Календарь событий

14 апреля 2021

Сирияда таулу тукъумланы келечилери жашагъандыла

Тарых илмуланы кандидаты, КъМР-ни халкъгъа билим бериуюню сыйлы къуллукъчусу Тёппеланы Магометни Сирия Республиканы халкъы, культурасы, тёрелери  бла шагъырей болургъа насыбы  тутханды. Аны акъылына кёре, Сирияда бола тургъан ишле, террористлеге къажау  операцияны кёрюмдюлери да битеу дуниягъа Россейни тюз ниетлилигин, бу арап къыралны керти шуёхлары бла душманлары кимле болгъанларын кёргюзтгендиле.

Быйыл кюч алгъан законла

Айлыкъ эмда жашау этерге  жетерик ахчаны эм аз ёлчемлери, эл мюлк ипотека, къырал жумушланы тамамлау, ЗАГС-ланы ишлерин игилендириу. Жангы жылны башындан бери  къаллай федерал законла  кючлерине киргендиле?

Социал тёлеуле ёсгендиле

1 январьдан айлыкъны эм аз ёчеми ёсдюрюлгенди. 2021 жылда ол  къыралда орталыкъ  хакъны 42 проценти тенгли боллукъду – 12 792 сом. Жашау этерге жетерик ахчаны эм аз ёлчеми уа 11 653 сом болгъанды. Ол а  орталыкъ хакъны 44,2 проценти тенглиди.

Балет саулукъну кючлеуге ахшы себепди, республикада аны айнытыргъа кюреширикме

Кёп болмай Нальчикде балетден «ARMONIA» деген школ ачылгъанды, ол Экинчи Таманский дивизияны орамында 31-чи номерли юйде «Кюн шахарны» къатында орналыпды. Аны башламчысы Роксана Ардашаевады.

Мындан ары да алып, окъуп турурча

Жазылыу – 2021

 Багъалы шуёхла!

Сиз бир  тюрлю сылтаула бла шёндюгю жылны экинчи  кварталына «Заманнга» жазылалмай къалгъан эсегиз,  халны тюзетирге амал барды.  20  апрельге  дери сиз бу къыйматлы  жумушну, почтагъа барып, неда  корреспонденцияланы адреслеге  ташыучу адамны  болушлугъу бла,  тындырсагъыз,  ана тилибизде чыкъгъан  газетни  майдан алып , окъуп турлукъсуз.

Жазылыуну эки  айгъа багъасы – 243 сом 22 капек.

Гитчелени сыфатларына кёре эришдириу психикаларында осал тюрлениулеге келтиреди

Ариулукъгъа итиниу тиширыуну къанындады, даулашлы болса да, сыфатха багъа бичерге жамауат къачан да сюйгенди. Бек биринчи, дунияны эм ариу къызын 130-дан аслам жыл мындан алгъа Бельгияда сайлагъандыла. Телевидение жайылгъаны бла чырайлыкъны эришиулерине бютюн кёп эс бурулуп башлагъанды. Абадан адамланы араларында бу тёрени ангыларгъа боллукъ эсе да, эм ариу сабийни айырыу а къужур кёрюнеди. Болсада  аллай эришиуле дайым бардырыладыла.

Хунерли суратчыны хурметин кёрюп

Нальчикде  Маданият фондда  эбизелени  «Риони»  миллет  биригиулери белгили гюржюлю суратчы Элена Мухуташкилини 90-жыллыгъына жораланнган жыйылыу къурагъанды. Анга къатышханлагъа  «Элико» деген документли фильм да кёргюзтюлгенди.   

Киногъа къараргъа   келгендиле. Аланы араларында,  эбизеледен сора да  башха миллетлени келечилери  бар эдиле.

Умутландыргъан атламла

Газаланы Борис бла Люля  эки къыз бла бир жаш ёсдюредиле. Сабийле Нальчикни 24-чю номерли мектебинде ахшы окъугъанларындан сора да, спорт бла да кюрешедиле.  Ала «Восточный ветер» деген аскер искусстволаны школуна жюрюйдюле, тренер Заур Карамурзовда ушудан жарау этедиле. Артыкъда жетишимлери бла Халимат айырмалыды.

«Врач сабийни кесине жууашдырыргъа, аны бла бир тилли болургъа тийишлиди»

Хар ана сабийи саулукълу болса сюеди. Баям, не иги къарасанг да балагъа, аны бир-бир аурууладан къутхаралмайса. Ол а педиатрны болушлугъу керекли боллугъун кёргюзтеди. Сабий аурумазча, къалай къараргъа кереклисини юсюнден Хасания элни амбулаториясыны врач-педиатры Баллиланы Сафарбийни къызы Фатима бла ушакъ этгенбиз.

