Календарь событий

16 апреля 2021

Май, Прохладна эм Бахсан районлада къыстау урлукъ саладыла

Белгилисича, быйыл Къабарты-Малкъарда сабанлыкъланы  281,9 минг гектар  чакълы бирине  урлукъ салынырыкъды, ол  былтырны кёрюмдюлерине келишеди. Бу кюнледе   Май  районну аграрчылары  да къыстау урлукъ чачып кюрешедиле.  Саулай алып айтханда, эл мюлклени барысында да жазлыкъ сабанлагъа   12207 гектар жер бёлюннгенди.  Ол санда   будай бла къудоругъа -5418, тахта кёгетлеге -2613,  картофха – 526, чеплеуге – 390, соягъа -  60  эм мал ашха 3059 гектар бёлюннгенди. Эл мюлк предприятияла урлукъ, отлукъ, запчасть керек бла да  жюз процентге жалчытылыннгандыла.

Экология болумну игилендирирге алланып

Бу кюнледе Чегем районда эки айлыкъ экология акция башланнганды. Аны чеклеринде саулай  муниципалитетде санитар болум  игилендирилликди  эм тёгерек-башны жашиллендир  мадар да этилликди.

Акциягъа къатышханла  эллени тийрелерин, череклени, жолланы жагъаларын тазаларыкъдыла, терекчикле орнатырыкъдыла, эсгертмелени, мемориалланы эм учрежденияла бла предприятияланы эм башха жерлени да тап  халгъа келтирликдиле.

 

«МЕН БИЙЧЕ БОЛСАМ…»

Олтура эдиле юч эгеч, таматалары – халы ийире, ортанчылары – къумач согъа, гитчечиклери уа – гинжи ойнай.

Тамата эгеч  айта эди:

– Мен бийче болсам…

Ортанчы эгеч айта эди:

– Мен бийче болсам…

Кичи эгеч, аладан кёргенни эте, айта эди:

– Мен, бийче болсам…

УНУТМА

Кюн – къызыл суу ичирилген алтын топ, юй гаккыны сарысы кибик, билмей тургъанлай чыгъып къалды тауну башына. Энди ол андан тёнгересе, суугъа тюшерикди. Суу а узакъгъа барады, ашыгъып. Алыр да кесини къоюнуна, къызыл суу ичирилген алтын топну узакъгъа элтир. Тенгизге дери. Анда уа кюн бютюнда керекди. Нек десенг, бир талай адам сакълайдыла жылы жайны, барып, тенгиз жагъасында къызыу юзмезде быллай алтын топну тюбюнде кюннге къызып жатар ючюн. Кюнден бла тенгизни тузундан болгъан хауа бла солургъа сюйюп.

Окъуучуларыбызны санына дайым къошулады

Жазылыу кампания бошалса да, газетибизни  тиражы аз-аздан  ёсюп туруучуду. Алай болса да,  бу айны ал кюню уа бизни бютюнда бек къууандыргъанды. Не ючюн десегиз, биринчи мартдан «Заманны» окъуучуларыны санына 54 адам къошулгъанды. 

Ауруу жайылгъан заманда неге эс бурургъа тийишлиди?

Бусагъатда грипп бек жайылгъан кезиудю, офисле, школлада классла бош боладыла. Ауругъанла барысы да тохтаусуз жётел этгенлерине тарыгъадыла. Ол сагъайтыргъа керекмиди, сора ол къоркъуулу болуп къачан тебирейди – аны юсюнден «Аргументы и факты» газетге врач-педиатр, оториноларинголог Евгений Степанович айтханды.

Австралиячыланы жомакълары бла таурухлары

Бек бурун заманлада жерни башын суу басып болгъанды. Аз-аздан суу  кете башлагъанды, сора бир-бир жерледе айырыкамла чыкъгъандыла. Суу кеталмай къалгъан жерле уа богъазла болгъандыла.

Айырмалы медиклеге – махтау, сый да

РФ-ни  ФСИН-ини КъМР-де  Управлениясыны  медицина подразделенияларында  ишлеген врачла,  фельдшерле, медсестрала, лаборантла 14-чю апрельде  байрамларын белгилегендиле. Аны  1829 жылда  апрель айда  патчах Голицин тохташдыргъанды.  Бусагъатда хар  пенитенциарный учрежденияда тутмакълагъа деп ишленнген  энчи  больницалада бёлюмле, филиалла бардыла.

