Все статьи

Бек башы – кесинге заманында къаратыуду эмда бакъдырыуду

Битеудуния саулукъ сакълау организацияны (ВОЗ) башламчылыгъы бла, хар жыл сайын 24 мартда битеу къыраллада, ол санда Россей Федерацияда да, туберкулёзгъа къажау кюрешни битеудуния кюню бардырылады.

КЪАБАРТЫ-МАЛКЪАР РЕСПУБЛИКАНЫ ПРАВИТЕЛЬСТВОСУНУ БЕГИМИ

КЪАБАРТЫ-МАЛКЪАР РЕСПУБЛИКАНЫ ПРАВИТЕЛЬСТВОСУНУ

Б Е Г И М И

Жюрекни тыйгъычсыз ишлетирге себеплик этген амалла

РФ-ни Саулукъ сакълау министерствосу билдиргеннге кёре, жыл сайын бизни къыралда жюреклери ауругъанларыны хатасындан 1,3 миллион адам ауушады. Ол а бир уллу шахарда жашагъанланы санына келишеди. Аны ючюн жюрек, тамырла ауруп башлагъанларын кёргюзтген шартлагъа сакъ болургъа керекди.

Казбек Коков МГУ ректорун Виктор Садовничийни алгъышлагъанды

КъМР-ни Башчысы Казбек Коков Москваны къырал университетини ректоруна туугъан кюню бла байламлы алгъышлау къыгъытны ашыргъанды.

Кёп арсарлыкъла кетгендиле

Биринчи заманда капремонт ючюн адамла артыкъ тёлерге сюймей эдиле. Нек? Не заманда эсе да этиллик ремонтха ийнанмагъандан. Алай сюдле болуп, тёлемегенлени ахчаларын счётларындан алып башладыла. Сора, кертиси бла да, юйледе тынгылы ремонтла этилгенлерин кёрдюк. Нальчикде кёпкъатлы юйлени бир - бирлеринде лифтлени окъуна алышхандыла.

Патчах къыз къалай тюрлю эр сайлагъанды кесине?

Буруннгу заманлада Малика деген патчах къыз жашагъанды. Бирда болмагъанча субай, ариу жан. Анга кёре – эслилиги да алай. Байлыгъыны уа несин айтдыраса – чеги жокъ. Алай ол ырысхыдан эсе акъылны сайлагъанды. Кезиую жетип, юйюр къураргъа тебирегенди, билими болгъан эр излегенди кесине. Аны ачыкълар ючюн а жюз элли соруу къурагъанды. Алагъа тюз жууап бергеннге барыргъа сёз бергенди.

Этни ашаргъамы огъесе ашамазгъамы

Кёплени оюмларына кёре, вегетарианство кёп болмай къуралып, адамла уа аны бир аламат зат сунуп, аны ючюн кюрешедиле. Алай тарыхха къарасанг, ол да дунияда адам улу жашагъандан бери кесини энчи жерин алгъанлай келеди.

Мураты адамлагъа болушлукъ этергеди

Темиржанланы Фарида бюгюнлюкде КъМКъУ-ну медицина факультетини «Мурдорлу медицина» ызыны аспирантыды. Андан сора да, Москвада Россейни илму-излем медицина университетини «Дерматология-венерология» ызыны ординатурасында да окъуйду.

Биринчи сотовый телефон

Бюгюнлюкде къолунда сотовый телефону болмагъан не сабий, не абадан адам кёрмезсиз. Биз аны бла бир-бирге сёлешебиз, тёгерек-башны суратха эмда видеогъа тюшюребиз, интернетге чыгъып абери окъуйбуз, фильмлеге къарайбыз, жырлагъа тынгылайбыз. 

Къауданны кюйдюрюу хатасыз тюйюлдю

Къургъакъ кырдыкны кюйдюрюу къыйын болумгъа келтирирге боллугъун МЧС дайым эсгертгенлей турады. Ведомствону регионда Баш управлениясындан билдиргенлерине кёре, жангызда бир кюнню ичинде от ёчюлтюучюле къургъакъ кырдык кюйдюрюлгени бла байламлы он кере чакъырылгъандыла. 2024 жылны аллындан башлаб а быллай 123 болум эсепленнгенди.

