха болумланы табыу эм ачыкълау эди.

Кёп болмай Къабарты-Малкъар къырал университетни ректору Юрий Альтудов бла   «Техно Спарк» компанияны таматасы  Денис Ковалевич «Точка кипения» арада бардырылгъан жыйылыуну  кезиуюнде келишимге къол салгъандыла.   Анга кёре энди КъМКъУ-ну    бошагъанла  предпринимательстволукъ жаны бла билимлерин  алада ёсдюрюрге боллукъдула.  Тюбешиуге   преподавательле, студентле, вузланы илму эм инвестициялы партнёрлары да къатышхандыла.