Календарь событий

Тюзлюкню таукел жакъчысы

Россейде Романовлары патчах тахталарындан тайдырылгъанларында, дуния терк тюрленип башлайды. Шимал Кавказда миллет, жер эм культура вопросланы тамамларгъа онг чыгъады. Магомет Терк халкъланы 1918 жылда 16-чы февральдан 15-чи мартха дери баргъан экинчи область съездлеринде малкъар делегациягъа башчылыкь этеди. Мында таулуланы жер бла байламлы вопросларын тамамлаугъа бир атлам этдирген «Жерни социализациялауну юсюнден» за­кон къабыл кёрюлгенди, аны Эней улу бек магъаналыгъа санагъанды. 

КЪМАССР-ни бла   РСФСР-ни Баш Советлерини депутаты болгъан, Жазыучуланы союзуну члени, подполковник чыны бла уллу къуллукълада ишлеген поэт эди Гыттыуланы Исмайылны жашы Магомет (Максим, 1916-1985 жж.). Бизни миллетни биринчи профессионал журналистлеринден бири эди.

Залийханланы Чокканы жашы Хусей ата-бабаладан келген тёреге кертичи болгъанды, табийгъатны сюерге, тёгерекде къудуретни сыйларгъа, анга къуллукъ этерге аладан юйреннгенди. Ол а аны жашау жолун жарытханлай, кеси жерлиле эм тышындан келгенле бла къазанлашыргъа, алгъадан-алгъа итинирге болушханды. 

РФ-ни МВД-сыны Элбрус районда бёлюмюню къуллукъчулары «Урунуугъа бла къорууларгъа хазырма» деген физкультура-спорт комплексни айырмалы толтургъанлары ючюн белгиленнгендиле.    Полициячыла тюрлю-тюрлю сынауладан ётюп, къарыуларын, спорт хазырлыкъларын кёргюзтгендиле. 
1-чи даражалы дипломланы бла алтын белгилени право низамны сакълаучулагъа ОМВД-да жамауат советни келечиси Дуся Афаунова бла бёлюмню башчысыны къуллугъун толтургъан Сергей Скичко бергендиле.

Архангельск областьны Мирный шахарында аскер къол тюйюшден РФ-ни Сауутланнган кючлерини спартакиадасы бардырылгъанды. Анга анда биринчи жерни бизни республикадан Къудайланы Залим алгъанды. Ол 70 килограммгъа дери ауурлукъ къауумда Юг аскер округну атындан эришгенди. Жаш алты сермешин да хорлам бла бошагъанды, аладан тёртюсюн а болжалдан алгъа окъуна. Аны тренер Залим Пшуков юйретеди.

Нальчикни 31-чи номерли школунда КъМР-ни футболдан къыш чемпионатында хорлагъанланы къууанчлы халда саугъалагъандыла. Анга республиканы Футболдан федерациясыны президенти Аслан Машуков, «Олимпиада  комитет»  жамауат организацияны директору Александр Заруцкий, «Спартак-Нальчикни» алгъыннгы тренери Юрий Красножан, регионну спорт министрини орунбасары Заур Хежев къатышхандыла. 
Саугъалау белгили футболчу эм тренер, «Спартак-Нальчик» командабызны  юйретип тургъан Шамиль Исаевни бир минутну шош туруп эсгериуден башланнганды. 

Эльбрус районну администрациясыны башчысы Залийханланы Къаншаубийни башлыгъында муниципалитетни къыйын болумла эм от тюшюуден къоруулау жаны бла комиссиясыны кезиулю жыйылыуу ётгенди. Анга тюрлю-тюрлю ведомстволаны келечилери къатышхандыла. 

   Малкъар халкъны жангырыууну кюнюне 

Бир адамда толу халкъны ышанлары-акъыллылыгъы, тёзюмлюлюгю, халал жюреклилиги эм менсинмеую бар эселе, ол Хутуйланы Исхакъны жашы Ханафийди. Къадар анга эр киши ариулукъну да, халаллыкъны да, уллу билимни да, политика усталыкъны да къызгъанмай бергенди. Аны жашау жолу къыйын болгъан эсе да, битеу алып айтханда, жашауу сейирлик эди, уллу жетишимледен, хорламладан да бай.

Дондагъы Ростовда тхэквондодан «Донну кубогу» ючюн битеуроссей эришиу бардырылгъанды. Анга Россейден, Узбекистандан, Къазахстандан, Армениядан, Къыргъызстандан бла Азербайджандан 1200 спортчу къатышханды, ол санда Къабарты-Малкъардан да 42 адам.

Португалияны Коимбра шахарында 21 жыллары толмагъан спортчуланы араларында дзюдодан Европаны кубогу бардырылгъанды. Анга континентни 24 къыралындан 450 гёжеф къатышханды.  
Анда бизни респуликадан 66 килограмм ауурлукъ къауумда Мисирланы Исмайыл да тутушханды. Битеу тюбешиулерин болжалдан алгъа хорлам бла бошап, ол ахырында командасындан тенги Мулораджаб Халифаевни къытханды. Алай бла Исмайыл алтын майдал  бла къайтханды.
Суратда: солдан онгнга: Мисирланы Исмайыл экинчи.

Элбрус районну администрациясыны башчысы Залийханланы Къаншаубий Терроризмге къажау муниципал комиссияны жыйылыуун бардыргъанды. Анга  Россейни ОМВД-сыны, КъМР-де УФСБ-ни Тырныауузда бёлюмюню, район прокуратураны, жол управленияны, МЧС-ни КъМР-де Баш управлениясыны бёлюмюню, район аскер комиссариатны, тюрлю-тюрлю организацияланы бла управленияланы таматалары,  шахарны бла эллени башчылары къатышхандыла.

