Тюленьле-къалакъ аякълы суу жаныуарладыла. Эки тукъумгъа юлешинедиле: керти тюленьлеге бла тюленьлеге. Север Бузлу океандан башлап, югда Антарктиданы бузларына дери да ала болмагъан океанны не тенгизни табарыкъ тюйюлсюз. Керти тюленьле 19 юйюрге, тюленьле уа -14 юйюрге юлешинедиле. Артыкъда ала полярный къуршоуладан огъары эм тёбен жанларында кёп тюбейдиле. Россей Федерацияны тенгиз (океан) сууларында керти тюленьледен 9 тюрлюсю, тюленьледен а 4 тюрлюсю тюбейдиле. Тюленьлени этлери, жаулары эм терилери ючюн тутадыла. Ол жаны бла алгъанда аланы промысел магъаналары бек уллуду. 

  Хапар

     Шахарны оноучуларындан бири  «Шарыуа»  атлы заводну алгъыннгы таматасын кетерип аны орунуна кесини къаршы жууугъун салыргъа ары келди. Ол, жыйылыуну ача, былай айтды:

-  Бусагъатда заман да, иш да башхаргъандыла. Коллективге башчылыкъ этиу да бюгюннгю кюннге келиширча болургъа  керекди. Сизни алгъыннгы таматагъыз а, жарсыугъа, кесин заманнга кёре тюрлендиралмагъанды. Ол себепден, биз аны кетерип, орунуна бюгюннгю кюнню излемин ангылагъан, производствону тап къураргъа къолундан келген адамны салабыз.

Полициячыла бла сюд приставла бирге бардыргъан ведомствола аралы рейдни кезиуюнде казнагъа 500 минг сом тёленнгенди. Налогланы эмда  жолда жюрюуню жорукъларына  бузукълукъла ючюн тазирлени тёлемегенлени «Къоркъуусуз республика» автоматизацияланнган комплексни болушлугъу бла тохташдыргъандыла. Рейд  бузукъчула  жууапха тартылмай къалмазлыкъларын ангылатыр мурат бла къуралгъанды.

Республикада эл мюлк жерлени бир талайы арендагъа бериледи, деп билдиредиле Къабарты-Малкъарны Жер эмда ырысхы бла байламлы халланы министерствосундан. КъМР-ни Башчысыны буйругъу бла бу иш бла байламлы битеу шартла ачыкъ болургъа керекди да, участкаланы тизмеси жарашдырылып, басмада кёргюзтюледи.

Жай жылыула келгени бла адамла заманларын суу боюнунда, кёлледе да ётдюредиле. Алай быллай солуу зауукълукъдан сора къоркъуу да келтирирге боллукъду. Сёз мында ол тийреледе электрокюч ызла тартылып тургъанда къоркъууну юсюнден барады, дейдиле «Каббалкэнергода».

Быйыл 20 мартда Прохладный шахарны саулукъ сакълау учрежденияларындан бирине бичакъ бла жаралы болгъан 40-жыллыкъ эр кишини келтиргендиле. Кесине келалмай, ол бир аздан ауушханды.

Тийишли излеу-тинтиу жумушла бардырылып, бичакъ бла прохладначыны 33-жыллыкъ эр киши ургъаны тохташдырылгъанды. Аны тутар ючюн «Перехват» операция къуралгъанды. Аны кезиуюнде ДПС-ни экипаж ишеклини тутхандыла. Ол машинада полициячыладан къачып къутулургъа умут этгенди.

Эр кишиге РФ-ни УК-сыны 105-чи сатьясына 1-чи кесегине кёре терслеу материалла жарашдырылгъандыла.

Диетологланы бла гастроэнтерологланы Европалы ассоциацияларыны экспертлери жашлай эм саулукълу турургъа себеплик этген аш-азыкъны тизмесин къурагъандыла. Ала продуктлада витаминлеге, микроэлементлеге, антиоксидантлагъа эс бургъандыла. Аланы саннга-чархха сингнгенлерини тынчлыкъларына да. Ол тизмени юсюнден Диетологланы миллет ассоциациясыны келечиси Людмила Денисенкону оюмлары «Комсомольская правда» газетде алгъаракълада басмаланнгандыла. Ол айтхан затланы биз да саулугъубузгъа игиликге хайырланыргъа боллукъбуз.

Инсульт болду - биз бу сёзлени терк – терк эшитебиз. Не палах аурууду бу? Аны юсюнден Кардиология араны кардиологу Жанатайланы Людмила бла ушакъ этгенбиз.

-Биринчиден,инсульт жаланда биздеми былай кенг жайылгъанды,огъесе башха къыраллада да болум жарсыулумуду?

Россейни Пенсия фондуну (ПФ) регионда бёлюмю сакъат адамла анда кесини жумушларын къыйынсыз эталырларына уллу эс бурады. Аны ючюн «жол карта» деген энчи план жарашдырылгъанды. Анга кёре чекленнген онглары болгъан адамла фондну мекямларына киргенде, транспорт, связь бла хайырланнганда къаллай чурумлагъа тюбегенлери тинтиледи. 

 Forbes журнал эм бай сабийлени тизмесин жарашдыргъанды. Алагъа миллиардла ата-аналарындан къаллыкъдыла.

