Календарь событий

06 ноября 2019

«Дунияны жарыгъын кёрген хар къагъанакъгъа жюрегимден къууанама»

Врачны аты ол аягъы юсюне салгъан саусузланы ыспаслары бла айтылады. Нальчикни Дубки тийресинде Перинатальный арада акушер-гинеколог болуп ишлеген Къумукъланы Аслижанны (Къулийланы Ахматны къызы) да республикада кёпле таныйдыла эмда хурмет этедиле. Мен аны бошдан айтмайма, анга ыразы болгъанларын кёпледен эшитгенме. 

Оюмлулукъну, айтханындан артха турмауну, жигерликни да юлгюсю

Бир адамда толу халкъны ышанлары-акъыллылыгъы, тёзюмлюлюгю, халал жюреклилиги эм менсинмеую бар эселе, ол Хутуйланы Исхакъны жашы Ханафийди. Къадар анга эр киши ариулукъну да, халаллыкъны да, уллу билимни да, политика усталыкъны да къызгъанмай бергенди. Аны жашау жолу къыйын болгъан эсе да, битеу алып айтханда, жашауу сейирлик эди, уллу жетишимледен, хорламладан да бай.

«Халкъларыбызны бек кючлю къуллукъчуларындан бири…»

Тюзлюкню таукел жакъчысы
 
Россейде Романовлары патчах тахталарындан тайдырылгъанларында, дуния терк тюрленип башлайды. Шимал Кавказда миллет, жер эм культура вопроспаны тамамларгъа онг чыгъады. Магомет Терк халкъланы 1918 жылда 16-чы февральдан 15-чи мартха дери баргъан экинчи область съездлеринде малкъар делегациягъа башчылыкь этеди. Мында таулуланы жер бла байламлы вопросларын тамамлаугъа бир атлам этдирген «Жерни социализациялауну юсюнден» закон къабыл кёрюлгенди, аны Эней улу бек магъаналыгъа санагъанды. 

Тарифни эмда инвестиция программаны тохташдыргъандыла

КъМР-ни Энергетика, тарифле эмда жашау журтлагъа надзор этиу министерствосуну правленини алгъаракъда бардырылгъан кенгешинде талай коммунал жумушла ючюн багъаланы эмда инвестициялы программаланы   тохташдыргъандыла, деп билдиргендиле ведомствону пресс-службасындан.

Семиз сабийле кёпден-кёп болуп нек барадыла?

Нальчикде алгъын солуу кюнледе паркгъа барсанг, хазна семиз сабийлени кёрмей эдинг, энди уа ала кёзге бек урунадыла. Нек болгъанды алай? Юйде аш этмей, «Вестер», «Дея», «Оазис» эм башха супермаркетледен алыннган ашмыды сылтау? Огъесе сабийле сау кюнню компьютерледен, телефонладан айырылмай, чапмай- секирмей – ойнамай жашагъанларымыды? Врачла-диетологла айтханнга кёре, сабийлени бла жаш адамланы бек азындан 15-20 процентини ауурлукълары мардадан кёпдю. 

Токну урларгъа тюзелгенлени ингир алада тутадыла

«Каббалкэнерго» компанияны келечилери Бахсан районда рейдлени ингирде да бардырып тебирегендиле. Аны сылтауун «кюнню бу кезиуюнде ким да юйюнде болуучуду да, ток ызлагъа эркинликсиз къошулгъанланы тутаргъа, адамланы арасында ангылатыу ишни бардырыргъа, счётчиклеге да къараргъа онг болады», - деп ангылатхандыла энергетикле.

«Кавказ» кенгертиле барады

СКФО-да кёп регионланы ётген «Кавказ» трасса аллындан окъуна эки ызлы болуп ишленнгенди. Кеси заманында ол жетишип тургъанды, алай бюгюнлюкде, автомашиналаны санына иги да къошулгъаны ючюн, азлыкъ этип башлагъаны баямды. Ма ол себепден аны кенгертип барыргъа оноу этилгенди, деп билдиргендиле жоллагъа къарагъан «Кавказ» управленияны пресс-службасындан.

LTE эмда Wi-Fi сетьлеге къошулуп сёлеширге боллукъду

Россейде эм уллу телекоммуникация операторладан бири – МТС компания алгъаракъда Нальчикде LTE (Voice over LTE) эмда Wi-Fi (Wi-Fi Calling) сетьле бла сёлеширге амал болурча этгенди. Башхача айтханда, энди аны абонентлери бир бирге Интернет бла сёлеширге боллукъдула.

Ахшы байламлыкъланы юлгюсю

Бу кюнледе КъМР-ни Маданият фондунда «Кодумаа» биригиуню башламчылыгъы бла эстонлуланы маданият кюнлери къууанчлы халда бардырылгъанды.  