Кертичилиг а барды бу дунияда

Бу хапар озгъан урушну кюйсюз, къыйын кезиуюнде болгъан, жашауну бир кеппе-керти бетин суратлагъан шартды. Аны автору хурметли окъуучубуз Темуккуланы Адил Огъары Малкъарда огъурлу ата-ананы къолларында, сюйген жууукъ-ахлуланы къатларында ёсген, халкъыбызны ариу тёрелеринде юйреннген тиширыуну эрине кертичилигини юсюнден хапарлайды.

 

Ким биледи, таулулагъа да тюбеген болур…

Белгили алим Лев  Гумилёв тюрк тилли миллетлени тарыхларын белгили этерге, бек уллу къыйын салгъанды. Малкъар халкьны юсюнден а энчи чертип окъуна жазгъанды, сёзге, «Древние тюрки китапда быллай шартны окъургъа боллукъду:

Заманны артха бурургъа онг болса эди…

Жашауунгу иги  кесегин ётдюргенден сора, артха къарай,  не игилик этдинг, къалай жюрютдюнг кесинги, жеталдынгмы  муратларынга деп, сагъыш этерге тюшеди. Не медет, толмагъан  муратла, этилмей къалгъан ишле уа азмыдыла! Ма бюгюн ол затланы юслеринден асыры кёп сагъыш этгенден, башым иш да ауруду.

Алгъа юйрениуле, артда эришиуле

Нальчикде «Formula07» спорт-жарау этиу картодромда Орус география обществону (РГО) «Альтаир» жаш тёлю клубуну келечилерини араларында эришиу къуралгъанды.

Жолчуланы къыстау кезиулери

Быйыл бизни республикада жолланы 80 километр чакълы бири тап халгъа келтирилликдиле, деп билдиргендиле КъМР-ни Транспорт эмда жол мюлк министерствосундан. 

Къыралгъа оноу этиуню тарыхындан

Шёндюгю къырал оноу этиу системаны мурдору Пётр Биринчи патчахны заманында салыннганды. Русьда баш оноу этиу орган боярладан къуралгъан Дума эди. Борис Годуновну кезиуюнде анда отуз адам болгъанды. Алай артда уа, аз-аздан кёбейе кетип, 167 адамгъа жетгенди. Император онсегизинчи ёмюрню аллында Думаны чачып, аны орунуна сенат къурайды. Аны бла «Приказланы» саны юч кереге азаяды, аланы орунуна уа коллегияла ишлеп башлайдыла. Аланы тогъуз президенти уа сенатны биринчи келечилери боладыла.

Аш-сууугъузгъа сакъ кёзден къарагъыз

Харкюнлюк ашыбыз алгъын тёлюленикича тюйюлдю. Кюн сайын конфетле, пломбир, татлы суула…Сёз ючюн, кофени кёпле пломбир бла ичедиле. Аны айтханым: хар кюнден ансыз болмайдыла. Аны бла бирге сабийлени асламысы лиманадны суу орунуна хайырланыргъа юйреннгендиле. Алай пломбир да, лимонад да саулукъгъа игимидиле? 

«Жаны» болгъан харбыз

Жаз башы жууукълаша келсе чамны, кюлкюню кюнюн белгилерге  кёпле сюедиле. Аны бла байламлы бюгюн бу къысха чам хапарчыкъланы басмалайбыз.

Болумну оноучула бла сюзгенди, учреждениялада да болгъанды

Россейни ФСИН-ини  Илму-излем институтуну тамата илму къуллукъчусу Иван Дворянсков тинтиу ишини чеклеринде КъМР-де болгъанды. 

«Миллет хазнабызны тас этмесек сюеме»

Ботталаны Танзиля миллетибизни фахмулу къызларындан бириди десек, жангылмазбыз. Ол  сабийлени да  хунерликлерин  айнытыргъа себеплик этеди. Тюрлю-тюрлю кёрмючледе, фестивальлада  окъуучуларыны, кесини  ишлери да  кёргюзтюле  турадыла.    Школ заманында  тигиуге, сурат ишлерге фахмусу болуп,  кружоклагъа жюрюп тургъанды.  Мындан ары жашауунда усталыкъ сайларгъа жетгенде, Нальчикде Дизайн колледжге  барыргъа тийишли кёреди.  Алай тигиучюлюк жаны бла билими ансыз да жетишимли болгъанын ангылап, эки айдан сора  аны  графикалы  дизайн  бёлюмюне кёчгенди, аны бошагъанды.

Страницы