Саулукъ

Тыш къыраллада  къанны эмиучю къуртла бла жаланда бир кесек ауруудан багъадыла, бизде уа - битеу барысындан да. Буруннгулу врачла пиявкаланы не тюрлю аурууу болгъаннга да буюра эдиле. Тынгылы дарманла чыкъгъандан сора уа, ала унутулуп тургъандыла. Болсада бу арт кезиуледе гирудотерапия энтта да кенг хайырланылып башланнганды. «Ваш доктор» деген медицина учрежденияны врачы Хуламханланы Халимат бу багъыу амалны юсюнден айтханды.

Улбашланы Лейля Нальчикде энчиленнген Сабий юйню жашагъан жерлерине барып (выездной) сабийлеге паллиатив болушлукъну тапдыргъан службасыны башчысыды, врачы-педиатрыды. Алыкъа жаш специалист эсе да, ол медицинада эндиге дери республикабызда угъай, къыралыбызда окъуна бюгюнлюкде аз-аздан белгили бола баргъан ызны (паллиатив службаны) бизде да къуралырына, къыйналып тургъан къызчыкъла-жашчыкъла, аланы юйюрлери да эс табарларына къайгъыргъанладан бириди. Биз аны бла ишини юсюнден ушакъ этгенбиз.

Шёндюгю пандемия (Covid-19) адам улугъа жукъгъан ауруула нечик уллу хата салыргъа боллукъларын эсге салгъанды. Къоркъуусуз жашаугъа къайтыргъа жаланда вакцинала онг берликлерин да.

Замансыз жашаудан кетиуню сылтауларындан бирине  инфаркт саналады. Ол бек магъаналы бюгюннгю жарсыуладан бири болгъаны ючюн аны юсюнден билирге керек шартланы эсигизге салайыкъ. Материал «Аиф. Саулукъ» газетни алгъыннгы номерлеринде басмаланнган материаллагъа кёре жарашдырылгъанды.

Ашагъан ашыбыз, татыулу болгъандан сора да, саулугъубузну къорууларгъа болушхан кёп тюрлю витаминледен толу болургъа керегин барыбыз да билебиз. Болсада къыш айлада кесибизни тюрлю-тюрлю жукъгъан аурууладан сакълар мадарланы, нек эсе да, эсибизге алмай, «кесекле» чархыбызгъа сингнгинчи турабыз. Бюгюн ючюнчю поликлиниканы врачы Рахайланы Аслижан иммунитетни къаллай ашла бла кючлендирирге боллугъуну юсюнден айтады. Ала, жашау сынаула кёргюзтгеннге кёре,  кёп аурууладан къутхармасала да, сууукъланы аллында вирус кесекледен сакъларыкълары ишексизди.

Бусагъатда адамла кёп заманларын социальный сетьледе оздурадыла, бир затлары ауруса, бир бирлеринден халкъ рецептлени сурайдыла. Мен аланы бир къауумун бирге жыйышдыргъанма, сынап да кёргенме.

Хар тиширыуну  да жюрегин бек къыйнагъан къарт болуууду. Ариулукъну сакълар амал бармыды? Ёмюр жашлыкъны жашырынлыгъын табаргъа адам улу хар заманда да итинип келгенди. Кёп ёмюрлени ичинде алхимикле бла врачла дуния бла бир рецептлени айтхандыла: сарымсах, къызыл чагъыр, къанны алышындырыу, мыйыдан гипофизни кетериу дегенча мадарланы. Ол амалланы хар бири да бир кесекге жарагъан кибик этсе да, къартайыуну уа тохтаталмагъанды. Алай эсе да, ол кюрешни ахырында алимле къартайтмазлыкъ дарманны жарашдыралмагъандыла. Биз эстетика медицинаны юсюнден  врач-косметолог Къойчуланы Шамиль бла ушакъ этгенбиз.

Кёп сабийле садха неда школгъа жюрюп башлагъанлай ауруп тебирейдиле, алагъа асламысында кесекле тиедиле, жётел этедиле. Гитчеге быллай кезиуде терк эм тюз медицина болушлукъ этилмесе, ауруу ёпкелеге, бронхалагъа ётеди, бютюн къыйын багъылады. Бизни бюгюннгю ушакъ нёгерибиз Мурзаланы Суфиянны къызы Зулихады. Ол, Къабарты-Малкъар къырал университетни медицина факультетин бошап, Москвада И.М.

Бусагъатда сырт сюеклери къыйнагъанла жаланда таматаланы араларында угъай, сабийледе да  тюбейдиле.  Бу проблеманы юсюнден  «Ваш доктор» медицина араны терапевти Хуламханланы Халимат бла ушакъ этгенбиз. 

Бизде да, къудуретни ахшылыгъындан, медицинаны эм къыйын бёлюмюнде ишлеген, билимлиликлери, саусузлагъа  жандауурлулукълары, бютюнда бег а профессионал ышанлары бла таныулу врачларыбыз бардыла. Аладан бириди Наршауланы Рамазан да. Ол бюгюнлюкде Нальчикде Перинатал арада эмда Къан тамырлагъа бакъгъан  республикалы  арада анестезиолог-реаниматологду. Алыкъа жаш специалист эсе  да, тутхан ишинде ангылауу, анга кёлю бла берилгени бла да айырмалыды.