Черкесск шахарда дзюдодан, КъЧР-ни Правительствосуну башчысыны орунбасары А.М. Тебу улуну хурметине эришиу къуралгъанды. Анга 2003-2005 жыллада туугъан спортчула къатышхандыла.
Анда 90 килограмм ауурлукъ къауумда бизни республикадан Гайыланы Омар жетишимли болгъанды. Ол, битеу тюбешиулерин хорлам бла бошап, алтын майдал къытханды. Ючюнчю жерге Тембулат Кумыков (66кг.) чыкъгъанды. Аланы тренерле Д.А. Иванов бла А.М. Апхудов юйретедиле.

Кёп болмай Къырал эм муниципал жумушланы тамамлагъан кёп функциялы араны (МФЦ) келечилери жыл сайын бардырылгъан «Жерни халкъла аралы кюню» деген акциягъа къатышхандыла.
Ол кюн учрежденияны Нальчикде 2-чи номерли бёлюмюню тийресинде аллеяда «Горзеленхозну» келечилери да  болушуп жыйырма жёге терекчик орнатылгъанды. Бу магъаналы ишге къол къыйын салгъанланы арасында КъМР-ни экономиканы айнытыу министри Рахайланы Борис, министерствону электрон жумушла эм системалы управленияны  департаментини таматасы Чочайланы Мариям, МФЦ-ны таматасы Аслан Афаунов да болгъандыла. 

Бир жыл   мындан алгъа Нальчик шахар школлада окъугъан къабарты эм малкъарлы сабийлени ана тиллерин, культураларын, адет-тёрелерин, искусство жаны бла усталыкъларын кёргюзтюуге аталгъан олимпиадалары болгъанды. 
Сау  кюнню  школчула тепсей,  назмула, жырла, элберле, жомакъла айтып турдула. Кезиу Нальчикни 23-чю номерли  мектепине  жетгенде,  залда жыйылгъанла арыгъанларын унутхан эдиле.  Сахнагъа уа окъуучулары  бла бирге  устазлары Жанатайланы Аслижан Мусаевна да чыгъып, къобуз да согъуп, жырлагъан да этип таза да зауукълукъ тапдыргъан эди. 

Россейни Сюд приставларыны  федерал  службасыны Къабарты-Малкъарда  Управлениясыны  энчи интернет-сайтында "Банк данных исполнительных производств" информация система бёлюмю барды. Аны болушлугъу бла гражданланы, юридический лицоланы да борчларыны юсюнден билирге боллукъду. Жаланда  адам тукъумун, атын, предприятияны  атын неда  толтуруучу производствону номерин жазгъанлай, экранда борчуну юсюнден толу хапар билликди.

Чеги  инфекцияланы юслеринден биз не зат билирге керекбиз? Билимсизликни хатасындан не палах болургъа  боллукъду? Аны юсюнден СПИД-ге эм башха жукъгъан ауруулагъа къажау араны алтынчы номерли бёлюмюню таматасы Аппайланы Шамил айтханды:
 

Кичибалыкъчы къыз Габуланы Зухураны бирсилеге ушамагъан ауазын кёпле жаратадыла. Ол Нальчикде Музыка театрны хоруна келгенли алай кёп болмай эсе да, кесини хунерин ачыкъларгъа жетишгенди. Коллектив жангыдан къуралгъаны бла байламлы кёргюзтген концертлеринде солосу бла къараучуну эсинде къалгъанды. Биз аны бла сахнагъа жолуну эм башха затланы юслеринден ушакъ этгенбиз.

Кёп болмай  Къабарты-Малкъар къырал университетде  Маданият байламлыкъла – мамырлыкъгъа бла келишиулюкге жол деген «тёгерек стол» болгъанды. Аны вузну библиотекасы къурагъанды. 
Миллетлери, динлери, къолайлыкълары башха-башха болгъанланы араларында ангылашыныулукъгъа себеплик этген амалланы сюзюуге белгили алимле, жамауат биригиулени министерстволаны, билим бериу эм маданият учрежденияланы келечилери, школланы таматалары эм университетде тыш къыралладан келип окъугъан студентле да къатышхандыла. 

Роспотребнадзор сабийлени эмда акъылбалыкъ болмагъанланы окъутуу эмда юйретиу халлагъа дайым кёз-къулакъ болгъанлай турады, деп билдиредиле ведомствону Къабарты-Малкъарда Управлениясындан. Бёлюмню специалистлери былтыр 798 контроль-надзор жумуш тамамлагъандыла. Ол санда планнга кёре – 404 ишни, къалгъанын а андан тышында. Аны бла бирге прокуратураны, КъМР-ни Жарыкъландырыу, илму эмда жаш тёлюню ишлери жаны бла министерствосуну келечилери бла бирге да къатыша тургъандыла быллай ишлеге.

Кёп болмай Нальчикде   Диализ арада битеудунияда  бюйрекни кюнюне жоралап «Саулукълу бюйрекле: хар жерде, кимге да» деген аты бла илму-практика конференция ётгенди. Анга  терапевтле, нефрологла эм урологла да къатышхандыла. Конференцияны  Б.Браун атлы диализ клиникаланы сетьлерини медицина жаны бла таматасы, МГСМУ-ну «Нефрология» кафедрасыны доценти  Валерий Шило ачханды. Жыйылгъанланы алгъышлай Къабарты-Малкъар университетни  ректору Юрий Альтудов, КъМР-ни