Саулукъ

Биз хар заманда да жукъугъа заман табалмайбыз. Нек? Ишлеген жерибизде да иш топпа-толу, юйде да тюз алай. Къол къайсы бирине жетсин? Сора къуруда жукъуну заманын урлап турсакъ, саулугъубуз оюламыды? Аны юсюнден терапевт Гасыланы Лиза бла ушакъ этгенбиз.

Адамланы араларында не къадар кёп ашап, алай а семирмегенле бардыла, аз ашап, семизликден къыйналгъанла да кёпдюле. Ауур адамла, энчи диеталаны излеп, аланы хайырындан бир кесек назигирек болургъа сюедиле. Алай диетологла уа иш жаланда ашда болмагъанын да белгилейдиле. «Бир диета да жокъду къарында жауну арталлыда кетерип къойгъан. Андан сора да, физический упражненияла керекдиле», - деп ангылатады «АиФ» газетни корреспондентине врач-диетолог, Ауурлукъну тюзетиу жаны бла биринчи шахар больницаны  клиникасыны таматасы Светлана Исакова. – Эр кишиле арыкъ болабыз деселе, беллеринде жаула эм къыйын кетгенледиле. Алайда жаула болуп, бирси жерлеринде жокъ эселе уа, биринчиден, белни кенгериуюне себеплик этген башха аурууларыны болгъанларын бла къалгъанларын билирге тийишлиди.

Кёребиз: инфарктдан сора кёпле ишлерине къайталмайдыла. Юйде да хазна зат эталмайдыла. Биз Огъары Малкъарны больницасыны баш врачы Чаналаны Аслижан бла бу къыйын проблеманы юсюнден ушакъ этгенбиз.

Кёп болмай Къабарты-Малкъар къырал университетде Тютюн ичиуге къажау турууну  битеудуния кюнюне жоралап медицина факультетини келечилери   школчулагъа тематикалы  акция бардыргъандыла.

Аурусакъ дарманла ичерге ёчбюз. Алай аланы хар бирин къалай ичерге керек болгъаныны мардалары барды.  Аны юсюнден Нальчик шахарны ючюнчю номерли поликлиникасыны врачы Рахайланы Аслижан бла ушакъ этгенбиз.

КъМР-ни Жамауат палатасыны жыйылыуунда терк медицина болушлукъ этиуню качествосун игилендириу тинтилгенди.

 Тёрели болмагъан медицина багъыу бусагъатда кёплеге болушады деген оюмну терк-терк эшитирге тюшеди. Адамла врачла бла кенгешип, ол амалны да унутмайдыла саулукъларын кючлеу жумушлада. Къан ичген къуртланы багъыуда хайырланыу амалгъа да магъанасызгъача къараргъа керек тюйюлдю. Аны илму медицина да женгдиргенди эмда пиявка кеси да Дарманлыкълары болгъанланы къырал реестрине тюшгенди (Hirudo medicinalis – медицина пиявка). Жаны болгъан затны аллайгъа тергеген а бу жангыз шартды. Бу дарманланы 10 энчи биофабрикада чыгъарадыла (ёсдюредиле).

Майда батареяла сууукъ, кийимибиз да женгил, жай жылыу а алыкъа жокъ…аны хатасындан гриппден,тамакъ ауруудан, кесекледен къыйналабыз. Врачха барыргъа сюймейбиз. Бусагъатда  жайылгъан жукъгъан аурууладан багъыугъа тахта кёгетлени кёплери уллу къошумчулукъ этедиле. Аланы юслеринден Ново-Ивановское элде терапевт Мегрелланы Келимат хапарлагъанды бизге.

Хар ауругъандан къуруда антибиотикле ичип тургъан иги болмаз.  Врач айтса, аны оноуундан чыкъмайбыз, алай дагъыда не жемишле тюз антибиотиклеча кючлюдюле – аны билген игиди. Аллай хайырлы жемишлени юслеринден терапевт Созайланы Халимат бла ушакъ этгенбиз.

Хауа болумланы хыны тюрлениулери эм иммунитетни къарыусузлугъу саусузланы санларына  бютюн бек къадаладыла. Жауунну тюбюнде салкъынлыкъсыз айлансагъыз, аякъларыгъызны жибитсегиз, автобусну сакълап, сууукъ шинтикде 10 минут олтурсагъыз, сёзсюз, сизге жаз башы ауруула терк окъуна жабышырыкъдыла.