Чыгъармачылыкъ къолайлыкъны эм илму ишге сейирни айнытыргъа себеплик

Бу кюнледе  Школчуланы «Высшая проба»  Битеуроссей олимпиадаларына  регистрация этиу ахырына жетгенди.  Интеллектуал эришиу жаланда Россейде угъай, тыш къыраллада да эм даражалыладан бирине саналады.  Анда кеслерини  билимлерин 7-11 классланы окъуучулары сынаргъа боллукъдула. Хорлагъанла бла призёрла льгота халда вузлагъа кираллыкъдыла, Россей Федерацияны Президентини грантларын алыргъа да боллукъдула.

«Чыгъармачылыкъ жолуму насыбы тутханды»

Тёппеланы Алимни чыгъармачылыкъ жолу бла школ жылларымда шагъырейленнгенме. Къабарты-Малкъар  къырал университетде  студент кезиуюмде уа аны «Сыйрат кёпюр», «Ташыуул»  деген романларын  окъуп, анда сыфатланы теренликлерине бир кере сейирге къалып сагъышланмагъанма. 

Хар къалайда да жигитлиги бла айырмалы болгъанды

Уллу Хорламны 75-жыллыгъына

Огъары Малкъардан Мисирланы Шаухал аскерге  чакъырылгъанды. Биринчи Украин фронтну къауумунда сермешгенди, Сталинградда, Курск дугада уруш этгенди, Киев шахарны азатлагъанды,Эльбагъа дери баргъанды.

Ышангылы, огъурлу да генерал…

Миллетибизде  Ленинни орденине тийишли болгъанла алай кёп тюйюлдюле.  Айтхылыкъ генерал-майор Деппуланы Хаким аладан бириди. Совет Союзну заманында къыралны бек сыйлы саугъаларындан бирин Хаким Сафаровичге 1967 жылны ноябрь айында берген эдиле. Ол кёп жерледе къуллукъ этгенди, кёплеге болушханды. Аны огъурлу ишлерин бюгюнлюкде аны къаршы таныгъанла уллу хурмет бла эсгередиле. 

Регион совет ишин башларыкъды

Кёп болмай РАН-ны Президиумундагъы илму советни 96-чы жыйылыуу ётгенди. Аны ишине академик В.А. Лекторский таматалыкъ этгенди. Алимлени бу жолгъу тюбешиулери искусственный интеллектни методологияларына бла когнитив тинтиулеге жораланнганды. 

Сабийле саулукълу эм къоркъуусуз болур ючюн

Чегем районда  уголовный-толтуруучу  инспекцияда  къуллукъ этгенле  «Сабийлерибизни саулугъу эм къоркъуусузлугъу ючюн» деген Битеуроссей акциягъа  къатышхандыла, деп билдиргендиле ведомствону пресс-службасындан. Аны бла бирге ала бу ишге кеслерини эсеплеринде  тургъан акъылбалыкъ болмагъан жашланы бла къызланы да къошхандыла.

Екатеринбургдан – саугъала бла

Екатеринбургда каратэден «Европа-Азия» деген уллу битеуроссей эришиуле ётгендиле. Ала Россейни Жигити Александр Прохоренкогъа аталгъандыла. Бу жол анга  къыралыбызны 21 регионундан 1100-ден аслам спортчу къатышханды. Кеслерини командаларын Къазахстан, Киргизия эм Япония да жибергендиле.

Черекчиле миллетле эм динле аралы келишиулюк жанлыдыла

Черекчиле «Кёрюп болмаулукъгъа бла душманлыкъгъа - угъай» битеуроссей профилактика акциягъа къатышхандыла. Аны чеклеринде республикада «Биз бирбиз», «Кёрюп болмаулукъгъа бла душманлыкъгъа - угъай», «Биз терроризмге къажаубуз» деген чакъырылыула бла жумушла тамамланадыла.

Эки районнга – жангы автоклубла

Къабарты-Малкъаргъа  «Маданият» миллет проектни чеклеринде  жангы автоклубланы биринчи къаууму келтирилгенди. Бу жол энчи техника Чегем бла Лескен районлагъа берилгенди. 

Шахарчыланы оюмлары эсге алынып

Нальчикни мэриясы  шахар тийрелени тапландырыу ишни андан ары бардырады. Алгъаракъда Театр орамда скверни проектин сайлар муратда ачыкъ конкурс ётдюргенди. 

Жаш дипломатланы биринчи атламлары

Къабарты-Малкъар къырал университетде  белгили алим, къырал къуллукъчу  Евгений Примаков туугъанлы токъсан жыл толгъанына жоралап  «Тамблагъыны дипломатиясы» деген конференция башланнганды.  Анга КъМКъУ-ну студентлери бла Нальчикни  4-чю номерли гимназиясыны, Атажукино элни  3-чю номерли орта школуну, Куркужинни 1-чи номерли орта школуну профильли классларыны  окъуучулары къатышхандыла.