Сугъарылгъан жерлеге къошулады

Быйыл Къабарты-Малкъарда  8,5 минг гектар чакълы  сугъарылгъан жерле жарашдырыллыкъдыла.  Регионну Эл мюлк министерствосундан билдиргенлерича, аладан 4,7 минг гектар «АПК-ны продукциясыны экспорту» федерал проектни эм 3,8 минг гектар а  «Россейни мелиорация комплексин айнытыу»  ведомстволу программаны хайыры бла ишленирикдиле.  Сагъынылгъан жумушлагъа   федерал эм республикалы бюджетледен   615 миллион сом бёлюнюрюкдю. 

Эсге сала айтсакъ, былтыр  республикада сегиз минг гектар жер сугъарылырча мадар этилгенди. Анга къыралдан 554 миллион сомдан аслам болушлукъ берилгенди.

Алимни ауазына тынгыларгъа Тюркде, Татарстанда да бек сюедиле

Республикада атлары айтылгъан жырчыларыбыз кёпдюле. Аладан бири Холам-Бызынгы тарындан чыкъгъан Тёппеланы Алимди. Атасы Абдулхалим да жырларгъа, гитарада ойнаргъа  бек сюйгенди, ол  агъач ишге да уста болгъанды. Аны къолу жетмеген элде юй жокъду, жарсыугъа, ол жашаудан эртте кетгенди.  Анасы Роза  кесин таныгъанлы къобуз согъаргъа, жырларгъа, тепсерге да устады. Ол къатышмай, элде, районда да хазна къууанчлы иш бардырылмайды.  Алимни  сабийлиги эл клубда ётгенди десек да, ётюрюк болмаз. Роза клубну директору болуп ишлегенди, аны бла бирге уа сабийлени да  юйретгенди, бюгюнлюкде да ол жумушну тамамлаудан артха турмагъанды.

Терк айныгъан терек бахчалыкъгъа - 580 миллион сом

 Россейни Эл мюлк министерствосуну   программасына  кёре,  Къабарты-Малкъарда Гитче эм орта предпринимательлеге болушлукъ тапдыргъан  банкны бёлюмю  «Кабардинские яблоки» инвестициялы  проектге   245,9 миллион  сом льготалы ёнкюч бергенди.  Андан гарантия бла 147 миллион сомну  «Корпорации МСП»  эм    «Гарантийный фонд КБР»  25 миллион  бергендиле, деп билдириледи финанс учрежденияны пресс-службасындан.

Водитель бузукълукъну кетерирге борчлу этиледи

Жылны аллындан бери жолда жюрюуню къоркъуусузлугъуну инспекторлары водительле машиналарыны миялаларын асыры къаралдым этгенлери бла байламлы 4,1 мингден аслам бузукълукъну ачыкълагъандыла. Аллай миялала кюнню жарыгъын жибермей, къоркъуусузлукъну техника регламентине келишмегенин эсгертедиле автоинспекторла.

Быллай бузукълукъ ючюн жууаплылыкъны юсюнден айтханда, КоАП-ны 12.5-чи статьясыны 3.1-чи кесегине кёре административ тазир 500 сомгъа жетеди. Аны бла бирге водитель бузукълукъну кетерирге борчлу этиледи – мияладан къаралдым плёнканы тешерге.

«…Сизге ораза тутхан игиди. Аны билсегиз эди!...»

1400 жыл мындан алгъа, муслийманлагъа Рамадан айда ораза борч болгъаны тохташдырылгъанда, ол адамны санларына къаллай хайыр, саулукъ келтиргенин ангыламагъандыла. Бирле аны азап сынаугъа  окъуна санагъандыла.  Алай бюгюнлюкде  илму тинтиуле кюнню узуну ауузланмау адамны санларына, саулугъуна уллу хайыр, багъыу кюч болгъанын тохташдыргъандыла.

ЖЮРЕГИМ ТОХТАП КЪАЛГЪЫНЧЫ

Эр киши поэзия - эрлик сёзю эсе, сабырлыкъ эсе, улан сёзю. Тиширыу поэзия - ийменнген, уялгъан, алай а таза, ариу сёз; жашырын болса да, айтырын бютюнда терен, бютюнда ачыкъ этерге излеген, аталып, аты болмагъан, кесилип, чеги болмагъан, сюймеклиги, ачыуу да тынчайтмагъан сырла.

Туугъан от жагъаларыны бла Ата журтларыны бирликлерин терен ангылау аланы поэзияларыны баш шартлары болгъанды

Ахыры. Аллы 9 апрельни номеринде басмаланнганды.

Къулийланы Къайсынны хар бир жетишимине да кёлю бла къууаннганды Гамзатов. Къайсын халкъ депутатха айырылгъанда, анга 1974 жыл 17 июньда ол былай жазгъанды Бакудан: «Багъалы шуёхум Къайсын Шуаевич! Жангыдан сен СССР-ни Баш Советини депутаты болдунг! Жюрегими теренинден сени - халкъ келечини бу жангы жашауунгда ол къуллугъунг бла алгъышлай, сан саулукълу болурунгу, жашауунгда кёп къууанч кёрюрюнгю сюйгеними айтама!