Электрокючню чыгъарыу ёсгенди

Къабарты-Малкъарны отлукъ-энергетика комплексинде былтыр 538,8 миллион киловатт-сагъат электрокюч чыгъарылгъанды. Ол санда 529,6 миллионну ГЭС-ле бергендиле. Белгилеп айтханда, биринчи кёрюмдю республикада хайырланылгъан токну ючден бири болады. Кеси да, буруннгу жыл бла тенглешдиргенде, 28,5 процентге кёбейгенди.

Къаллай къызла ариулагъа саналгъандыла

Не тюрлю заманлада да, мамыр кезиуледе, къазауатлада да, ариулукъгъа табыныу энчи жерни алгъанды. Таулу миллетни юсюнден айтханда, бизни къызларыбыз субайлыкълары, тизгинлерин ариу жыя билгенлери, кеслерин жюрютгенлери бла къачан да юлгю болгъандыла. Сюргюн жыллада, ачлыкъ, къытлыкъ къысханда да, ала кеслерин бошламагъандыла. Алай биз субайлыкъны, чырайлыкъны багъалагъан эсек, тюрлю-тюрлю ёмюрледе уа ариулукъну белгилеген шартла дайым тюрлене тургъандыла. Аны ючюн къайсы ёмюрледе къаллай къызла ариугъа саналгъанларына бир къарайыкъ.

Ораза – табыныуну, ийманны эшиклери

Рамазан айда хар муслийманны жашауунда артыкъда магъаналы жерни нек алгъанын  Аль-Азхар халкъла аралы ислам университетни выпускниги, «Ислам в Евразии» регионла аралы газетни баш редактору Аккайланы Хасим хажи ангылатады:.

Магъаналы тюбешиу, хайырлы ушакъ

Озгъан  баш кюн Нальчикде "Намыс"  сабий реабилитация арада тюбешиу болгъанды. Ары къонакъгъа КъМКъУ-ну  педагогика эм методика жаны бла билим берген институтнда ишлеген  психология илмуланы  кандидаты  Ногерланы Татууну къызы   Мариямны башчылыгъында  биринчи, экинчи, ючюнчю курсланы студентлери  келгендиле.

Алагъа араны жыйылыула бардырылыучу залында  директор  Адальби Карданов,  психолог Наталья Калашникова,  арада кечиннген къызчыкъла, жашчыкъла да жарыкъ тюбегендиле.

Сабийлеге, кесибизге да ийнанайыкъ, болгъан затыбыз ючюн ыразы бола да билейик

Бусагъатда барыбызгъа да къыйын кезиудю десек, ётюрюк болмаз. Быллай заманлада адам кесин къалай кёллендираллыкъды?  Кюч – къарыу къайда излерге керекди?Аны юсюнден Жангы Малкъарны орта школуну устазы, психолог Хочуланы Маляш бла ушакъ этгенбиз.

-Биз сакъламагъан, сюймеген ишле болсала, не зат этерге керекбиз?

Арысы да дайым излеуню жолундады

Уллуну, гитчени, тиширыуну, эр кишини алып айтсакъ да ким танымайды Къарачайда, Малкъарда да Къасботну? Мен Тамбий улу  Къасботну юсюнден айтама, Жырчы Къасботну.

Бизде уа, мени юйюмде анга Бизни Къасбот дейдиле. Къасбот бла хапар айтмай мени кюнюм озмайды. Аны бла бир аз  ушакъ этсем бир жангы кюч-къарыу къошулгъанча болама, жашаугъа жангы кёзден къарайма. Сора мен аны бла ушакъ этип тебиресем, телефон бла сёлешген кезиуюбюзню айтама, туудукъчугъум Айна къатыма келип: «Аппа, бизни Къасбот бламы сёлеше тураса, менден да салам  айт»,-дер.

Таулу миллетни жашаууну, кёп шартларын ачыкълагъан сурат

Зольск муниципал районну тарых Краеведение музейи «Шедевры территории Победы» атлы халкъла аралы конкурсха къатышханды. Ол Уллу Хорламны жетмиш алты жылына жораланнган «Территория Победы» деген халкъла аралы проектни чегинде къуралгъанды.