Календарь событий

21 октября 2020

Борчларын офисден тышында толтургъанланы эркинликлери сакъланыллыкъды

Къырал Думаны спикери Вячеслав Володин эмда Федерация Советни башчысы Валентина Матвиенко Россейде ишчи борчланы офисден тышында бардырыуну (удаленный халда)  юсюнден законну проектин парламентарийлени къарауларына бергендиле. Бюгюнлюкде къыралда юйлеринден ишлегенлени эркинликлери, бу амалгъа кёчюуню низамы законлада белгиленмегендиле. Закон бу кемчиликни кетерирге, борчларын офисден тышында толтургъанланы эркинликлерин сакъларгъа болушурукъду  деп акъыл этедиле документни авторлары.

Назмучуну чыгъармаларын окъурукъдула

Халкъыбызны белгили назмучусу Бегийланы Абдуллах бу кюнледе  70-жыллыгъын белгилейди. Миллетибизни фахмулу келечисини юбилейине жораланнган конкурс бу кюнледе жаш къауум кенг хайырланнган Инстаграм социальный сетьде  башланнганды. Аны бардырыуну баш мураты ёсюп келген тёлюге поэтни чыгъармачылыгъы бла шагъырейленирге болушууду.

Насыплылыкъ

Кесинги толусунлай насыплыгъа санар ючюн, бу жашауда не зат керекди.  Кертисин айтханда, алай кёп  угъай.  Ол къууанчлы сезимни болдурургъа да  къыйын тюйюлдю. Тюрлю-тюрлю къыралланы тинтиучюлери оюм этгенден, анга быллай  шартла себеплик этедиле.

Музыкасы тепсеуге жан салгъанды, макъам аны къанында болгъанды

Алгъаракъда фейсбукда «Нальчик в лицах друзей» деген къауумда Израильде жашагъан Ирина Израева мен отуз жыл мындан алгъа жазгъан статьямы салгъанды. Анда Елизавета (Иско) Левиеваны юсюнден барады хапар.

Малкъар

Малкъар эл Хызны-Сууну ауузунда, Аргудан бла Сукан-Сууну,  Малкъар Черекни эм аны бутакъларыны баш жаны тийрелеринде орналгъанды. Аны бла къоншулукъда шимал жанындан Къабарты, къыбылада – Сванетия, кюнчыгъышда – Дигория,  кюнбатышда – Бызынгы бла Холам болгъандыла. Аны юсюнден материалны философия илмуланы кандидаты Жангуразланы Мухаммат жибергенди. Биз аны хазырлап бюгюн басмагъа беребиз.

Тукъумну оналты уланы жауну аллына тургъандыла

Уллу Хорламгъа – 75 жыл

Быйыл 9 Майда  къыралыбыз Совет аскер гитлерчи фашист Германияны  хорлагъанлы  75 жыл болгъаныны  байрамын къууанчлы халда кенг белгилегенди. Совет Союзгъа жашырын чапхан, иги да  хазырланып келген къарыулу фашист аскерни ууатып, совет халкъ, кесини эркинлигин къоруулагъаны бла къалмай, Европаны  кюйсюз душманны зулмулугъуна тюшюп, азап чегип тургъан  халкъларын да азатлагъанды.

Музейни эрттегили китапла, башха тарых шартла толтурлукъдула

Иймам Абу Ханифа атлы Шимал-Кавказ къырал  университетни мурдорунда ислам культураны бла тарыхны музейин  къураргъа белгиленеди. Анга ахча  РФ-ни Президентини грант фондундан бёлюнюрюкдю.  «КъМР-де ислам культураны музейи» деген проектни республиканы  Муслийманларыны дин управлениясы хазырлагъанын айтырчады. 

Сейир шартла

100 жылдан аслам жашагъанланы айрыкамлары

Филиппинский тенгизде дунияда эм кёп жашагъан адамланы айрыкамлары барды. Анда Окинава атлы японлу жерчикде жыл санлары жюзден атлагъан беш жюзге жууукъ адам турадыла. Процентлени келтирип айтханда, хар жюз минг инсаннга отуз беш тамата жетеди. Ол а жер башында эм уллу кёрюмдюдю.

Тиширыу гюлдю, ол табийгъат берген ариулугъун сакъларгъа керекди

Бюгюн бизни ушакъ нёгерибиз модель Диана Оздоевады. Аны атасы ингуш миллетденди - Беслан Оздоев, анасы уа таулуду - Гиляхланы Кулина. Диана Акъ-Сууда туугъанды, Нальчикде жашайды. Жашлыгъына къарамай, аны жетишимлери къууанырчадыла – ол «Мисс КБР» конкурсда ючюнчю жерни алгъанды, модель болуп ишлейди, кёп тюкенле рекламаларында аны кёрюрге сюедиле. Андан тышында, субай къыз профессионал билим алады, эм уллу мураты уа белгили журналист болургъады.

 

Бир тюрлю хайыр келтирмеген жумушдан кери болайыкъ

Арт заманда шахарларыбызны, ол угъай, эллерибизни окъуна орамларында къолларында, билеклеринде татуировка салдыргъан жаш адамланы кёрюрге тюшеди.  Анга сейир этерча да тюйюлдю – артистле, жырчыла, социальный сетьледе белгили адамла битеу санларын аллай суратла бла «жасап», къалгъанлагъа юлгю болгъандыла.

«Бу илму айныр ючюн жамауатны ниет байлыгъы тутхучлу болургъа керекди»

Филология илмуланы кандидаты, КъМР-ни Гуманитар тинтиуле бардыргъан институтуну къарачай-малкъар адабият бёлюмюню тамата илму къуллукъчусу, КъМКъУ-ну къарачай-малкъар филология кафедрасыны доценти Ёзденланы Тауланны къызы Фатима танг кесек ишни авторуду, аланы санында юч даражалы монография да барды.

Миллет энчиликлени эм экономика къоркъуусузлукъну юсюнден сёлешгендиле

Къабарты-Малкъар къырал аграр университетде «Миллет энчиликле эм экономика къоркъуусузлукъ» деген ат бла   халкъла аралы илму-практика конференция ётгенди. Ол «Россейни фундаментал тинтиулери» фондну ахча   себеплиги бла бардырылгъанды. Анга Россейни, Абхазияны, Беларусияны, Азербайджанны алимлери, Къабарты-Малкъарны  бир къауум министерстволарыны бла ведомстволарыны келечилери да  къатышхандыла.

Генетикалары тюрлендирилген аш-азыкъла: хаталы огъесе хайырлы?

Бюгюнлюкде генетикалары тюрлендирилген аш-азыкълагъа (ГМО), баям, хар ким да эс бурады. Алай ол не болгъанын, къайда хайырланылгъанын, хатасы болгъанын  бла къалгъанын биле болурламы?  Аны юсюнден оюмларын Россельхознадзорну КъМР-де Управлениясыны специалистлери билдиргендиле.

Картоф урлукъну сакълар амалы

Урлукъгъа жараулу картофну кюз эмда къыш кезиуледе тийишлисича сакъларгъа керекди. Жылы кюн жыйылгъан, кеси да иги къургъакъ болгъан  битимни олсагъат уругъа тёгюп къояргъа жарамайды, дейдиле Россельхознадзорну Къабарты-Малкъарда эмда Шимал Осетия-Алания республикада Управлениясыны специалистлери.