Календарь событий

Бу материалны биз бюгюн, малкъар халкъны айтхылыкъ инсанларыны хурметлерине жоралап, жангыдан окъуучуларыбызны эслерине салыргъа излегенбиз. Абайланы тукъумларыны ахшы келечилерини юсюнден тинтиулени 2009 жылда философия илмуланы доктору, профессор Эфендиланы Салих басмалагъанды, кесини энчи излемлерини, оюмларыны мурдорунда.  Аны себепли бу тарых магъаналы материал бютюн сейирди, ол жаны бла аслам соруулагъа жууапды.  

СССР-ни халкъ артисти, Социалист  Урунууну Жигити, Ленин  атлы саугъаны лауреаты, битеу  дунияда да бек иги меццо-сопрано, операны жулдузу Елена Образцова ауушханлы быйыл 6 жыл толгъанды. Ол 2015 жылда январьда жашаууну 76-чы жылында Германияда саулукъ сакълау учрежденияладан биринде ёлген эди. 

Уллу Ата журт урушда Къулийланы Къайсын десантник-парашютист, аскер  журналист болуп тургъанды. Ол Москва, Орёл, Ростов шахарлада, Украинада, Кърымда, Прибалтикада да уруш этгенди. Тамам ол заманлада назмуларыны юсю бла аты да уллу къыралыбызда белгили болгъанды.

Къуллукълары кенг эркинликле бергенине, шинтиги бийикде орналгъаны ючюн адамланы сыйларын, намысларын тюшюрюрге, хыны сёлеширге, къычырыргъа жарагъанына ийнаннган къуллукъчула аз тюйюлдюле. 

Амазония дунияны башында бек уллу терен агъачлы эм кёп черекли тюзледен бириди. Озгъан мингжыллыкъны ортасына дери адам аягъы басмагъан терен агъачланы биринчи кере 1541-1542 жыллада Франческо де Ореллано тинтирге кюрешгенди. Андан бери  «цивилизация» дегенинг, къудуретни тозуратып, табигъатны тюрлендире барады: Амазонияда мингле бла саналгъан квадрат километрледе агъачла къырылгъандыла, агъачланы орунларын бахчала, сабанла алгъандыла, кийик жаныуарла бла къанатлыла уа  алыкъа адам аягъы басмагъан жерлеге къачхандыла.

Россейни Илмула академиясыны Къабарты-Малкъарда арасында башха-башха профильлеге кёре ишлеген алты институт бла бир бёлюм (география) бардыла. Алада не бла кюрешгенлери, не темаланы тинтгенлери уа, айхай да, сейирди.

Дарий къумачдан эски жау тамгъаны кетерир ючюн нашатырный спиртден жарым къашыкъны, глицеринден бла суудан да бирер къашыкъны къатышдырып, тамгъалы жерни аны ичинде 5-10 минут тутаргъа керекди.                                                                                     

                                                                  *  *  *

Ичинде аш этилген табаны алгъа акъ къагъыт бла сюртюп, сора бек ууакъ тюйюлмеген туз бла ышып тазалайдыла.                                                   

Редакциягъа келген тиширыугъа отуз беш жыл бола эди, аладан жетисин ол анасын излеп тургъанды. Жыйырма сегиз жылына дери  ол атасы-анасы аны ёсдюрген адамланы  сунуп жашагъанды. Ала ёлгенден сора юйде бир жол бош затдан сёз чыкъгъанды. Ол кезиуде эки къарындашындан бири: «Сен ауузунгу жабып тур! Билирге сюе эсенг, эгечибиз угъай да, жууугъубуз окъуна тюйюлсе сен бизни! Тыш адам. Бош адам! Сени бир къамамагъан атып кетгенди да роддомда, бизни анабыз а ол заманда больницада болгъаны себепли сени юсюнгден эшитгенди да, эрип, юйге алып келгенди.

Къудайланы Чукайны жашы Керим Яникойну орта школунда отуз жылдан аслам заманны урунады. Сабийлени кёп тёлюлерин физкультурадан юйрете, аланы саулукъларына, айныуларына къайгъыра ишлейди, уллу  сынамлы устазларыбызданды. Бюгюн ол бизни ушакъ нёгерибизди.