Календарь событий

Жарсыугъа, адамланы хуржунларын тонау бла байламлы аманлыкъ ишлени саны азаймайды. Гудучула аманлыкъ ишлерин тындырыргъа тап заманны сайлай биледиле, бу жаны бла аланы сынамлары да аз болмаучуду. Алай эсе да, аладан сакъланырча амалла уа бардыла. 

Къабарты-Малкъарда арт беш жылда  бит басып  (педикулёздан)  ауругъанланы саны 1,5 кереге азайгъанды, деп билдириледи Роспотребнадзорну КъМР-де Управлениясыны сайтында

Кёп болмай Къабарты-Малкъар къырал университетде «Точка кипения» деген аты бла назму жыйымдыкъ китапны презентациясы болгъанды. Анга  студентле, преподавательле эмда башхала къатышхандыла.

Адам улу не заманда да ариулукъгъа итиннгенди, аны багъалай да билгенди.  Бу кеси да терен магъананы тутхан ангыламды. Уллу акъылманла айбатлыкъны жорукъларыны, аны жашырынларыны юсюнден ёмюрледе да сагъышланнганлай келедиле.  Алай тамашагъа уа не заманда да санда- чархда симметриялыкъ бла жашау кёплюкде инсанны къылыкъ энчилиги, жюрек оту саналгъанды. Хар тёлюню, ёмюрню бу жаны бла кесини юлгюсю. Бек биринчиден а, ол тиширыу бла байламлыды.  Ариулукъну халкъла аралы кюнюню аллында аны юсюнден хапар бардырыргъа излегенбиз.

Жолда жюрюуню къоркъуусузлугъун жалчытыуда беспилотниклени хайырланыуну концепциясыны проекти жарашдырылгъанды. Документ «Къоркъуусуз эмда тынгылы автомобиль жолла» миллет проектге кёре жарашдырылгъан «Жол мюлкню айнытыуну битеусистемалы мадарлары» федерал проектде белгиленнген мадарланы бир кесегиди. Аны баш магъанасы – жоллада жюрюуню къоркъуусузлугъун кючлендириудю.

Экинчи Чегемде  «Демография» миллет проектни чеклеринде 1-чи номерли мектепни арбазында 140 жери боллукъ  садикни къурулушу къыстау барады. Ол бир къатлыды, бар мардалагъа эм излемлеге келишген, уллулугъу 2 минг квадрат метрден атлагъан  объектди.

Бир жыл Къабарты-Малкъарны делегациясы бла    Адыгеягъа барабыз.  Анда бизни сейирлик алмалары болгъан терек бахчагъа элтедиле.  Республикабызны ол замандагъы башчысы: «Бизде уа быллай алмала нек жокъдула?» -деп сорады. Министрледен бири уа: «Барды, Лячинкъаягъа баргъан жолну онг жанында быладан эсе ариулары, татыулулары да  ёседиле», -дейди.

Минги тауну тийресинде "Герой"  сабий лагерьде Россейни тюрлю-тюрлю  регионларындан  жашчыкъла бла къызчыкъла  солугъан да этип, саулукъларын да кючлендирип, кёп затха да юйренип, юйлерине сау-саламат  кетгендиле.  
Лагерьни программасы  сейирлик эди. Аны психологладан, устазладан эмда  спецназны  ветеранларындан  къуралгъан команда хазырлагъанды. Ары дери уа ала  шёндюгю школчуланы сейирлерин тынгылы тинтгендиле эмда билгендиле, эмда къарыу, акъыл жаны бла да хунерликлерин  ачыкълаялырча амалланы айыргъандыла.

                                                            Россейни арасы… Красноярск крайда
Россейни география арасы уа Москва тюйюлдю. Аны къайдагъысын билир ючюн, академик Пётр Бакут тинтиуледен сора энчи формуланы жарашдыргъанды. Алай бла тергеулеге кёре, ол ара Красноярск крайны Эвенкийский районунда Виви кёлню къыбыла-кюнчыгъыш жагъасында болгъанын тохташдыргъанды. 

Къабарты-Малкъарны халкъ жазыучусу Тёппеланы Алим кёп жылланы ичинде тилибизде аз жюрюген, унутула баргъан эмда жангыдан кирген сёзлени жыйып, аланы магъаналарын ангылатханды. Ол уллу ишине «Сейирсиндирме сёзлюк» деп атагъанды.

-Бирде кеси адамларыбыздан жаныбыз къыйналырча сёзле эшитирге тюшеди, - дегенди бизни ушагъыбызны бек аллында  Сотталаны Лидия. – Ол да неди десегиз, тилибизни учуз этгенлерин кеслери да ангыламай, малкъар тил неге керекди, орусча сёлеше билсе, дегенле тюбегенлериди. Кёп тиллени билирге, ол санда орус, ингилиз, немис тиллени да, адамны ана тили бир заманда да чырмаулукъ этмегенди. Ол затдан хыйсап эте келсек, бек биринчи жерге ана тилни салыргъа керекбиз, андан сора уа, къолунгдан келе эсе, башха тиллени  ненчасын да бил.

Таулулада быллай сёз барды: «Хар элни да къой союуу башхады». Хау, юй турмушну, адетлени юслеринден айтханда, ол тюз да болур, алай ислам дин бла байламлы жорукъла уа Къуранда бир ненча ёмюр мындан алгъа тохташдырылгъандыла, Мухаммад файгъамбар, Аллахны саламы анга болсун, хар муслийманлы да аланы толтурургъа борчлу болгъанын шарт белгилегенди. Да сора адам ёлгенде, аны асырау бла байламлы адетле хар жерде да башха-башха некдиле, исламны излемлери, жорукълары нек сакъланмайдыла?