 «Миллетни саулугъуну лигасы» битеуроссей жамауат организация Президент грантланы фондуну, Муниципал къуралыуланы битеукъырал конгрессини, Жамауат самоуправленияны жер-жерли ассоциациясыны эм регионланы администрацияларыны болушлукълары бла «Хар муниципалитетге – саулукъну маршруту» деген проектни тамамлайды. Аны мураты жаяу жюрюуню, жюзюуню, тюз солууну, чыгъыныуну юслери бла адамланы саулукъларын кючлеу, аланы саулукъ жашау бардырыргъа кёллендириудю.

Минги тауну тийресинде орналгъан Эльбрус излеу - къутхарыу къауумгъа ыйых кюн эки къутхарыугъа атланыргъа тюшгенди. 

Биринчиси Чегет тауну тюбюне къаршы юч лыжачы белгиленнген трассадан тышында учуулары бла  курт юзюлюрча этгендиле. Аны кезиуюнде бирини санына чып тюшгенди.  

     Заман бла бирге жашаугъа кёп жангылыкъла кийирилгендиле, аны бла бирге  уа бир-бир ахшы тёреле да кетериле барадыла. Элни турмушу, къайгъылары шахарныкъындан иги да башха болгъанын барыбыз да билебиз.

Артистлени бир къаууму фильмледе кёп ойнагъанлыкъгъа уллу белгилиликге жетишалмайдыла. Алай, жаланда бир рольну ойнагъанлай, ол сунмай тургъанлай келирге да болады. Ма алай къуралгъанды энди дуниягъа белгили болгъан Халит Эргенчни къадары. «Тамашалыкъ ёмюр» деген сериалда Сулейманны ойнагъынчы, аны жаланда Тюркде таный эдиле. Алай андан сора уа ол сау дуниягъа белгилди. Тюрк къарындашыбыз аны бла чекленип къалыргъа сюймейди, кесини ишчи жолунда андан уллу бийикликлеге жетиширге да излейди.

 Улбашланы Назирни жашы Махмут Къабарты-Малкъар къырал университетни физика эм математика факультетин жетишимли бошап, кандидат диссертациясын да къоруулагъандан сора этген сайламы бла жашауун байларгъа аз да сюймегенин ангылайды. Ауур атлетика бла заманы бош кезиуде кюрешген жашны мураты спортну бу тюрлюсюнде жетишимли болургъа  эди. Алай бла ол Москвагъа атланып, анда жашауун жангыдан башлайды. Бек биринчиден ол Россейни физкультура, спорт, жаш тёлю эм туризм университетине киреди эм аны 2017 жылда жетишимли бошайды.

Россей УФСИН-ини Къабарты-Малкъар Республикада 3-чю номерли тюзетиу колониясында тутулуп тургъанла КъМР-ни экстремизмни болдурмау бёлюмде толтуруучу власть органланы ишлерини координация соруулары жаны бла министри Залим Кашироков бла тюбешгендиле. Министр экстремизмни къурамыны, аны бла байламлы республикада шёндюгю болумну, террорчулукъну саулай да къоркъуулулугъуну юсюнден айтханды.  Ол жарсыуну толуракъ ангыларча, тюбешиу видеоматериал кёргюзтюуден башланнганды.

Сбербанкдан эсгертгенлерине кёре, аманлыкъчыла организацияны къоркъуусузлукъ бёлюмюню ишчилерибиз деп, адамлагъа сёлешедиле эм ахчаларын урлайдыла. Ала банк сизни картагъыз бла ишеклик туудургъан операцияла этилгендиле деп, аны юсюнде жазылгъан данныйлени бла артында къоркъуусузлукъну кодун, сора ийген смс-леринде келген тарихлени айтырыгъызны тилейдиле. Сёлешген адам бу информацияны излегенлей, мычымай, телефонну салып къойсагъыз игиди.                            

Быйыл Къабарты-Малкъарда «Къурулуш» программагъа кёре  1,6 миллиард сом  багъасына жашау журт ишленнгенди. Ол былтыр бу заман бла тенглешдиргенде, юч кереден   кёпдю, деп билдириледи Кавказстатдан. 

Кёп болмай Чегем муниципал районда Битеудунияда суу ресурсланы кюнюне жоралап   экология  акция болгъанды.  Аны юсюнден бизге жер-жерли администрацияны пресс-службасындан билдиргендиле.

Кёп болмай Нальчик шахар округну администрациясы омакъ эм бюгюннгю мадарлагъа келишген  онбеш  жангы ЛИАЗ автобус  сатып алгъанды. Жууукъ заманда ала шахарда маршрутлагъа чыгъарыкъдыла, деп билдиредиле жер-жерли администрацияны пресс-службасындан. 

Элбрус таулу миллетни, туугъан  журтубузну белгисиди.  Аны тёппесине чыкъгъанланы атлары назмулада, жырлада, таурухлада кишиликни  шартыча тёлюден тёлюге айтыла келеди. 

Алай бу деменгили тау уллу кёллюлюкге, сакъсызлыкъгъа тёзмейди, не гитче кемчиликни да кечмейди. Анга уа 1936 жылда мартда тауну тёппесине ёрлерге умут этген къауум кёрген къыйынлыкъ да шагъатлыкъ этеди.  Бу  экспедицияны юсюнден В.Кудинов кесини «Эльбрусская летопись» деген китабында  жазады.

Былтыр октябрьде КъМР-де МВД-ны кеси къоркъуусузлукъ бёлюмюне 35-жыллыкъ чегемчи тарыкъгъанды. Ол билдиргенича, РФ-ни Чегем районда ОМВД-сыны оперуполномоченныйи ол районда юч уручулукъну этгенине женгдирсе, анга ахча тёлерге сёз бергенди.