Маданият

Залийханланы Жюнюсню жашы Жанакъайыт малкъар халкъны ахшы уланларындан бири эди.

Бабаланы Сулейман «Атамы китабы» деген хапар жыйымдыкъда ата ташны юсюнден, бийик тауланы, аланы башларын жарытхан акъ къарланы, танг эшигин ачхан кюнню, улагъы бла бирге отлай тургъан маралны юсюнден жазады. Бу затла бары да атаны юсюнден эсгериу бла келедиле. Атасы бла мал кютген жаш былай айтады: «Кёп тюрлю къалам барды, алай жети тюрслю тейри къылычды атамы къаламы да, къылычы да. Мен да… тауда жауунда жамычы кийип, жылкъыланы тау этекледен сюрюп, атама ушаргъа кюрешеме. Болсада, минг зат айтып, бир затны айтмай къояма.

КъМР-ни сыйлы артисткасы, Къулийланы Къайсын атлы Малкъар къырал драма театрны актрисасы Биттирланы Махайны къызы Абидат туугъанлы бу кюнледе 105 жыл болады.

Къауум жыл мындан алгъа Къарачайда Къарт-Журт элде болгъанымда къонакъбайларым узакъдан кёргюзтген эдиле Гошаях бийчени кешенесин. Къобан сууну ол жанында ариу кюнлюм бетде, эрттегили къабырстанны бир жанында, акъ кешене сюеледи. Сын ташланы къатында ол кенгден окъуна иги билинеди. Ол Гошаях бийчени асыралгъан жериди. Алай бу тиширыуну атын жюрютген анда къала да барды. Жётегей сууну башында, кириш тауланы тебирегенден сора аталгъанды ол ат. Дагъыда ол тийреде таулагъа да Гошаях сырт дейдиле.

Бабаланы Хызирни жашы Сулейман, къауум китапны автору, новеллала, эсселе жазгъанды. Аны чыгъармалары бир жумушакъ, жашырын хапар  халда айтыладыла.

Жазыучу Хучиналаны Магомет адабиятыбызгъа ашыкъмай келгенди, хар жазарын оюмлап, тинтип, базманда чекгенча. «Ючюнчю батальон» аны биринчи проза чыгъармасыды. Андан сора «Уллу Малкъар» деген романы, «Кюйсюз заман» (хапарла бла повесть китабы) эм «Кюн балалары» атлы

Къулийланы Борисни «Сараякъ къазла» деген романы кёп затны юсюнден айтады.

Къарачай поэт, жазыучу, драматург Батчаланы Мусса 1939 жылда Кумушда туугъанды. Къарачай-Черкес къырал педагогика институда окъугъанды. Жазыучулукъ ишин эртте башлагъан эсе да, китаплары уа эсли болгъанда басмаланнгандыла. 

1929 жылда Профсоюзланы Къабарты-Малкъар область советинде ходожестволу самодеятельностьну миллет тепсеу къаууму къуралгъанды. Аны атына алгъа «Агитбригада», ызы бла «Къызыл Кавказ»  дегендиле. Таулуладан ары киргенлени арасында Рахайланы Якуб, Датчиланы Хамит да болгъандыла. 

Гуртуланы Элдар къыркъгъа жууукъ китапны авторуду. Аны юсюнден сёз баргъанда, олсагъат окъуна аны чам хапарлары, повестьлери, тарых жолуна аталгъан чыгъармалары сагъыныладыла.